علائم فشار خون پایین چیست؟ راه های درمان خانگی افت فشار خون (هایپوتنشن)

علائم فشار خون پایین low blood pressure را نباید نادیده گرفت چراکه به خطرات جدی منتهی می شود! به نیرویی که قلب برای رساندن خون به همه ی نقاط بدن استفاده می کند، فشار خون می گویند. فشار بسته به میزان تحرک و مصرف انواع خوراکی ها تغییر می کند، چون این عوامل بر روی قلب تاثیر گذار هستند. فشار در هر سنی و برای هر بدنی متفاوت بوده به طوری که میزان استانداردی برای آن تعریف شده است. اگر میزان افت فشار (هایپوتنشن) پایین تر از میزان استاندارد باشد، بروز علائم افتادن فشار می توانند منجر به خطرات جدی مانند سکته و حتی مرگ شوند. در ادامه به بحث در مورد علل ایجاد هایپوتنشن، پیشگیری و درمان افت فشار خواهیم پرداخت.

علائم فشار خون پایین چیست؟

فشار پایین، که از بیماری های قلبی مهم است با دستگاه های مختلف و علائم ظاهری قابل تشخیص و مشاهده است که عبارتند از:

• حالت تهوع
• پوست سرد و رنگ پریده
• تنفس سریع و کم عمق
• ضربان قلب بالا
• تشنگی
• سرگیجه، سبکی سر یا غش کردن
• سردرد، گردن درد یا کمر درد
• عدم تمرکز
• احساس خستگی ناگهانی بدن
• تاری چشم

نکات اندازه گیری افت فشار خون

قبل از گرفتن فشار خود حتما باید یک سری نکات را بررسی کنید تا به عدد دقیق فشار برسید. به عنوان مثال باید پس از این موارد فشارتان را نگیرید:

• مصرف سیگار و دخانیات
• مصرف غذای سنگین و چرب
• انجام فعالیت های جسمی مثل پیاده روی یا بالا رفتن از پله ها

هرگز بعد از انجام این کار ها فشار خود را اندازه گیری نکنید چراکه فعالیت بدنی یا مصرف داروهای خاص می توانند به طور موقت بر روی فشار شما تاثیر گذار باشند. و نکته ی مهم آخر:

هرگز پشت سر هم فشار خود را نگیرید و بین دو اندازه گیری فشار 30 دقیقه وقفه ایجاد کنید.

جدول فشار خون پایین: در هر سنی عدد فشار پایین چقدر است؟

چه زمانی فشار ما پایین تر از حد معمول و چه زمانی فشار خون نرمال است؟ اصلا فشار خون پایین چند است؟ در جدول زیر، افت فشار خون در جدول به علاوه ی اندازه ی نرمال آن برای هر سنی قرار داده شده است.

سن	فشار پایین	فشار عادی
۱ تا ۱۲ ماهه	۵۰/۷۵	۶۰/۹۰
۱ تا ۵ ساله	۵۵/۸۰	۶۵/۹۵
۶ تا ۳ ساله	۶۰/۹۰	۷۰/۱۰۵
۱۴ تا ۱۹ ساله	۷۳/۱۰۵	۷۷/۱۱۷
۲۰ تا ۲۴ ساله	۷۵/۱۰۸	۷۹/۱۲۰
۲۵ تا ۲۹ ساله	۷۶/۱۰۹	۸۰/۱۲۱
۳۰ تا ۳۴ ساله	۷۷/۱۱۰	۸۱/۱۲۲
۳۵ تا ۳۹ ساله	۷۸/۱۱۱	۸۲/۱۲۳
۴۰ تا ۴۴ ساله	۷۹/۱۱۲	۸۳/۱۲۵
۴۵ تا ۴۹ ساله	۸۰/۱۱۵	۸۴/۱۲۷
۵۰ تا ۵۴ ساله	۸۱/۱۱۶	۸۵/۱۲۹
۵۵ تا ۵۹ ساله	۸۲/۱۱۸	۸۶/۱۳۱
۶۰ تا ۶۴ ساله	۸۳/۱۲۱	۸۷/۱۳۴

پایین ترین فشار خون که منجر به مرگ می شود چند است؟

فشار خون عادی در سنین مختلف متفاوت است اما طبق نظر پزشکان فشار خون هفتاد روی شصت (70/60) پایین ترین فشار خون نزدیک به مرگ ثبت شده است. بنابراین در پاسخ سوال آیا فشار خون پایین نگران کننده است؟ باید بگوییم که بله بهتر است آن را جدی بگیرید.

