بیماری حصبه، تب تیفوئید یا روده typhoid disease نوعی عفونت است که از طریق باکتری سالمونا تیفی مورویوم به بدن منتقل شده و می تواند باعث تب و البته مشکلات دستگاه گوارش شود. تب حصبه بدون درمان سریع، می تواند عوارض جدی و حتما مرگ را به همراه بیاورد. با این مقاله از دکتر مایکو همراه باشید تا علل، علائم، نحوه انتقال و درمان بیماری تب حصبه یا تب روده را بررسی کنیم.
بیماری حصبه چیست؟
نام دیگر بیماری حصبه، تب تیفوئید است که نوعی از بیماری های عفونی بوده که از طریق باکتری سالمونا تیفی مورویوم به بدن منتقل می شود و می تواند باعث تب بالا و ایجاد اختلال در سیستم گوارش شود. بیماری تب روده یا حصبه که یکی از بیماری های گوارشی است که می تواند در سراسر بدن پخش شود و بسیاری از اندام ها را تحت تاثیر قرار دهد.
این بیماری توسط یک باکتری به نام سالمونلا تیفی ایجاد می شود که مربوط به باکتری هایی است که باعث مسمومیت غذایی سالمونلا می شود. اگر به موقع توسط پزشک تشخیص داده شود قابل درمان است. اگر احتمال می دهید که به حصبه دچار شده اید لیست پزشکان دکتر مایکو را بررسی و فرد موردنظر را انتخاب نمایید تا فرآیند تشخیص و درمان شما در کمترین زمان ممکن شروع شود. اگر کنجکاوید که بدانید دقیقا بیماری حصبه چه بیماری است و چطور می توان آن را درمان کرد با ما همراه باشید.
عامل بیماری حصبه: راه انتقال تب تیفوئید یا حصبه
سه عامل اصلی انتقال بیماری تب حصبه به بدن انسان از طریق آب، انواع نوشیدنی و غذای آلوده به باکتری است. در برخی افراد هیچ علامتی نمایان نمی شود اما ممکن است بعد از مدتی بیماری حصبه خود را نشان دهد. تب حصبه شایع ترین بیماری در جنوب و جنوب شرقی آسیا و همین طور جنوب آفریقا است بنابراین اگر به این نقاط سفر کردید حتما آزمایش تیفوئید بدهید تا مشکلی بروز نکند چراکه این بیماری واگیر هم دارد. حال بهتر است به صورت دقیقتر با علت بیماری تیفوئید آشنا شوید:
- استفاده از توالت آلوده به باکتری و لمس دهان قبل از شستن دست ها
- خوردن غذاهای دریایی از منبع آب آلوده به مدفوع یا ادرار آلوده
- خوردن سبزیجات خام که با فضولات انسانی بارور شده اند
- محصولات شیر آلوده
بیماری حصبه واگیردار است؟
در پاسخ به این سوال که بیماری تب حصبه واگیردار است یا خیر باید بگوییم طبق مطالعات انجام شده بله متاسفانه واگیر دار است و از طریق آب و غذای آلوده هم به ما منتقل می شود. پیشرفت در علم پزشکی و پاکسازی محیط زندگی انسان ها موجب شده تا این بیماری نسبت به گذشته کاهش زیادی داشته است اما در حال حاضر همچنان سالیانه یک تا دو میلیون نفر درگیر این بیماری شده که دویست هزار نفر جان خود را از دست می دهند.
بیماری تیفوئید چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص تب حصبه از طریق تجزیه و تحلیل نمونه های خون، مدفوع یا ادرار تأیید می شود. به این صورت که در آزمایش ها وجود یا عدم وجود باکتری سالمونلا تیفی که علت بیماری حصبه است بررسی می شود. البته باکتری ها همیشه در اولین نوبت بررسی شناسایی نمی شوند، بنابراین ممکن است نیاز به انجام یک سری آزمایش دیگر هم داشته باشید.
آیا بیماری حصبه خطرناک است؟
وقتی درمان تب تیفوئید عقب انداخته شود و به آن توجه نشود بله بسیار خطرناک است. اگر علائم حصبه که در ادامه ذکر شده است را ببینید متوجه می شوید که بروز این علائم به صورت همزمان، مداوم و شدید می تواند هر کسی را از پا در بیاورد.
