خلط گلو از مشکلات شایع است که میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. این حالت اغلب باعث ناراحتی گلو و احساس ترشح غیرعادی در پشت آن میشود. گاهی، این مشکل میتواند به دلیل عفونتهای تنفسی، آلرژیها یا حتی شرایطی مانند رفلاکس اسید باشد. در این مقاله از دکتر مایکو، به بررسی علت خلط گلو، روشهای درمان آن و نکاتی که به پیشگیری از بروز این مشکل کمک میکند میپردازم.

خلط گلو نشانه چیست؟
خلط گلو به طور طبیعی در بدن تولید میشود تا از مجاری تنفسی محافظت کند. با این حال، وجود خلط زیاد یا تغییرات در نوع آن میتواند نشانهای از مشکل باشد. برخی از دلایل رایج که ممکن است باعث ایجاد خلط شوند عبارتند از:
عفونتهای ویروسی | عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا میتوانند باعث افزایش ترشح خلط و حساسیت در گلو شوند. |
آلرژیها | آلرژیها مانند تب یونجه میتوانند باعث تولید زیاد خلط و گرفتگی بینی شوند. |
عفونتهای باکتریایی | عفونتهای گلو مانند استرپتوکوک یا سینوزیت میتوانند باعث ایجاد خلط زرد یا سبز رنگ در گلو شوند. |
رفلاکس معده | برگشت اسید معده به مری (رفلاکس) میتواند باعث سوزش گلو و تولید خلط در آن شود |
خشکی محیط | هوای خشک میتواند به گلو آسیب بزند و باعث تولید خلط چسبناک شود. |
خلط چسبناک گلو به دلیل التهاب یا خشکی گلو ایجاد میشود و اگر خلط همراه علائم دیگری مانند تب، درد شدید، یا مشکل تنفسی باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
علائم خلط گلو
خلط گلو معمولاً با علائم و نشانههای خاصی همراه است که میتواند به تشخیص علت آن کمک کند. در این بخش به بررسی این علائم میپردازیم:

1. احساس ترشحات پشت گلو
شایعترین علامت خلط، احساس ترشح غیرطبیعی پشت گلو است. این ترشحات ممکن است به صورت مایع یا غلیظ باشند و میتوانند باعث احساس ناراحتی و تمایل به پاکسازی گلو شوند.
2. خلط گلو و سرفه
سرفه کردن برای پاکسازی گلو از خلط یکی دیگر از علائم رایج است. در برخی افراد، این سرفهها ممکن است خشک باشد و فقط به دلیل تحریک گلو ناشی از ترشحات رخ دهد.
3. گلودرد
خلط گلو میتواند باعث گلودرد و احساس التهاب در گلو شود. این حالت معمولاً با سایر علائم مانند سرفه یا التهاب لوزهها همراه است.
4. خسخس و تنگی نفس
در برخی از افراد، وجود خلط در گلو ممکن است به تنگی نفس و خسخس سینه منجر شود. این علائم معمولاً در افرادی که دچار بیماریهای مزمن تنفسی مانند آسم یا برونشیت هستند مشاهده میشود.
5. خستگی و بیحالی
خلط گلو میتواند به دلیل ایجاد مشکل در تنفس، موجب خستگی و بیحالی شود. این مشکل ممکن است فرد را از انجام فعالیتهای روزمره خود باز دارد.
خلط گلو و تیروئید
اختلالات تیروئید میتوانند تأثیر زیادی بر سلامت گلو و تولید خلط داشته باشند. به خصوص در موارد کمکاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) که میتواند باعث ایجاد علائمی مانند:
- خشکی گلو: کم کاری تیروئید میتواند باعث خشکی و خارش در گلو و ایجاد احساس خلط شود.
- کاهش ترشح غدد بزاقی: تیروئید کمکار میتواند تولید بزاق را کاهش دهد و احساس خشکی و خلط در گلو را تشدید کند.
در صورت وجود مشکلات تیروئید و تغییرات غیرطبیعی در تولید خلط، باید به پزشک مراجعه کرده و آزمایشهای تیروئیدی انجام شود.
انواع رنگ خلط گلو و علائم آن
خلط گلو میتواند به رنگهای مختلفی ظاهر شود که هر یک میتواند نشانهای از وضعیت خاصی در دستگاه تنفسی یا سایر بخشهای بدن باشد. در این بخش، به بررسی انواع رنگهای مختلف و دلایل ایجاد آنها میپردازیم.

