آندوسکوپی معده روشی پیشرفته و مرسوم است که در آن پزشک با استفاده از دوربینی کوچک و خاص، به مشاهده و بررسی مشکلات داخل بدن می پردازد. این دوربین که آن را آندوسکوپ می نامند، نازک و قابل انعطاف است و ضخامت آن برابر با یک انگشت کوچک می باشد. آندوسکوپ توسط یک پرستار یا پزشک از داخل گلو برای مشاهده ی مری و معده به داخل دستگاه گوارش فرستاده می شود و با کمک نور سر دوربین، کادر درمان را قادر به مشاهده مشکلات داخلی می کنند. دستگاه آندوسکوپی علاوه بر دوربین یک راه ورودی دیگر نیز برای وارد کردن ابزار های مختلف مثل انواع گیره ها دارد که در صورت نیاز ابزار از طریق آن وارد بدن می شود. در ادامه در مورد نحوه ی انجام، باید ها و نباید ها و مراقبت های قبل و بعد از آندوسکوپی فوقانی و مسائل حیاتی دیگر صحبت خواهیم کرد.
آندوسکوپی معده چیست؟
به صورت کلی این فرآیند تشخیصی برای اعضای مختلف دستگاه گوارش که دچار عارضه ای شوند می تواند مورد استفاده پزشک قرار گیرد. مشاهده مری، معده و ابتدای روده ی کوچک به وسیله ی این روش را گاستروسکوپی (Gastroscopy) یا آندوسکوپی فوقانی می گویند، هرچند در ایران کلمه ی آندوسکوپی معده (Stomach endoscopy) در ذهن مردم نقش بسته است.
آندوسکوپی معده برای تشخیص چیست؟
پزشک متخصص ممکن است برای تشخیص یا درمان بسیاری از بیماری ها و یا تشخیص مجاز بودن عمل لاغری برای فرد، از آندوسکوپی فوقانی استفاده کند. در ادامه از پر تکرارترین عارضه هایی که نیاز به آن دارند را نام می بریم.
- مشکل در هنگام خوردن و آشامیدن و حس درد در حین بلع
- دل درد و سوزش معده اگر پس از خوردن دارو نیز حل نشود.
- انجام عمل بالون معده برای لاغری و رساندن کپسول به معده
- مشاهده و تشخیص تومورها
- تشخیص نهایی سرطان
- تغییر رنگ در مدفوع
- حالت تهوع و استفراغ خونی
- کاهش وزن و احساس سیری زودرس
- تنگی یا باریک شدن مری
- هر عارضه که به معده و مری مربوط باشد.
- آمادگی های پیش از عمل لاغری اسلیو معده
هزینه آندوسکوپی معده با بیهوشی
طبق تعرفه مصوب وزارت بهداشت، هزینه Stomach endoscopy در سال 1401 مطابق با تعرفه مصوب، 1 میلیون و 200 هزار تومان است که شامل تمامی تجهیزات مصرفی لازم می شود. البته در صورت نیاز به نمونه برداری، هزینه بیشتر خواهد شد.
آندوسکوپی معده با بیهوشی یا بدون بیهوشی؟
به صورت کلی به این خاطر که در این روش تشخیصی نیاز از لوله از راه دهان وارد بدن شود ممکن است ترس، سختی و مشکلاتی برای بیمار و کار پزشک ایجاد شود. در گذشته اکثرا این کار بدون بیهوشی و تنها با خوردن ماده ای که گلو را بی حس می کرد انجام می شد و از بیمار خواسته می شد که با قورت دادن لوله، روند کار را تسریع کند. البته در حال حاضر در اکثر موارد آندوسکوپی معده با بیهوشی انجام می شود تا بیمار و پزشک راحت تر باشند.
آندوسکوپی معده بدون بیهوشی
در شرایطی که بیمار خود راضی به بیهوشی نباشد یا دارای بیماری های زمینه ای باشد ممکن است که این فرآیند بدون بیهوشی انجام شود که ممکن است سختی هایی ایجاد کند.
آندوسکوپی معده با بیهوشی
برای انجام این فرآیند که احتمالا برای تشخیص و یا نمونه برداری انجام می شود فرد بعد از آمادگی و پوشیدن لباس های مخصوص تحت مانیتورینگ قرار می گیرد تا شرایطش لحظه به لحظه چک شود. پس از آن از راه وریدی، بیهوشی به او تزریق می شود و پس از پزشک لوله را وارد دهان کرده، از حلق و حنجره رد شده و به مری می رسد. پس از مری لوله به معده و خروجی آن به روده می شود.