انواع فشار خون پایین چیست؟

ممکن است فشار در شرایط مختلف بدن و یا به خاطر مصرف غذا یا دارو تحت تاثیر قرار گیرد و این تاثیرات منجر به افت فشار خون یا همان هایپوتنشن شود. در همین راستا قصد داریم انواع مختلف فشار پایین که ممکن است برای هر فردی رخ دهد را مورد بررسی قرار دهیم.

افت فشار خون عصبی

این نوع از افت فشار بیشتر در کودکان و جوانان شایع بوده و پس از ایستادن طولانی اتفاق می افتد. گفته می شود که این عارضه ناشی از ناهماهنگی و وجود اختلال میان قلب انسان و مغز در این افراد است.

افت فشار خون و سرگیجه

این نوع از فشار خون پایین معمولا هنگامی رخ می دهد که فرد از حالت نشسته به ایستاده یا برعکس آن تغییر حالت دهد و یا دراز بکشد. بدن انسان در هر حالتی که باشد نمی تواند به سرعت فشار خون را هماهنگ کند به همین دلیل اگر فردی تغییر حالت ناگهانی دهد، ممکن است افتادن فشار خون و چند دقیقه سرگیجه و تاری دید و یا حتی غش را تجربه کند. شایع ترین علت افت فشار لحظه ای، کم آبی بدن، نشستن طولانی، تاثیر برخی داروها و همین طور بارداری است. این نوع افت فشار در افراد مسن شایع تر است.

فشار خون پایین بعد از غذا خوردن

این عارضه یک تا دو ساعت بعد از صرف غذای سنگین به ویژه در افرادی که دچار بیماری های مغز و اعصاب مثل پارکینسون هستند رخ می دهد. این افراد باید از مصرف الکل اجتناب و آب خوردن و کربوهیدرات خود را بیشتر کنند. به علاوه لازم است وعده های غذایی را کوچک تر کنند تا از بروز افت فشار خون مجدد جلوگیری شود.  

افت فشار خون ناشی از آسیب سیستم عصبی

اختلال سندرم شادی و یا سندرم خجالتی ها بسیار نادر است. اگر سیستم های عصبی غیرارادی مثل ضربان قلب و تنفس دچار آسیب پیشرفته شوند افت فشار خون اتفاق می افتد. علائم این نوع از فشار خون پایین کُندی در حرف زدن و لرزش ماهیچه ها است که برای درمان آن فرد باید به پزشک متخصص پس از فرآیند نوبت دهی متخصص قلب و عروق در سامانه ی ما مراجعه کند. در سامانه دکتر مایکو به بهترین پزشکان کلینیک و بیمارستان ها دسترسی دارید.

چه افرادی در معرض علائم فشار خون پایین هستند؟

موارد بسیاری در افتادن فشار خون دخیل هستند که ممکن است برای هر فردی رخ دهند. البته برخی ناخواسته اتفاق می افتند بنابراین اگر به عارضه هایی که به افت فشار منجر می شوند آگاه باشیم می توانیم به افرادی که در معرض خطر آن هستند کمک کنیم.

افرادی که:

• مدت طولانی در تخت خواب هستند.
• در ۲۴ هفته اول بارداری هستند (این افت فشار خون در بارداری طبیعی است).
• در اثر حادثه خون زیادی از دست داده اند.
• داروهای خاص مثل داروهای ضد افسردگی یا مشکلات قلبی استفاده می کنند.
• بیماری های قلبی، مثل ضربان قلب پایین یا نارسایی قلبی دارند و معمولا از بازه ی ضربان نرمال خارجند.
• بیماری های غدد درون ریز مثل قند خون پایین یا تیروئید کم کار دارند.
• عفونت شدید دارند که بسیار خطرناک است (باکتری ها در بدن سمی تولید کند که روی رگ ها اثر گذاشته و باعث افت فشار شدید می شود).
• واکنش حساسیت مثلا به نیش زنبور یا پنی سلین دارند. بنابراین توصیه می شود پنی سلین در مرکز درمانی تزریق شود.
• تغذیه ناکافی دارند و ویتامین های بدنشان کم است.