خلط گلو سفید رنگ
این نوع خلط غیرمضر میتواند به دلایل مختلفی در گلو ایجاد شود، از جمله:
- آلرژیها: واکنشهای آلرژیک به گرد و غبار، گرده گلها یا سایر آلرژنها میتوانند باعث تولید خلط سفید در گلو شوند.
- سرماخوردگی یا آنفولانزا: در مراحل اولیه سرماخوردگی، خلط ممکن است سفید باشد و در صورت بروز عفونت، رنگ آن تغییر کند.
- خشکی هوا: در محیطهای خشک، مانند زمستان یا در مناطق با رطوبت پایین، ترشحات غدد بینی ممکن است سفید و چسبنده شود.
اگر خلط سفید با علائم دیگری مانند گلودرد، تب، یا سرفه همراه نباشد، معمولاً نیاز به نگرانی ندارد. با این حال، اگر این وضعیت طولانی شود، ممکن است نشانهای از آلرژی باشد.
خلط گلو زرد رنگ
خلط زرد رنگ معمولاً نشانهای از عفونتهای باکتریایی است. این رنگ خلط زمانی بروز میکند که سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت فعال میشود. علتهای احتمالی خلط زرد عبارتند از:
- عفونتهای سینوسی: سینوزیت میتواند موجب تجمع ترشحات در گلو شده که این ترشحات زرد رنگ میشوند.
- عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی: عفونتهایی مانند گلودرد باکتریایی (استرپتوکوک) میتوانند باعث ایجاد خلط زرد یا سبز رنگ در گلو شوند.
- برونشیت حاد: التهاب در نایژهها (مجاری هوایی ریهها) میتواند منجر به تولید خلط زرد شود. این خلط معمولاً به دلیل عفونتهای ویروسی یا باکتریایی است.
در صورتی که خلط زرد رنگ همراه با علائمی مانند تب، سرفه شدید یا مشکلات تنفسی باشد، لازم است که به پزشک مراجعه کنید.

خلط گلو سبزرنگ
خلط سبز معمولاً نشاندهندهی وجود عفونت باکتریایی شدید است. رنگ سبز خلط به دلیل حضور سلولهای ایمنی مرده و باکتریهای کشته شده در فرآیند مبارزه بدن با عفونت به وجود میآید. برخی از علل رایج خلط سبزرنگ عبارتند از:
- سینوزیت باکتریایی: التهاب سینوسها به دلیل عفونت باکتریایی میتواند منجر به تولید خلط سبزرنگ شود. در این حالت، ترشحات از بینی به گلو میریزند و رنگ سبز پیدا میکنند.
- برونشیت باکتریایی: التهاب مزمن در مجاری تنفسی به علت عفونت باکتریایی میتواند باعث ترشح خلط سبزرنگ شود.
- ذات الریه (پنومونی): در عفونتهای شدید ریوی مانند ذاتالریه، ممکن است خلط سبزرنگ به همراه درد سینه و تب بالا ایجاد شود.
اگر خلط سبزرنگ به مدت طولانی ادامه یابد، این میتواند نشانهای از یک عفونت باکتریایی شدید باشد که نیاز به درمان پزشکی دارد.