علائم بیماری حصبه یا تیفوئید
اما بیماری حصبه چه علائمی دارد؟ معمولا بعد از یک تا سه هفته علائم بیماری حصبه در فرد آغاز می شود. علائمی مثل لکه ها و بثورات پوستی (که بیشتر روی گردن و شکم ظاهر می شوند) برای همه افراد رخ نمی دهد اما بقیه علائم شایع ترند که عبارتند از:
علائم بیماری حصبه در بزرگسالان
نشانه های بیماری تب حصبه در افراد بزرگسال شامل تبی که کم کم شروع می شود است و تا ۴۰.۵ درجه سانتیگراد خواهد رسید و بقیه علائم نیز به شرح زیر است.
اما اگر درمان تب حصبه در بزرگسالان و کودکان به موقع انجام نشود ممکن است فرد به علائم شدیدتر زیر نیز دچار شود.
- هذیان گویی
- بی حرکت و با چشمان نیمه بسته فرد مجبور به دراز کشیدن شود.
- درجه تب بالاتر رفته و زندگی فرد را تهدید کند.
شدت بیماری حصبه در کودکان
با وجود اینکه سیستم ایمنی بدن کودکان نسبت به بزرگسالان ضعیف تر است شاید گمان کنید علائم حصبه شدیدتر است اما این واقعیت نداشته و علائم در آنان خفیف تر است. اغلب کودکان بین یک تا پنج سال در خطر ابتلا به این بیماری هستند زیرا از سر نادانی ممکن است آب آلوده بنوشند و یا غذای آلوده ای بخورند پس بیشتر باید مراقب آن ها باشید. اگر کودک شما این مدل علائم را داشت در مراجعه به پزشک یا مشورت به صورت مشاوره آنلاین تردید نکنید. با استفاده از کلینیک مجازی دکتر مایکو می توانید از بهترین پزشکان بیمارستان ها برای اولین بار در ایران به صورت آنلاین یعنی تصویری، تلفنی و متنی مشاوره تشخیصی و درمانی بگیرید.
درمان بیماری حصبه
بهترین و موثرترین راه برای درمان حصبه، آنتی بیوتیک است. اگر بیماری تب حصبه در ابتدای آن تشخیص داده شود پزشک یک دوره قرص آنتی بیوتیک تجویز می کند که بین 7 تا 14 روز باید مصرف شود. اگر بیماری حصبه پیشرفته تر شده باشد احتیاج به آزمایش خون و آزمایش مدفوع است تا دقیقا مشخص شود که فرد دقیقا به چه نوع حصبه مبتلا شده است. علائم تب تیفوئید که ذکر شد نیز پس از 2 تا 3 روز از مصرف دارو بهتر و بهتر می شوند. اما فرد باید تا انتهای دوره دارو را مصرف کند تا به طور کامل باکتری از بدنش خارج شود. مراقبت هایی نیز وجود دارد که هم افراد در حال درمان و هم افرادی که در معرض خطر تب حصبه هستند می توانند رعایت کنند:
- استراحت کافی داشته باشید.
- آب خوردن زیاد را فراموش نکنید.
- وعده های غذایی کوچکتر به جای سه وعده در روز داشته باشید.
- دائما دست و صورت خود را بشویید تا خطر سرایت به دیگران کاهش یابد. همین طور افرادی که در معرض خطر بیماری حصبه هستند باید این کار را برای جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری تیفوئید انجام دهند.
- افراد مبتلا به تب تیفوئید به مکان های عمومی مثل محیط کار یا مدرسه تا انتهای دوره درمان حصبه ورود نکنند.
بهترین قرص برای حصبه: کدام آنتی بیوتیک بهتر است؟
بیش از 30 سال است که کلرامفنیکل آنتی بیوتیک برای بیماران مبتلا به بیماری حصبه استفاده می شود، اگرچه آمپی سیلین و کوتریموکسازول هم می توانند جایگزین های خوبی باشند. البته این داروها براساس نظر پزشک باید مصرف شوند. به این صورت که اگر سوالی در خصوص مصرف داروها دارید می توانید به صورت آنلاین سوالات خود را از پزشک بپرسید. کافیست لیست پزشکان را برای ثبت نوبت حضوری و آنلاین بررسی کنید.