علت فشار خون پایین چیست؟

برخی از داروها و غذاها می توانند در افت فشار دخیل باشند اما شرایط روحی و جسمی فرد نیز بسیار حائز اهمیت است. هرچند برخی از دلایل بسیار شایع هستند و ممکن است افراد کاملا سالم را نیز تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین حتما باید از علت های مهم افت فشار خون آگاه باشیم.

گرسنگی و فشار خون پایین

اکثر ما سرگیجه و افت فشار خون را در ماه مبارک رمضان تجربه کرده ایم. افرادی که فشار بالایی دارند کمتر دچار این عارضه می شوند اما اگر فردی حتی مقداری فشارش پایین باشد، گرسنگی کاهش فشار را چند برابر می کند. بدن همه ی ما برای بقا به انرژی احتیاج دارد و نبود آن می تواند باعث پایین آوردن قند خون و نرسیدن مواد غذایی به سلول ها شود.

آیا غذا نخوردن می تواند باعث کاهش یا افزایش فشار خون شود؟ گرسنگی های زیاد می تواند به افت فشار خون در مبتلایان به فشار کمک کند بنابراین روزه به کاهش فشار خون کمک می کند.

گرسنگی همچنین می تواند منجر به عدم تعادل الکترولیت شود که می تواند قلب را مستعد آریتمی یا مشکلات ریتم و ضربان بالا کند. محققان به این نتیجه رسیده اند که نخوردن صبحانه با چاقی، دیابت، فشار خون، خطر سکته مغزی و دریافت نکردن ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی از رژیم غذایی سالم مرتبط است. بنابراین افرادی که خواستار کاهش وزن سریع هستند و رژیم های سخت می گیرند باید به این عوارض آگاه باشند.

ترس و افت فشار خون

در بیشتر افراد ترس و استرس باعث افزایش فشار می شود اما در برخی که سابقه ی ترس و اضطراب شدید دارند می تواند به افت فشار منتهی شود. بنابراین ممکن است فرد به دلیل ترس زیاد، ناگهان دچار ترس و افت فشار شده و یا از حال برود (این مورد کمتر رخ می دهد).

افت فشار خون در پریودی

یکی از دلایل فشار خون پایین در خانم ها از دست دادن خون زیاد در زمان پریودی است. برخی ممکن است سرگیجه و سردی دست و پا را حس کنند که اگر خیلی شدید باشد بهتر است برای دریافت خدمات پزشکی لازم مثل سرم به مرکز درمانی مراجعه کنید.

افسردگی و فشار خون پایین

علائم افسردگی علائم خاصی مثل کم تحرکی و کم اشتهایی به همراه دارد. همچنین بعضی از داروهای ضدافسردگی باعث افت فشار شوند. بنابراین می توان گفت که افسردگی می تواند علت افت فشار لحظه ای باشد چون نمی توان از این موارد چشم پوشی کرد. بهتر است اگر داروی ضد افسردگی مصرف می کنید و علائم افت فشار دارید حتما به پزشک خود اطلاع دهید تا یا داروی شما را تغییر دهد و یا دارو مکمل تجویز کند. این کار را می توانید به صورت آنلاین و از طریق ثبت نوبت ویزیت آنلاین متخصص قلب و عروق در دکتر مایکو انجام دهید تا به بهترین پزشکان از داخل خانه ی خود دسترسی داشته باشید.

فشار خون پایین و روزه داری

روزه داشتن می تواند فشار را به اندازه ی زیادی کاهش دهد بنابراین افراد دارای هایپوتنشن باید به این موضوع دقت کنند تا دچار افت شدید فشار خون نشوند. وضعیت افت فشار خون می‌تواند باعث بروز علائمی مثل گیجی، سبکی سر، خستگی و غش شود.

علت افت فشار صبحگاهی

دراز کشیدن‌های طولانی، از دست دادن آب بدن، بارداری، سوختگی، دیابت، مشکلات قلبی، گرمازدگی شدید، بیماری واریس پیشرفته و اختلالات عصبی خاص می توانند باعث ایجاد افت فشار خون بیشتر در اول صبح باشند. بنابراین به تغذیه ی خود دقت بیشتری کنید و اگر اغلب فشارتان می افتد در اول صبح حرکات سریع و ناگهانی نداشته باشید.