خلط گلو قهوهای یا سیاه رنگ
خلط گلو قهوهای یا سیاه معمولاً به دلیل وجود خون خشک شده یا آلودگیهای محیطی مانند دود سیگار ایجاد میشود. برخی از علل رایج این نوع خلط عبارتند از:
- سیگار کشیدن: افرادی که سیگار میکشند ممکن است خلط قهوهای یا سیاه را تجربه کنند، زیرا دود سیگار باعث تحریک مجاری تنفسی و تولید خلط میشود.
- خونریزی از لثه یا حلق: در برخی از موارد، خونریزی از لثهها، دهان یا حلق میتواند باعث ایجاد خلط قهوهای رنگ شود.
- آلودگی هوا: قرار گرفتن در معرض آلایندههای محیطی مانند گرد و غبار یا دود میتواند باعث تغییر رنگ خلط به قهوهای شود.
اگر خلط قهوهای یا سیاه همراه با خونریزی یا علائم دیگر مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه یا خسخس باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.

خلط گلو صورتی یا قرمز رنگ
خلط صورتی یا قرمز رنگ معمولاً نشاندهندهی وجود خون در ترشحات است. این نوع خلط ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود:
- خونریزی خفیف در رگها: گاهی تحریک گلو یا سرفه شدید میتواند باعث خونریزی جزئی و ایجاد خلط صورتی شود.
- عفونتهای تنفسی شدید: در برخی از عفونتها مانند ذاتالریه یا عفونت ریوی، خونریزی در ریهها میتواند باعث ایجاد خلط صورتی شود.
- آسیب به دستگاه تنفسی: آسیب به مجاری تنفسی ناشی از سرفههای شدید یا ضربه میتواند منجر به خونریزی و خلط صورتی شود.
در صورتی که خلط قرمز یا صورتی رنگ همراه با سرفه خونریزی یا علائم خطرناک دیگر باشد، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
فرق خلط گلو و ریه
خلط گلو و خلط ریه هر دو نوع ترشحات بدنی هستند که در مسیر تنفسی ایجاد میشوند، اما تفاوتهای قابل توجهی دارند.
- خلط گلو: معمولاً از ناحیه حلق و بینی به وجود میآید و بیشتر به دلیل عفونتهای سینوسی، آلرژی یا بیماریهای گلو ایجاد میشود. این نوع خلط بیشتر به گلو میریزد و ممکن است همراه با سرفه باشد.
- خلط ریه: این نوع خلط معمولاً به دلیل بیماریهای ریه مانند برونشیت، آسم یا عفونتهای ریوی ایجاد میشود. خلط ریه معمولاً چسبناکتر است و میتواند حاوی چرک و خون باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم خلط گلو طولانی شوند یا با علائم دیگر همراه شوند، زمان آن است که به پزشک مراجعه کنید. در این موارد، ممکن است نیاز به بررسی دقیقتر و درمانهای تخصصیتر باشد.
- اگر علائم بیشتر از دو هفته ادامه یابد: این میتواند نشانهای از یک مشکل جدیتر مانند سینوزیت مزمن یا بیماری رفلاکس باشد.
- اگر خلط همراه با خون باشد: در این صورت، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
- اگر مشکلات تنفسی ایجاد شود: دشواری در تنفس یا خسخس سینه میتواند علامت یک بیماری تنفسی مانند آسم باشد که نیاز به درمان فوری دارد.
خلط گلو نوزاد
خلط گلو در نوزادان میتواند ناشی از بسیاری از علل مختلف باشد. در نوزادان، سیستم تنفسی هنوز در حال توسعه است، بنابراین ترشح خلط گلو معمول است و ممکن است باعث ناراحتی آنها شود. برخی از دلایل رایج شامل:
- سرماخوردگی: نوزادان در زمان سرماخوردگی تولید خلط بیشتری در گلو دارند.
- سینوزیت: التهاب سینوسها در نوزادان میتواند باعث تولید خلط و ترشحات از بینی و گلو شود.
- آلرژیها: آلرژیها ممکن است در نوزادان باعث تولید بیش از حد خلط و مشکلات تنفسی شوند.
اگر نوزاد دچار مشکل تنفسی یا تنگی نفس شد یا در غذا خوردن مشکل داشت، باید فوراً با پزشک مشورت کنید.
خلط گلو نوزاد دو ماهه
در نوزادان دو ماهه، خلط گلو میتواند ناشی از مشکلات تنفسی مختلف باشد. این موارد ممکن است شامل:
- دفع طبیعی ترشحات: نوزادان ممکن است به طور طبیعی ترشحات زیادی از گلو و بینی داشته باشند که معمولاً نیازی به نگرانی ندارد.
- عفونتهای ویروسی: سرماخوردگی یا ویروسهای تنفسی دیگر میتوانند موجب تولید خلط در نوزاد دو ماهه شوند.
- مشکلات تنفسی نادر: برخی از مشکلات تنفسی مانند بیماریهای مزمن یا نارسایی تنفسی در نوزادان میتواند موجب تجمع خلط در گلو شود.
درمان خلط گلو
درمان خلط چسبناک گلو بستگی به علت اصلی آن دارد. در این بخش، به بررسی روشهای مختلف درمان این مشکل پرداختهایم:

