استفراغ و حالت تهوع نشانه چیست؟ راه های درمان تهوع صبحگاهی، بدون استفراغ خونی یا زرد، با اسهال و…

استفراغ و حالت تهوع چیست و چرا اتفاق می افتند؟ باید همین الان بگویم که با در این مقاله قرار است تعداد زیادی علت برای تهوع و بالا آوردن بخوانیم. علت هایی که برخی آشنا و برخی ناآشنا هستند. بعد از علل می خواهیم به راه های کنترل و درمان این حالات بپردازیم پس با ما در دکتر مایکو همراه شوید تا اطلاعاتمان را از شرایطی که تهوع و استفراغ نشانه های اورژانسی بیماری ها هستند افزایش دهیم.  

استفراغ نشانه چیست؟

استفراغ ممکن است دلایل زیادی داشته باشد. در زیر به علت‌های استفراغ اشاره کرده ایم:

• بیماری‌ های گوارشی
• بارداری
• سردردهای میگرنی
• دریازدگی
• بیماری حرکت
• استرس
• سموم شیمیایی
• پرخوری
• مسمومیت غذایی
• عفونت‌های ویروسی
• انسداد روده
• ضربه مغزی
• بیماری کلیوی
• مننژیت
• زخم معده
• ضربه محکم و ناگهانی
• هپاتیت
• رفلاکس معده
• مصرف برخی از داروها
• نارسایی قلبی
• حساسیت به لاکتوز
• بیماری های کبدی
• عفونت گوش
• شیمی درمانی

لازم است برای برای این مشکلات که برخی خیلی جدی هستند حتما و فورا به پزشک مراجعه شود. اگر امکان مراجعه حضوری را ندارید یا می خواهید برای پیگیری بیشتر پس از آن با پزشک همچنان در ارتباط باشید می توانید از خدمات تماس تصویری، تلفنی و متنی سامانه ی دکتر مایکو استفاده کنید. به علاوه با دکتر مایکو امکان ثبت نوبت اینترنتی برای هر دو مدل ویزیت حضوری و از راه دور محیا است.

حالت تهوع نشانه چیست؟

تقریباً در 50 الی 90 درصد بارداری‌ها، شایع‌ترین نشانه بارداری حالت تهوع است که در ماه‌های اول بسیار تجربه می‌شود. همچنین، تهوع در بزرگسالان ممکن است نشانه بیماری‌های گوارشی مانند کرون، IBS و بیماری التهابی روده، مشکلات معده و یا اختلالات تغذیه‌ای باشد. در صورتی که پس از مدتی از خوردن غذا، تهوع شما شدید شود، این ممکن است نشانه مسمومیت غذایی یا گاستریت باشد. در کودکان، تهوع باید به شکل جدی‌تری بررسی شود چراکه ممکن است نشانه تب بالا، انسداد روده، فتق و یا سنگ کیسه صفرا باشد.

حالت تهوع بدون استفراغ نشانه چیست؟

اصلی‌ترین انواع علت حالت تهوع صبحگاهی بدون استفراغ موارد زیر هستند:

• حالت اولیه بارداری (تهوع صبحگاهی)
• بیماری حرکتی مانند دریازدگی و سایر اشکال آن
• درد شدید مانند درد پریودی
• آلرژی غذایی
• قرار گرفتن در معرض سموم شیمیایی مثل مسمومیت با گاز مونوکسید کربن
• استرس عاطفی
• افت قند خون
• بیماری کیسه صفرا
• مصرف داروهای خاص
• سوء هاضمه
• بوی خاص
• مصرف نوشیدنی‌های الکلی

استفراغ زرد رنگ و تلخ نشانه چیست؟

استفراغ زرد رنگ و تلخ ممکن است نشانه بیماری‌های مختلفی باشد، از جمله بیماری‌های کبدی، کلیوی، مشکلات صفراوی، بیماری‌های گوارشی و حتی بعضی از بیماری‌ های قلبی و عروقی مانند سکته قلبی است. بسته به علت دقیق ایجاد این حالت، استفراغ ممکن است با علائم دیگری همچون درد شکم، تب، تنگی نفس و… همراه باشد. بهتر است در صورت ادامه دار بودن این علائم و یا هرگونه علائم شدیدتر، به پزشک مراجعه کنید.