قهوه و افت فشار خون

پاسخ بدن هر فرد و تغییر فشار، در اثر استفاده از کافئین متفاوت است و ممکن است باعث افزایش یا کاهش فشار خون ناگهانی و شدید شود. دلایل دیگری نیز به همراه مصرف قهوه می توانند تغییرات فشار را چند برابر کنند. مثلا اگر داروی می خورید که باعث کاهش فشار خون می شود، حتی الامکان تا دوازده ساعت بعد از آن قهوه نخورید. لازم به ذکر است اگر با مصرف قهوه دچار فشار خون پایین شدید می شوید، نوشیدن آن را متوقف و یا کم کنید.

فشار خون پایین و کلیه

همان طور که قبل تر گفته شد تمامی قسمت های بدن نیاز به انرژی و مواد مغذی دارند، که این مواد از طریق خون به آنان می رسد. کلیه انسان یکی از اعضای حساس بدن است که اگر خون کافی به آن نرسد، نمی تواند به درستی کار کند و در دفع مواد زائد بدن مثل اوره ناکام می ماند. افرادی که فشار پایینی دارند و یا دائما افت فشار را تجربه می کنند، به مرور سطح مواد زائد در بدنشان افزایش یافته و می تواند موجب مشکلات دیگری برای آنان شود. بنابراین فشار خون با کارکرد کلیه رابطه ی مستقیم دارد.

با افتادن فشار خون چه کنیم؟

بهتراست در مرحله اول به پزشک مراجعه کنید تا پس از پیدا کردن علت بتواند راه درمان مناسبی را ارائه دهد. اما با توجه به ناگهانی بودن افت فشار باید برای جلوگیری از آسیب آن به بدن درمان اورژانسی فشار خون پایین را بدانیم. در ادامه راه هایی را معرفی خواهیم کرد که بتوانید افت فشار خون را درمان و حتی از بروز آن نیز پیشگیری کنید.

درمان فشار خون پایین در طب سنتی

موارد زیر در درمان افت فشار در طب سنتی موثرند:

• خوردن روزانه ده عدد عناب خیس شده
• مصرف عرق بید مشک و بهار نارنج
• استفاده از نمک دریا به جای نمک صنعتی
• نوشیدن آب چغندر
• مصرف فلفل، زردچوبه و دارچین
• در زمان کاهش فشار، پاهای خود را روی هم انداخته و بنشینید.

بهترین راه های درمان فشار خون پایین در منزل

• مصرف نمک: همیشه شنیده ایم که نمک زیاد مضر است، اما جالب است بدانید که مصرف سدیم در افرادی که فشار پایین دارند توصیه می شود. البته مصرف زیاد آن می تواند باعث مشکلات قلبی و عروقی شود پس حتما در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
• آب بیشتری بنوشید: مصرف آب زیاد حجم خون را افزایش داده و یکی از اصلی ترین راه های درمان است. اگر به تازگی به هر دلیلی از خون بدن شما کم شده بهتر است مصرف آب را دو چندان کنید.
• جوراب های چسب بپوشید. چراکه هم در درمان و تسکین واریس پا موثرند و هم می توانند خون رسانی به قلب را بهبود بخشند.
• می توانید از داروهایی مثل ارتواستاتیک برای درمان افت فشار استفاده کنید، البته تجویز پزشک شرط اول برای استفاده از هر گونه دارویی است.

عوارض و خطرات علائم افت فشار خون

مهم ترین خطری که افراد دارای فشار پایین را تهدید می کند، نرسیدن خون کافی و به موقع به مغز است که می تواند باعث علائم سکته مغزی شود. در ادامه قصد داریم به بررسی مهم ترین و خطرناک ترین عوارض فشار خون پایین بپردازیم.

• مشکلات قلبی یا سکته مغزی: افت فشار خون باعث می شود تا قلب تلاش بیشتری برای خون رسانی و پمپاژ آن به بدن انجام دهد. با گذشت زمان این موضوع باعث سکته قلبی یا نارسایی قلبی می شود.
• شوک: کاهش ناگهانی فشار باعث شوک به همه قسمت های بدن می شود چراکه ناگهان خون کمتری به اعضا می رسد و ممکن است تاثیرات جبران ناپذیری بر بدن وارد کند.
• زمین خوردن: اگر افت فشار خون دارید مهم ترین اولویت شما باید جلوگیری از زمین خوردن باشد چراکه ممکن است ناگهانی پس از افت فشار غش کنید و سر شما با جایی برخورد کند و باعث شکستن و یا آسیب به سر شود.