1. داروها
برای درمان خلط گلو، داروهایی وجود دارند که میتوانند به کاهش تولید ترشحات و تسکین گلودرد کمک کنند. برخی از این داروها عبارتند از:
- آنتیهیستامینها: برای درمان آلرژیها و کاهش ترشحات اضافی گلو.
- داروهای ضد سرفه: برای درمان سرفه خشک و مزمن.
- اسپریهای بینی: برای کاهش التهاب سینوسها و کاهش تولید خلط.
2. درمان خانگی
در کنار داروها، درمان خلط چسبناک گلو در خانه نیز میتوانند مؤثر باشند:
- نوشیدن آب و مایعات گرم: مایعات گرم مانند چای گیاهی و سوپ میتوانند به تسکین گلو کمک کنند.
- استفاده از بخور آب نمک: این روش میتواند به پاکسازی گلو و کاهش التهاب کمک کند.
- عسل و زنجبیل: این ترکیب به دلیل خواص ضد التهابی و ضدباکتریال، میتواند کمککننده باشد.
3. تغییرات سبک زندگی
- تقویت سیستم ایمنی: تغذیه مناسب، خواب کافی و ورزش منظم میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند و از بروز عفونتها جلوگیری کند.
- حفظ رطوبت هوا: در فصول سرد و خشک، استفاده از دستگاههای مرطوبکننده میتواند به جلوگیری از خشکی گلو کمک کند.
- اجتناب از آلرژنها: در صورتی که آلرژیها علت اصلی خلط گلو باشند، باید از آلرژنها دوری کرد.

بهترین آنتی بیوتیک برای خلط گلو
اگر خلط ناشی از عفونت باکتریایی باشد، ممکن است نیاز به استفاده از آنتیبیوتیکها باشد. برخی از آنتیبیوتیکهای رایج برای درمان عفونتهای گلو عبارتند از: آموکسیسیلین و سفالکسین. مهم است که قبل از مصرف آنتیبیوتیک، مشاوره پزشکی دریافت کنید تا از درست بودن تشخیص و دارو مطمئن شوید.
درمان خلط سفید گلو
خلط سفید گلو معمولاً به دلیل التهابهای ویروسی یا عفونتهای باکتریایی ایجاد میشود. برای درمان این نوع خلط:
- استفاده از آب نمک: غرغره آب نمک میتواند به پاکسازی گلو و کاهش التهاب کمک کند.
- دمنوشهای گیاهی: دمنوشهایی مانند زنجبیل و عسل میتوانند به کاهش التهاب و تسکین گلو کمک کنند.
اگر خلط سفید همراه با تب و گلودرد شدید باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
دمنوش برای خلط گلو
دمنوشهای طبیعی میتوانند به تسکین گلو و کاهش خلط کمک کنند. در اینجا چند دمنوش مؤثر برای درمان خلط گلو آورده شده است:
- دمنوش زنجبیل و عسل: زنجبیل خاصیت ضد التهابی دارد و عسل به تسکین گلو کمک میکند. ترکیب این دو در دمنوش میتواند به کاهش خلط گلو کمک کند.
- دمنوش نعناع: خاصیت ضد اسپاسم دارد و به کاهش سرفه و ترشحات کمک میکند.
- دمنوش آویشن: ضدعفونیکننده است و میتواند به تسکین گلو و کاهش التهاب کمک کند.