حالت تهوع در شب نشانه چیست؟

احساس تهوع در شب می‌تواند به دلیل بارداری، بیماری‌های مرتبط با معده انسان مانند زخم، التهاب یا عفونت معده و یا سنگ کیسه صفرا باشد. اختلال خواب و کم خوابی نیز می‌تواند باعث ایجاد سردردهای شدید و در نتیجه تهوع شود.

آیا حالت تهوع از علائم کروناست؟

تهوع ممکن است یکی از علائم کرونا باشد، اما باید توجه داشت که تهوع همچنین ممکن است به علت عوامل دیگری مانند سردرد، میگرن، التهاب معده و کبد و … رخ دهد. بنابراین در صورتی که علاوه بر تهوع، علائمی مشابه علائم کرونا مانند سرفه، تب و بدن درد دارد این احتمال وجود دارد که به این ویروس مرتبط باشد.

علت استفراغ کودک

استفراغ در کودکان ممکن است به چندین علت رخ دهد که عبارت‌اند از:

• عفونت‌‌های ویروسی و باکتریایی مانند سرماخوردگی، گلودرد، التهاب معده و روده و آنفولانزا
• خوردن غذاهای ناسالم، فرسوده و مسموم
• حساسیت غذایی
• برخی از بیماری‌های مزمن از جمله بیماری‌های کلیوی، پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی
• استرس و نگرانی
• برخی از داروها

لازم به ذکر است که حالت تهوع در کودکان می‌تواند علت بی اشتهایی، میل کم آن‌ها به غذا خوردن و کم آبی بدن باشد؛ بنابراین پیگیری‌های لازم و مراجعه به پزشک برای درمان کودک اهمیت زیادی دارد.

ویروس جدید اسهال و استفراغ در کودکان

Norovirus یک ویروس جدید است که در بهار 1401 در کشور شیوع پیدا کرده است. این ویروس بسیار مسری و واگیردار است و 90% از التهابات معده و روده به آن‌ها مربوط هستند. اگر یک‌بار به این ویروس مبتلا شده باشید، باز هم احتمال ابتلا به آن وجود دارد.

 اسهال و استفراغ ویروسی یک بیماری عفونی است که بیشتر در نوزادان و کودکان دیده می‌شود، زیرا کودکان عمدتاً به رعایت بهداشت فردی و مصرف نکردن غذاها و آب آلوده کمتر توجه می‌کنند. لذا آگاهی از علائم این بیماری در کودکان و حتی نوزادان بسیار مهم است. در صورتی که نوزاد یا کودک تب بالای 38.9 درجه سانتی‌گراد داشته باشد، خسته یا تحریک‌پذیر به نظر برسد، از ناراحتی یا درد شدید گلایه کند یا با مشکلاتی مانند تهوع یا اسهال روبرو شود، باید برای درمان اسهال که در بلندمدت می تواند خطرناک باشد به پزشک مراجعه کنید.

علت حالت تهوع بعد از سنگ شکن کلیه

درد شدید و تهوع پس از سنگ شکنی کلیه ممکن است به دلیل عوامل مختلفی مانند تحریک و تورم در ناحیه کلیه، تحریک عصب‌های شکمی، عوارض دارویی و یا عفونت کلیه باشد. به علاوه، تنش عصبی و استرس نیز می‌تواند عامل تهوع باشد. اگر این علائم به طور مداوم وجود داشته باشد، لازم است به پزشک مراجعه کنید. بهترین متخصصین هر حوزه را که در بیمارستان ها و کلینیک های خصوصی مشغول به کارند را می توانید با استفاده از سامانه ی دکتر مایکو بیابید.