تب تیفوئید چقدر طول می کشد؟
همراه با درمان، علائم تب حصبه باید به سرعت در عرض 3 تا 5 روز بهبود یابد. اگر تب حصبه درمان نشود، معمولاً در طی چند هفته بدتر هم می‌شود و خطر قابل توجهی برای ایجاد عوارض تهدید کننده ی زندگی فرد وجود دارد. اکثر افرادی که تب تیفوئید دارند حدود یک هفته پس از شروع درمان با آنتی بیوتیک احساس بهتری دارند. اما بدون درمان، احتمال مرگ ناشی از عوارض حصبه وجود دارد. اما اگر حصبه درمان نشود چه اتفاقی می افتد:
عوارض تب تیفوئید
2 عارضه شایع در تب حصبه درمان نشده عبارتند از:
- خونریزی داخلی در دستگاه گوارش
- شکافته یا سوراخ شدن بخشی از دستگاه گوارش یا روده که عفونت را به بافت مجاور منتقل می کند.
کدام اندام بیشتر تحت تأثیر بیماری تیفوئید قرار می گیرد؟
تب حصبه بیشتر از هر عضو دیگری می تواند روده کوچک فرد بیمار را تحت تاثیر قرار دهد و همچنین باعث تب بالا، درد معده و سایر علائم می شود که خیلی آزاردهنده اند و فرد را از روند عادی زندگی خود دور می کنند.
رژیم غذایی برای حصبه
همان طور که گفته شد افراد مبتلا به بیماری حصبه نباید از آب خوردن غافل شوند زیرا مصرف آنتی بیوتیک آب بدن را کاهش می دهد و باید با مصرف مایعات بیشتر این کمبود را جبران کرد. همین طور چون بیماری حصبه، دستگاه گوارشی را تحت تاثیر قرار می دهد باید از مصرف غذاهایی که هضمشان دشوار است خودداری کرد. در عوض غذاهایی باید مصرف کرد که فیبر کمی داشته و همین طور پخته باشند. لازم به ذکر است که مصرف غذاهای کم فیبر نباید به مدت طولانی باشد چون می تواند عوارض بسیاری برای بدن داشته باشد. بهترین میوه ها برای درمان سریع تر تب حصبه عبارتند از موز، پاپایا، سیب، گواوا، ساپودیلا (چیکو) و انبه. البته توجه داشته باشید که تعداد میوه ها از یک عدد بیشتر نباشد تا برای معده سنگین نباشد و به راحتی قابل هضم باشد.
آشنایی با واکسن مریضی حصبه
دو نوع واکسن برای پیشگیری و درمان بیماری حصبه استفاده می شود که البته تاثیر صددرصدی ندارند. این واکسن ها بعد از مدتی باید تکرار شوند زیرا اثربخشی آن ها به مرور زمان از بین می رود.
- یک واکسن حداقل یک هفته قبل از سفر تزریق می شود تا از خطر مبتلا شدن جلوگیری شود.
- واکسن پلی ساکارید که از طریق دهان تجویز می شود و برای پایین آوردن تب به کار می رود.
در هر حال باید برای تزریق واکسن حتما به پزشک مراجعه کنید. هر دارو یا واکسنی که استفاده می کنید باید زیر نظر پزشک باشد.
و در پایان…
تب حصبه یک بیماری خطرناک است که از طریق آب و غذای آلوده به بدن منتقل شده و واگیر هم دارد. درمان این بیماری باید سریعا انجام شود در غیر این صورت می تواند زندگی فرد را تهدید کند. قبل از سفر کردن به کشورها و مناطقی که این بیماری در آنان وجود دارد حتما برای تزریق واکسن پیشگیری به پزشک مراجعه کنید. داشتن رژیم غذایی سالم می تواند به درمان سرعت دهد. لازم به ذکر است که بعد از بهبود بیماری حصبه حتما مواد غذایی که در این مدت به بدنتان نرسیده، مصرف کنید تا بدن تقویت شود.
منابع:
سوالات شما
علائم بیماری تب حصبه در کودکان شدیدتر است؟
با وجود اینکه سیستم ایمنی بدن کودکان ضعیف تر است، علائم بیماری حصبه یا تب تیفوئید در آنان خفیف تر است. اغلب کودکان بین 1 تا 5 سال در خطر ابتلا به این بیماری هستند.
بیماری حصبه واگیردار است؟
طبق مطالعات انجام شده بله متاسفانه حصبه واگیردار است و از طریق آب و غذای آلوده به ما منتقل می شود. پیشرفت در علم پزشکی و پاکسازی محیط زندگی انسان ها موجب شده تا این بیماری نسبت به گذشته کاهش زیادی داشته است اما همچنان سالانه 1 تا 2 میلیون نفر درگیر آن شده که 200 هزار نفرشان جان خود را از دست می دهند.