موارد منع آندوسکوپی معده
اگر ضرر آندوسکوپی معده از فایده ی آن برای بیمار بیشتر باشد پزشک آن را تجویز نمی کند. به عنوان مثال اگر پارگی در اعضای داخلی فرد وجود داشته باشد به دلیل خطری که وجود دارد بیمار از آندوسکوپی معده منع می شود.
نحوه ی انجام آندوسکوپی فوقانی و حس بیمار در حین انجام
پزشک قبل از انجام این آزمایش به گلو شما اسپری بی حسی می زند و یا کلا بیهوشتان می کند. پزشک از شما می خواهد که به پهلو دراز بکشید و سپس عمل آغاز خواهد شد. در هنگام وارد کردن لوله ی آندو (بدون بیهوشی) از شما خواسته می شود تا با تحریک گلو و قورت دادن آن، لوله را به نقطه ی موردنظر برساند. در این زمان شما فقط وجود لوله در گلو خود را حس خواهید کرد و امکان دارد مقداری حالت تهوع به شما دست دهد. پس از آن پزشک شروع به باد کردن معده شما برای مشاهده دقیق تر عارضه می کند و این باعث می شود تا بیمار چندین بار نا خواسته باد گلو بزند.
آندوسکوپی معده درد دارد؟
تنها زمانی که شاید دردی به اندازه ی سر سوزن حس کنید هنگامی است که پزشک نیاز داشته باشد تا نمونه ای از معده بردارد. تنها در این زمان یک درد خفیف را حس خواهید کرد. انجام آندوسکوپی فوقانی و به خصوص نمونه برداری نیاز به پزشکی با تجربه و مسلط دارد، بنابراین حتما در انتخاب پزشک دقت کنید.
آندوسکوپی معده چقدر طول می کشد؟
رفتن به کلینیک و بیمارستان ممکن است سه الی چهار ساعت زمان ببرد، اما فقط مقدار زمانی که Stomach endoscopy زمان می برد حدوداً سی دقیقه است. اگر انجام آزمایش به نمونه برداری احتیاج داشته باشد این زمان به یک ساعت نیز ممکن است برسد. در بعضی اوقات به تشخیص پزشک، بیمار پس از انجام عمل ساعاتی در بیمارستان می ماند تا اطمینان حاصل شود که عارضه و خونریزی و یا پاسخ منفی نسبت به داروها و بی حسی در بدن فرد ایجاد نمی شود. پس از اطمینان پیدا کردن پزشک از شرایط بیمار این پروسه به اتمام می رسد و فقط نیاز به مراقبت های بعد از آن است که در پایان مقاله به آن هم خواهیم رسید.
آماده شدن جواب آندوسکوپی معده چقدر طول می کشد؟
معمولا جواب پس از یک روز آماده است. در این گزارش تصاویر گرفته شده از معده به همراه توضیحاتی ذکر شده است. البته در صورتی که بیوپسی یعنی نمونه برداری هم انجام شود، نتیجه چند روز بعد آماده می شود.
تحلیل جواب آندوسکوپی معده
برای تحلیل باید نتیجه را به پزشک خود نشان دهید تا تشخیص لازم انجام شود. گاهی نتایج هیچ مشکلی را نشان نمی دهد ولی همچنان بیمار درد دارد که طبیعی است. از آنجایی که آندوسکوپی فوقانی در شرایط خاص انجام می شود ممکن است در آن لحظه که فرد ناشتا است مشکلی دیده نشود، ولی در سایر مواقع مشکل همچنان وجود داشته باشد.
بایدها و نبایدها قبل از انجام Stomach endoscopy
هر زمان پزشکی برای شما آندوسکوپی فوقانی تجویز کند، آن بیمارستان و کلینیک موظف است دستورالعمل هایی قبل از انجام آن به شما ارائه دهد تا در حین انجام مشکل خاصی برای بیمار بروز نکند و همین طور پزشک بتواند تشخیص بهتری داشته باشد.