قرص برای خلط گلو
اگر خلط گلو به دلیل التهاب یا عفونت ایجاد شده باشد، برخی از قرصها میتوانند به کاهش التهاب و ترشحات کمک کنند. از جمله این داروها میتوان به:
- دکسترومتورفان: این دارو به کاهش سرفه و بهبود تنفس کمک میکند.
- مخاطزدای طبیعی: برخی از قرصها حاوی ترکیبات طبیعی مانند آویشن یا زنجبیل هستند که به کاهش خلط گلو کمک میکنند.
قبل از مصرف هرگونه دارویی، توصیه میشود که از پزشک یا داروساز مشاوره بگیرید.
پیشگیری از خلط گلو
خوشبختانه، با رعایت چند نکتهی ساده، میتوان از بروز خلط گلو جلوگیری کرد یا آن را کاهش داد:

1. تقویت سیستم ایمنی بدن
وقتی بدن مقاوم باشد، احتمال ابتلا به عفونتهای ویروسی و باکتریایی که باعث ایجاد خلط میشوند، کاهش مییابد. برای تقویت سیستم ایمنی میتوانید:
- تغذیه سالم: مصرف غذاهای غنی از ویتامین C مانند مرکبات، سبزیجات و میوهها.
- استراحت کافی: خواب مناسب شبانه به سیستم ایمنی کمک میکند تا بهترین عملکرد خود را داشته باشد.
- ورزش منظم: فعالیت بدنی مناسب میتواند به تقویت ایمنی بدن کمک کند.
2. رعایت بهداشت
رعایت اصول بهداشت شخصی نقش بسیار مهمی در پیشگیری از عفونتها و بیماریهایی که منجر به خلط گلو میشوند، دارد. این اقدامات میتوانند به شما کمک کنند:
- شستن دستها: شستن مداوم دستها با آب و صابون به جلوگیری از انتقال ویروسها و باکتریها کمک میکند.
- استفاده از دستمال یا آرنج هنگام سرفه و عطسه: این کار از انتقال میکروبها به محیط اطراف جلوگیری میکند.
- پرهیز از تماس با افراد بیمار: در صورتی که فردی را با علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا میبینید، بهتر است از تماس نزدیک با او اجتناب کنید.

3. اجتناب از آلرژنها
در صورتی که خلط گلو به دلیل آلرژیها ایجاد میشود، پرهیز از تماس با آلرژنها بسیار مهم است. این آلرژنها میتوانند شامل گرده گلها، گرد و غبار، مایتها و دود سیگار باشند. در این حالت، برای کاهش آلرژیها و خلط گلو میتوانید:
- استفاده از ضد آلرژیها: آنتیهیستامینها میتوانند به کاهش علائم آلرژی کمک کنند.
- نصب فیلترهای هوا: استفاده از فیلترهای HEPA در خانه یا محل کار میتواند به کاهش ذرات معلق در هوا کمک کند.
- اجتناب از محیطهای آلوده: به ویژه در فصول خاصی که گردهافشانی زیاد است، بهتر است از قرار گرفتن در محیطهای آلوده به آلرژنها خودداری کنید.
4. مراقبت از سینوسها
مشکلات سینوسی یکی دیگر از دلایل شایع خلط گلو است. سینوزیت و انسداد سینوسها میتوانند به ایجاد ترشحات اضافی و احساس خلط در گلو منجر شوند. برای مراقبت از سینوسها میتوانید از بخور آب ترجیحاً آب نمک استفاده کنید.
ارتباط خلط گلو با سایر مشکلات سلامتی
در این بخش، به بررسی ارتباط خلط گلو با برخی از بیماریهای دیگر پرداختهایم.
1. خلط گلو و رفلاکس معده
رفلاکس معده، که به نام بیماری بازگشت اسید نیز شناخته میشود، میتواند یکی از علل اصلی تولید خلط در گلو باشد. در این وضعیت، اسید معده به مری برگشته و ممکن است به گلو آسیب برساند و منجر به تحریک و تولید خلط شود. علائم رایج رفلاکس معده شامل سوزش سردل، خس خس کردن، سرفه مداوم و خلط است.