آیا فشار خون ۷ خطرناک است؟

فشار حدود 70/110 برای فردی سالم و جوان طبیعی است ولی اگر از دسته افراد دارای فشار پایین هستید باید تحت نظر پزشک باشید تا از عوارض آن جلوگیری شود.

بروز علائم فشار خون پایین در بارداری

بانوان در دوره ی بارداری به ویژه در ۲۴ هفته ی اول به دلیل خون رسانی مجدد به جنین تغییرات فشار زیادی را تجربه می کنند. همچنین این مورد زمانی رخ می دهد که رگ های خونی منبسط می شوند تا خون بیشتری را درون خود جای دهند. مواردی که باعث کاهش فشار می شوند، افت فشار خون در بارداری را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهند. به همین دلیل خانم های باردار از ابتدا تا انتهای این دوره باید زیر نظر پزشک باشند تا مشکلی مادر و فرزند را تهدید نکند.

تپش قلب و فشار خون پایین

همان طور که گفته شد قلب زمانی که افت فشار داشته باشید، مجبور به تلاش بیشتری برای خون رسانی به بدن است و اگر این شرایط تکرار شود، عارضه ای به نام تپش قلب برای شما رخ خواهد داد که علائم آن تپیدن با سرعت و با قدرت قلب حتی در حالت بی فعالیتی است. طبیعتاً قلب با این حجم از فعالیت دچار مشکل خواهد شد.

فشار خون پایین و سکته مغزی: فشار خون پایین باعث سکته می شود؟

پاسخ این سوال مثبت است چراکه خون رسانی کم به اعضای حیاتی مثل قلب یا مغز می تواند باعث بروز اختلال و حتی مرگ شود. بنابراین با در نظر داشتن ارتباط بین فشار خون پایین و سکته مغزی لازم است برای پیشگیری و درمان این مشکل عجله کرد. با دکترمایکو می توانید به صورت مرتب به روش های مختلف تصویری، متنی، تلفنی و البته حضوری توسط بهترین پزشکان درمان شوید.

برای فشار خون پایین چی بخوریم؟

زمانی که به این علائم دچار شدید به سرعت به نزدیکترین شخص اطلاع دهید و اگر توانایی آماده سازی خوراکی های مناسب برای فشار خون پایین را دارید، موارد زیر برای درمان اورژانسی فشار خون پایین بسیار مناسب هستند:

• آب ولرم با نمک و کمی شکر یا قند اگر دیابت ندارید.
• چای دارچین با کمی نبات یا عسل
• غذاهایی که دارای طعم شور ملایم هستند مانند: زیتون پرورده، پنیر و نمک دریا (بهترین گزینه برای حفظ تعادل برای فشار، نمک دریا است).
• قهوه به افزایش فشار خون کمک می کند.
• آب ولرم همراه عسل، زعفران و کمی گلاب.

هنگامی که توانستید موارد بالا یا مشابه آن ها را بخورید به سرعت به پشت روی زمین دراز بکشید و پاهای خود را به سمت بالا نگه دارید تا سریع تر به فشار طبیعی بازگردید.

آیا هایپوتنشن باعث خواب آلودگی می شود؟

افتادن فشار خون در بیشتر موارد خوب است (کمتر از 120/80) اما فشار خون پایین گاهی اوقات می تواند باعث احساس خستگی یا سرگیجه شود. در این موارد، افت فشار خون می تواند نشانه ی یک بیماری زمینه ای باشد که باید درمان شود.

و در پایان…

خون مایعی است که مواد مغذی را به همه بدن ما می رساند تا زنده بمانیم. وجود هر گونه اختلال و مشکلی در گردش خون مثل کاهش فشار و یا افزایش آن بسیار مهم است و می تواند زندگی ما را تهدید کند. ما می توانیم با تغییرات ساده در زندگی خود به پیشگیری و درمان فشار خون پایین بپردازیم که در این مقاله در مورد آن ها توضیح دادیم. امیدواریم این مطالب برای شما مفید و موثر واقع شود.

«اگر علائم فشار خون پایین را تجربه می کنید و موفق به کنترل و درمان آن شده اید، تجربیات خود را در قسمت نظرات با سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید.»