- از یک هفته قبل باید از مصرف هر گونه قرص و داروی شیمیایی خودداری کنید. حتی اگر دارو خاصی مصرف می کنید، حتما باید پزشک را در جریان بگذارید و مشورت بگیرید. در صورت ضروری بودن قرص لازم است که با آب کم خورده شود. البته این مورد در بیمارانی که دیابت دارند کمی متفاوت است که توسط پزشک مشخص می شود.
- تا شب قبل از انجام آندوسکوپی معده مراقبت دیگری نیاز نیست و فقط باید از خوردن غذای جامد اجتناب کنید. البته از هشت ساعت قبل Stomach endoscopy نباید چیزی بخورید و بنوشید و اصطلاحا باید ناشتا باشید. این زمان ناشتایی در برخی موارد اگر مشکل انسدادی وجود داشته باشد افزایش می یابد اما در حالت عادی 8 ساعت کافیست.
- چهار ساعت قبل از عمل باید داروی مخصوص را کم کم با جرعه ای آب میل کنید.
قبل از آندوسکوپی معده چه بخوریم؟
همانطور که گفته شد تا شب قبل انجام آندوسکوپی معده تنها لازم است از خوردن غذای جامد اجتناب کنید. البته از هشت ساعت قبل آن نباید چیزی بخورید، بنوشید یعنی کاملا ناشتا باشید. این زمان ناشتایی در برخی موارد اگر مشکل انسدادی وجود داشته باشد افزایش می یابد اما در حالت عادی 8 ساعت کافیست. البته برخی معتقدند تا 4 ساعت قبل از آندوسکوپی مصرف آب، آب قند و چایی شیرین بلامانع است و فقط 4 ساعت ناشتایی کافیست. این مورد را باید با پزشک مطرح و از صحت آن اطمینان یابید.
بعد از آندوسکوپی معده چه بخوریم؟
بیمار بعد از انجام آندوسکوپی فوقانی ممکن است دچار عارضه هایی مثل نفخ معده، حالت تهوع، گلودرد و عوارض ناشی از داروی بیهوشی شود که برای درمان همه ی آنها به احتمال زیاد پزشک برای احتیاط دارو تجویز خواهد کرد. اما نکته ی اصلی که باید در نظر داشته باشید خود معده است چراکه مدتی خالی مانده است. از آنجایی که مدتی غذایی میل نکرده اید بهتر است پس از Stomach endoscopy از نوشیدنی شروع کنید و تا ۴۸ ساعت از خوردن مواد غذایی و نوشیدنی هایی که حالت اسیدی دارند خودداری کنید. بنابراین بیشتر سعی کنید مایعات بنوشید و غذاهایی سالم با هضم آسان استفاده کنید. اگر هر یک از این عارضه ها شدیدتر باشد توصیه می شود که با پزشک معالج خود حتما موضوع را در میان بگذارید. در صورتی که این آزمایش را بدون بیهوشی انجام داده اید، بعد از بین رفتن بی حسی گلو می توانید تغذیه خود را شروع کنید.
خطرات آندوسکوپی معده چیست؟
از مهم ترین عوارض آندوسکوپی معده می توان به موارد زیر اشاره کرد. البته لازم است در نظر داشته باشید که احتمال بروز این موارد خیلی زیاد نیست.
- تب
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- مدفوع خونی یا تیره
- استفراغ (مخصوصاً وقتی خونی یا تیره مثل قهوه باشد)
- اختلال در بلع
- درد شدید یا دائمی شکم
درمان درد و زخم گلو
شایع ترین عارضه ای که بعد از انجام آندوسکوپی معده ممکن است به وجود آید زخم یا درد گلو است. ورود و خروج لوله می تواند باعث تحریک یا حتی زخم گلو شود که تا دو الی یک هفته بعد از انجام ممکن است بهبودی اش طول بکشد. برای تسریع در زمان بهبود و تسکین درد گلو باید از میل کردن غذاهای فست فودی، تند و هر نوع غذایی که تحریک کننده گلو باشد پرهیز کنید. همین طور از نوشیدنی های خیلی گرم و یا خیلی سرد اجتناب کنید و سعی کنید تا یک هفته نوشیدنی هایی با دمای متعادل میل کنید. اگر خونریزی و زخم در گلوی خود داشته باشید بهتر است برای معالجه حتما به پزشک مراجعه کنید.
آیا آندوسکوپی معده مجدد نیاز است؟
در اکثر موارد به اجرای دوباره ی این آزمایش نیازی نیست. تنها در صورت وجود مشکل در مخاط یا زخم ممکن است دوباره احتیاج به آندوسکوپی فوقانی باشد تا بیوپسی انجام شود.