علت حالت تهوع دائمی بدون استفراغ در زنان

علت تهوع دائمی بدون استفراغ در زنان ممکن است به عوامل مختلفی مانند بیماری‌های معده، بیماری‌های گوارشی، اختلالات هورمونی، عفونت‌های مزمن، مصرف داروهای خاص و یا تنش روحی-روانی برگردد. در بعضی موارد، اختلال در کارکرد یکی از اعضای بدن مثل کبد، کلیه و غده تیروئید نیز می‌توانند علت تهوع دائمی باشند.

 به علاوه، بارداری، سرطان و تشنج نیز ممکن است عامل تهوع در زنان باشند. در هر صورت، برای شناسایی دقیق علت تهوع دائمی بدون استفراغ، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید و از طریق بررسی‌های لازم، دلیل واقعی آن را شناسایی کنید.

استفراغ خونی

استفراغ خونی نشانه‌ای از وجود بیماری یا مشکل در بدن است که باید جدی گرفته شود. این مشکل ممکن است به دلیل زخم معده، التهاب مری، کم خونی شدید، عفونت‌های روده‌ای، بیماری‌های کبدی، سرطان، واریس مری و روده، مصرف داروهای خاص و یا صدمات و ضربه‌های شدید باشد. به علاوه، ممکن است به دلیل مشکلات عروقی، مصرف الکل و یا مواد مخدر نیز رخ دهد. در هر صورت، این شرایط به صورت فوری نیازمند مراجعه به پزشک است تا دلیل واقعی آن شناسایی شود و درمان مناسبی انجام شود.

سرگیجه و حالت تهوع

حالت تهوع و سرگیجه ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد. برخی از این عوامل شامل بیماری‌های گوارشی مانند سوء هاضمه، زخم معده، التهاب روده، بیماری کبدی و یا عفونت‌های روده‌ای می‌باشد. عوامل دیگری مانند افت فشار خون، کمبود مایعات در بدن، عفونت‌های گوش، بیماری‌ های مغز و اعصاب مانند میگرن، اختلالات تعادل، استرس و اضطراب و مصرف داروهای خاص نیز می‌توانند باعث سرگیجه و تهوع شوند.

دل آشوبه و حالت تهوع

تهوع یکی از علائمی است که می‌تواند در پاسخ به تنش و استرس به وجود آید. وقتی بدن ما با تنش مواجه می‌شود، سیستم عصبی ما به شکل خودکار فعال می‌شود و می‌تواند باعث افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب، تنگی نفس و تغییرات هورمونی شود.

در مواقعی که شدیدترین نوع استرس و تنش را تجربه می‌کنیم، ممکن است به دلیل فعال شدن سیستم عصبی همراه با تغییرات هورمونی، مرحله‌ای از تهوع را تجربه کنیم. برای مثال در برخی موارد، وقتی که فرد در شرایطی مثل ارتفاع زیاد یا شرایط اضطرار قرار گیرد، تهوع ایجاد می شود. این نوع تهوع بر اثر افزایش فشار خون و یا افزایش هورمون‌های استرس مانند آدرنالین در بدن رخ می‌دهد.

در موارد دیگر، ممکن است تهوع به دلیل ناراحتی معده و دستگاه گوارش انسان بر اثر استرس و اضطراب ایجاد شود. در این حالت، تغییراتی در فعالیت عضلات گوارشی و هورمون‌های معده و یا فعالیت غیرعادی سیستم عصبی ممکن است باعث تهوع شود.

به طور کلی، تهوع می‌تواند یکی از علائمی باشد که نشان دهنده وجود استرس و تنش در بدن است. در موارد شدید، این نوع تهوع ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. در این موارد، مشاوره پزشکی بهترین گزینه است. با استفاده از کلینیک مجازی دکتر مایکو برای اولین بار در ایران می توانید با پزشکان بیمارستان ها به صورت آنلاین و از راه دور ارتباط برقرار کنید.

حالت تهوع صبحگاهی

علت اصلی تهوع صبحگاهی هنوز به طور کامل مشخص نشده است. با این حال، ممکن است این حالت به دلیل کاهش قند خون، تغییرات در سطح هورمون گنادوتروپین مرتبط با بارداری، به خصوص هورمون‌های گلیکوپروتئینی که اغلب از سلول‌های گنادوتراپ غده هیپوفیز ترشح می‌شوند و در رشد، تولید مثل و عملکرد جنین نقش بسیار مهمی دارند و یا استروژن ایجاد شود.