2. آسم و بیماریهای مزمن ریه
آسم و سایر بیماریهای تنفسی مانند برونشیت مزمن نیز میتوانند عامل ایجاد خلط گلو باشند. در این بیماریها، التهاب مجاری تنفسی موجب تولید ترشحات اضافی میشود. این ترشحات گاهی اوقات به گلو میریزند و باعث احساس خلط گلو و سرفه میشوند.
3. سینوزیت مزمن
در این بیماری، سینوسها به طور مداوم ملتهب هستند و ترشحات اضافی تولید میکنند. این ترشحات معمولاً به سمت گلو حرکت میکنند و باعث ایجاد احساس خلط میشوند. سینوزیت مزمن ممکن است با علائمی مانند سردرد، فشار در صورت و گرفتگی بینی همراه باشد.
4. عفونتهای گلو و لوزهها
عفونتهای باکتریایی یا ویروسی در گلو یا عفونت لوزهها رخ میدهند، میتوانند باعث ایجاد خلط در گلو شوند. این عفونتها معمولاً با علائمی مانند گلودرد، تب و تورم غدد لنفاوی همراه هستند.
«اگر شما هم در مورد خلط گلو سوال یا اطلاعاتی دارید در قسمت نظرات با من و خوانندگان این مقاله به اشتراک بگذارید.»
9 دیدگاه
عالی بود. ممنونم از اطلاعات صحیح و عالیتون
ممنون از همراهی شما دوست عزیز.
سلام و درود بر شما
مطالب شما بسیار عالی و کاربردی هستند
سلام و عرض ادب.
ممنون از همراهی شما دوست عزیز با مقالات دکتر مایکو.
آمدم این اطلاعات خواندم واقعا فهمیدم ترکیه اصلا دکتر نداره برداشته برای من با این وضعیت گلو بدن درد گلو درد سرفه خلط سبز خلط زرد ویتامین سی نوشته بادیه اسپری گلو میگه چیزی تو گلوت ندیدیم میگم از صدام معلومه گلوم باد کرده خلط کشته منو آنتیبیوتیک میخام میگه نمیشه برو اگه بدتر شد بیا اینجا بدون نسخه آنتی بیوتیک نمیدن هیچی دیگه آمدم خودم خودمو درمان کنم .
با سلام
من الان ۴ ماهه خلط داره گلوم،سینم وقتی سرفم میاد خر خر میکنه ،انقدر سرفه میکنم که یا بالا بیارم یا خلط از گلوم بیاد بالا،هر چی دکتر هم رفتم خوب نشدم
سلام دوست عزیز.
این حجم از خلط آن هم فقط در این چهار ماه طبیعی نیست پس نیاز است که با فوق تخصص ریه باز هم مشورت کنید. اگر مایل بودید به صورت غیر حضوری این کار را انجام دهید. لیست متخصصان ریه ما را بررسی کنید و نوبت خود را ثبت کنید. قبل از زمان ویزیت غیر حضوری (تصویری، تلفنی و متنی) وقتی بخش پیام به پزشک باز شد، آزمایش، علائم و نام داروهای خود را برای ایشان ارسال کنید.
فقط میتونم تبریک سال نوعرض کنم خدمت پزشکان وتمام افراد پرسونل وتشکروقدردانی ازشما عزیزانم که مردموراهنمایی میکنید خداپشتوپناهتان باد
درود بر شما دوست عزیز.
من هم از طرف تیم دکتر مایکو و پزشکان این سامانهی نوبت دهی سال جدید رو خدمت شما تبریک عرض میکنم. امیدواریم در کنار هم سالی خوب و سرشار از سلامتی را پیش رو داشته باشیم و بتوانیم به شما هموطنان خدمت رسانی کنیم.