«اگر سوالی دارید یا تجربه ای از انجام آندوسکوپی معده دارید که برای سایر خوانندگان مهم خواهد بود، در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.»
سوالات شما
بعد از آندوسکوپی معده چه بخوریم؟
اگر آندوسکوپی فوقانی شما با بیهوشی بوده باید از نوشیدنی هایی با دمای ملایم و بدون اسید شروع و کم کم سراغ غذاهایی با هضم آسان بروید که ممکن است بخاطر از بین رفتن علائم بیهوشی کمی طول بکشد. اما اگر بدون بیهوشی بوده، بعد از بین رفتن بی حسی گلو، می توانید کم کم به روند تغذیه ی خود برگردید.
اندوسکوپی معده چقدر طول می کشد؟
آندوسکوپی معده، نیم ساعت تا یک ساعت (همراه با نمونه برداری) طول می کشد. جواب آن هم تا یک روز بعد آماده می شود مگر اینکه همراه با بررسی نمونه ی برداشته شده باشد. در این صورت تا چند روز هم طول می کشد و سپس می توانید جواب آن را برای تحلیل نزد پزشک ببرید.
16 دیدگاه
خیلی کاربردی بود🙏🏼
ممنون از توجهتون دوست عزیز.
ممنون به خاطر لطلاعاتتون👍👍
ممنون از لطف شما دوست عزیز.
ممنون عالی بود👍
از همراهی شما خوشحالیم.
من بدون بیهوشی آندوسکوپی معده داشتم. حالت تهوعش اذیتم می کرد.
بدون بیهوشی یک مقداری دردسر داره. در حال حاضر با بیهوشی انجام میشه که هم بیمار و هم پزشک راحت تر باشن.
سلام .من اندوسکوپی انجام دادم و گفتن زخم معده دارم الان پنج ماهه دارو استفاده میکنم ولی الان غذای چرب یا غذای سنگین خورده نمیتونم قبلا هر غذایی میتونستم بخورم و مشکلی نداشتم فقط بعد از غذا خوردن اگه راه میرفتم معده درد میگرفتم.یعنی اندوسکوپی وضعیت معده ام رو بدتر کرده؟
سلام دوست عزیز. در صورتی که این علامت هارو دارید لازمه که به دکتر متخصص گوارش مراجعه کنید: مشکل بلع، سرگیجه یا غش، استفراغ، درد شدید شکم، خون در مدفوع، مشکل در خوردن و آشامیدن و یا کاهش میزان یا توقف ادرار. بنابراین بهتره زودتر به پزشک مراجعه کنید یا مشاوره آنلاین بگیرید چون بدون آزمایش های لازم نمیشه به این سوال پاسخ داد.
سلام. یک مرتبه آندوسکوپی کردم . درد شدیددرقفسه سینه وپشت کتفم تا مورفین نزدن آروم نشدم دوباره باید برم آندوسکوپی. درکل باید مراعات کرد.
سلام. یک مرتبه آندوسکوپی کردم . درد شدیددرقفسه سینه وپشت کتفم تا مورفین نزدن آروم نشدم دوباره باید برم آندوسکوپی. درکل باید مراعات کرد.
سلام دکنر
ببخشید دکتر، من دو روزه زیر سینه که میشه لوله ای که وصل معده میشه احساس میکنم به چیزی گیر داره میکنه و داره میترکه و درد میکنم، دیشب رفتم بیمارستان رفتم یه سرمی،یه سوزنی،چنددتا قرص داد وشربت معده و آب مایعی که داخل شربت داده بهم گفت هر هشت ساعتی بخور، بعدش که خوردم به امرو زمان خوب شدم صبح که بیدار شدم دوباره شروع شد حالا من چه کار کنم
ممنون❤🌹
سلام دوست عزیز. بهتر است با پزشکان متخصص در سامانه ی دکتر مایکو مشکل خود را مطرح نمایید. اگر هنوز تشخیصی انجام نشده از پزشکان عمومی کمک بگیرید تا شما را راهنمایی کنند. شما می توانید به هر دو صورت حضوری و غیر حضوری (تصویری، متنی و تلفنی) با پزشکان بیمارستان ها و مطب ها مشورت کنید.
بسیار عالی و مفید
ممنون از همراهی شما.