همچنین، تهوع صبحگاهی ممکن است به دلیل عفونت، استرس، خستگی، میگرن، بیماری کیسه صفرا، درد شدید، واکنش بدن نسبت به جراحی با داروی بیهوشی، پرخوری و حتی حساسیت نسبت به خوردن غذا باشد. برخی افراد هم با نشستن در ماشین و اتوبوس دچار حالت تهوع می شوند که آزاردهنده است.

حالت تهوع بعد از غذا

حالت تهوع پس از غذا ممکن است به دلایل مختلفی از جمله خوردن غذاهای سنگین، آب خوردن بیش از اندازه، خوردن غذاهای ناسالم، مصرف غذاهای حاوی افزودنی‌های شیمیایی و همچنین بیماری‌های معده و روده ناشی از عفونت‌های ویروسی و باکتریایی رخ می‌دهد. برای پیشگیری از تهوع پس از وعده‌های غذایی می‌توانید میزان مصرف غذا و مایعات خود را کنترل کنید و از خوردن غذاهای سنگین و ناسالم و همچنین مصرف مواد افزودنی پرهیز کنید. در صورت بروز تهوع مزمن پس از وعده غذایی، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید.

حالت تهوع و سردرد

سردرد و تهوع و استفراغ می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، اما یکی از شایع‌ترین علل آن میگرن است. علائم سردرد میگرن شامل احساس درد ضربان‌دار در یک یا هر دو طرف سر است. برای پیشگیری از این علائم، باید به سلامت کلی بدن توجه کرده، استرس و اضطراب را کاهش داده، میزان مصرف کافئین و غذای سنگین را کم کرده و کیفیت خواب خود را نیز بهبود ببخشید.

حالت تهوع و معده درد

تهوع و درد معده دو علامت متداول در بسیاری از اختلالات گوارشی هستند و می‌توانند علائمی از بیماری‌های مختلف باشند. با توجه به اینکه تهوع و درد معده ممکن است نشانه بیماری‌های جدی باشند، در صورت بروز این علائم، بهتر است به پزشک معالج مراجعه کنید تا تشخیص و درمان بیماری احتمالی انجام شود. در مورد تشخیص، پزشک معمولا با بررسی تاریخچه پزشکی، انجام آزمایش خون، آزمایش ادرار، اندوسکوپی و سایر آزمایش‌های تصویربرداری، مثل اسکن معده با ماده رادیواکتیو، بررسی وضعیت معده و گوارش را انجام می‌دهد.

درمان بستگی به بیماری دارد، در برخی موارد داروهای ضد تهوع، مسکن درد، آنتی‌بیوتیک و داروهای معده مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، تغییر در سبک زندگی و رعایت نکاتی مانند تغذیه سالم، کنترل استرس، تمرینات ورزشی و ترک اعتیاد به مواد مخدر و الکل هم می‌تواند بهبود علائم تهوع و درد معده کمک کند.

حالت تهوع در پریودی

تهوع ممکن است به عنوان یکی از علائم قبل از پریودی در بسیاری از خانم‌ها رخ دهد. این حالت معمولا در روزهای قبل از شروع پریود آغاز می‌شود و ممکن است در طول دوره‌ی پریود نیز ادامه داشته باشد. این تغییرات در بدن خانم‌ها ناشی از تغییرات هورمونی هستند. هنگامی که پیش از پریود، سطح هورمون‌های پروژسترون و استروژن در بدن کاهش می‌یابد، این وضعیت ممکن است باعث بروز تهوع و افزایش حساسیت شود.

همچنین، مصرف بیش از حد قهوه و چای سیاه و مصرف مواد محرک نیز می‌تواند علت تشدید تهوع در این دوره باشد. اگر تهوع شدیدی قبل از پریودی تجربه می‌کنید، می‌توانید از روش‌های طبیعی مانند مصرف غذاهای سبک و ساده، مصرف مواد غذایی دارای فیبر بالا و استفاده از دمنوش‌های آرامش‌بخش استفاده کنید.

حالت تهوع در سرماخوردگی

حالت تهوع ممکن است یکی از علائم سرماخوردگی باشد. در سرماخوردگی، ویروسی علائمی مانند سرفه، گلودرد، تب، خستگی، تهوع و بی‌اشتهایی بروز پیدا می‌کند. علاوه بر این، در سرماخوردگی احتمال دارد بیشتر مایعات خود را از دست دهید و دچار کم آبی شوید و این می‌تواند باعث شدیدتر شدن احساس تهوع شود.

فشار خون بالا و حالت تهوع

فشار خون بالا ممکن است باعث تهوع شود. در فشار خون بالا، خون به دیواره‌های رگ‌ها نیروی بیشتری وارد می‌کند که می‌تواند باعث رسیدن کمتر خون به مغز شود. این مسئله باعث علائمی مانند تاری دید، سردرد و تهوع می‌شود. همچنین، در بعضی از موارد، داروهای فشار خون می‌توانند باعث ایجاد حالت تهوع شوند.

حالت تهوع بعد از عمل اسلیو معده

تهوع و استفراغ بعد از عمل اسلیو معده ممکن است از عوارض این عمل باشد. اسلیو معده یک عمل جراحی است که باعث کاهش حجم معده و کاهش قابلیت جذب غذا می‌شود. این عمل ممکن است باعث تهوع و استفراغ شود. علاوه بر این، ممکن است بیهوشی استفاده شده در عمل جراحی احساس تهوع را در بیماران افزایش دهد.

افسردگی و حالت تهوع

تهوع ممکن است در بیمارانی که از افسردگی رنج می‌برند بروز کند. افسردگی یک بیماری روانی است که باعث کاهش سطح هورمون‌های مغزی مانند سروتونین و نوراپی‌نفرین می‌شود که ممکن است باعث تهوع و ضعف عمومی شود. همچنین، بیمارانی که داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کنند، ممکن است این علائم را تجربه کنند. بعضی از داروهای ضد افسردگی باعث ایجاد حالت تهوع می‌شوند.

درمان حالت تهوع بعد از عمل بینی و عمل چشم

تهوع و استفراغ پس از عمل بینی و عمل چشم ممکن است از عوارض این عمل ها باشد. تهوع پس از عمل بینی و چشم معمولاً در مدت کوتاهی برطرف می‌شود. در صورت بروز عوارض شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. برای درمان این حالت، می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:

درمان استفراغ ویروسی

استفراغ معمولا یکی از علائم عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا، ویروس کرونا و… است. برای درمان نکات زیر را می توان رعایت کرد:

• مصرف مایعات
• استفاده از دمنوش‌های آرامبخش: دمنوش‌های آرامبخش مانند زنجبیل، نعناع و چای زیره سبز ممکن است به بهبود استفراغ ویروسی کمک کند.
• رعایت رژیم غذایی سالم
• استفاده از داروها: برخی از داروها مانند داروهای ضد تهوع، داروهای ضد التهاب و داروهای ضد ویروسی ممکن است به بهبود علائم کمک کنند. اما در صورت نیاز به مصرف دارو، بهتر است پیش از مصرف با پزشک معالج صحبت کنید.
• استراحت کافی

در صورت بروز علائم شدید مانند خشکی دهان، تب، درد شکم شدید و استفراغ بیش از 24 ساعت به پزشک مراجعه کنید.

درمان استفراغ کودکان

درمان استفراغ در کودکان باید با توجه به علت آن انجام شود. در صورتی که به دلیل عفونت ویروسی یا باکتریایی ایجاد شده باشد، بهتر است با مصرف داروهای ضد التهابی درمان شود. همچنین، مراقبت از کودک در خانه، استراحت کافی و مصرف مایعات به میزان کافی نیز می‌تواند به بهبود علائم کودک کمک کند.

اگر استفراغ به دلیل آلرژی است، لازم است که عامل آن شناسایی شود. در صورتی که به دلیل بیماری‌های معده و روده ایجاد شده باشد، بهبود وضعیت تغذیه کودک و مصرف غذاهای سالم و خوراکی‌های سبک کمک خواهد کرد.

همچنین، اگر تهوع به دلیل اضطراب، ترس شدید یا همان فوبیا از مواردی مثل برخورد با محیط‌های ناآشنا و یا تجربه رفتارهای ناشایست ایجاد شده باشد، بهتر است که به کودک راهنمایی‌های لازم داده شود و او را تشویق کنید که با تمرکز بر روی احساسات و ارتباط برقرار کردن با دیگران، به بهبود علائم ناخوشایند کمک کند.

برای درمان استفراغ چه بخوریم؟

برای درمان استفراغ، بهتر است مایعات به میزان کافی مصرف کنید. این مایعات می‌توانند شامل آب، آب‌میوه‌های طبیعی، آب پرتقال، آب لیمو و… باشند. همچنین، مصرف دمنوش‌ها، نعناع، زنجبیل، اسطوخودوس و گلاب نیز می‌تواند در بهبود این وضعیت مفید باشد. در صورتی که علت تهوع با تغییرات در سطح قند خون مرتبط است، مصرف غذاهایی با شکرهای ساده، نان سفید و شیرینی باید به حداقل کاهش پیدا کند.

در صورتی که دچار استفراغ شده‌اید، بهتر است از مصرف غذاهای سنگین و چرب خودداری کنید و به جای آن، غذاهای سبک مانند سوپ، سالاد، ماهی، سبزیجات و میوه مصرف کنید. در نهایت، در صورتی که تهوع به دلیل بیماری مزمن یا شدید ایجاد شده است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و رژیم غذایی مناسبی را دنبال کنید. بهترین متخصصان تغذیه را برای ویزیت حضوری، تصویری، تلفنی و متنی را می توانید با سامانه ی دکتر مایکو بیابید.

برای حالت تهوع چه بخوریم؟

برای کاهش تهوع، توصیه می‌شود که غذاهای کم‌ادویه و سبک مصرف کنید. از غذاهای پرادویه و تند بهتر است پرهیز کنید؛ زیرا ممکن است معده را تحریک کرده و ناراحتی شما را افزایش دهد. موز، برنج و نان تست هم گزینه های خوبی هستند.

درمان سریع حالت تهوع

روش‌های سریع بهبود علائم و درمان خانگی حالت تهوع می‌تواند شامل روش‌های زیر باشد:

• استفاده از نعناع: بوی نعناع می‌تواند به عنوان آرام‌بخش عمل کند و به کاهش احساس تهوع کمک کند. شما می‌توانید از نعناع خشک، نعناع تازه یا روغن نعناع برای درمان استفاده کنید.
• آب لیمو
• مصرف چای زنجبیل
• استفاده از آب داغ: می‌توانید آب را به مدت چند دقیقه جوشانده و سپس آن را در یک لیوان بریزید و به آرامی نوشید.
• تمرین تنفس عمیق
• مصرف غذاهای سبک و سالم

درمان استفراغ شدید در بزرگسالان

درمان استفراغ شدید در بزرگسالان بستگی به علت آن دارد. اما در کل، درمان باید تحت نظارت پزشک انجام شود. برخی از روش‌های درمانی عبارت‌اند از:

• مصرف مایعات
• مصرف داروهای ضد تهوع
• مصرف داروهای ضد التهاب
• درمان علت اصلی تهوع

درمان استفراغ مکرر

برای درمان دارویی تهوع و استفراغ مکرر، اغلب از قرص دمیترون یا آمپول متوکلوپرامید استفاده می‌شود. با این حال، باید توجه داشت که هرگونه مصرف دارو باید با راهنمایی پزشک صورت گیرد و از مصرف خودسرانه آن باید اجتناب کرد.

«اگر شما هم تجربه ای از تهوع و استفراغ داشتید و علت آن را یافته و درمانش کرده اید، آن را با سایر خوانندگان در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.»

منابع:

www.everydayhealth.com

www.pennmedicine.org

www.pregnancybirthbaby.org.au

www.urmc.rochester.edu