بیماری لایم یک بیماری عفونی بوده که از طریق نیش کنه به انسان منتقل می شود. علائم این بیماری ممکن است از 3 تا 10 روز پس از گزش ایجاد شود که در صورت عدم درمان، عفونت میتواند به مفاصل، قلب و سیستم عصبی نیز گسترش یابد. احتمالا تا به امروز نام لایم کنه را نشنیده اید و از علائم و عوارض خطرناک آن بی خبرید! عامل این بیماری باکتری اسپیروکت (Spirochaetae) است که از طریق نیش کنه ای به نام ایکسودس اسکاپولاریس (Ixodes scapularis) که به کنه آهویا و کنه پا سیاه هم معروف است، به انسان منتقل می شود. در این مقاله از دکتر مایکو سعی داریم تا توضیحاتی در رابطه با پیدایش بیماری، روش های پیشگیری و درمان لایم به شما عزیزان ارائه دهیم.

بیماری لایم کنه چیست؟
لایم Lyme disease بیشتر در اروپا و آمریکا وجود دارد و از طریق گزیده شدن توسط کنه ایکسودس اسکاپولاریس به انسان منتقل می شود و به غیر از قرمز شدن پوست می تواند به علائم جدی تری نیز منجر شود. درواقع لایم، شایع ترین بیماری عفونی ناشی از نیش بندپایان در امریکا است که با توجه به نبود روش های پیشگیری مناسب و بی اطلاعی اکثر مردم از خطر آن دور از انتظار نیست که در آینده فراگیرتر هم شود. متاسفانه گرم شدن روز به روز کره زمین باعث شده تا شرایط مناسب تری برای زندگی این کنه و در نهایت احتمال گزیدگی بیشتر فراهم شود.
عامل بیماری لایم چیست؟
از آنجایی که کنه ها با خوردن خون پستانداران و پرندگان زنده می مانند، آهو و پرندگان آوازخوان حامل این موجود آلوده به باکتری اسپیروکت هستند. این کنه بیشتر در علفزارها و مناطقی با علف های بلند که هوایی گرم دارند وجود دارد. در ابتدا در محل گزیده شده لکه ای قرمز به شکل چشم گاو پدیدار می شود که هرچه از زمان گزیده شدن بگذرد حلقه ی دور آن گسترده تر می شود. احتمال دارد که این علامت در نقاط دیگری مثل ران و یا زیر بغل نیز دیده شود. در ادامه بیشتر با علائم این بیماری آشنا می شویم.

بیماری لایم واگیردار است؟
لایم واگیردار نیست و هیچوقت از مسری بودن آن گزارشی دریافت نشده است حتی در زنان باردار و نوزادانشان. این عفونت نه تنها از طریق عطسه، سرفه و بزاق به دیگران منتقل نمی شود، حتی داشتن رابطه ی جنسی با فرد بیمار نیز باعث انتقال آن نمی شود.
شیوع بیماری لایم در ایران!
اولین بار لایم در سال ۱۹۹۲ در اروپا گزارش شد. این بیماری رشد سریعی داشت به طوری که تا سال ۲۰۰۶ صد در صد رشد کرد! طی گزارشات اعلامی، لایم در ایران نیز وجود دارد اما خوشبختانه نسبت به اروپا و امریکا شیوع بسیار کمتری از خود نشان داده است.
بیماری لایم چه علائمی دارد؟
علائم لایم کنه پس از تقریبا یک ماه یا کمتر، بسته به بدن فرد ظاهر می شوند. در جدول زیر علائم بیماری در کودکان و بزرگسالان در چند هفته ی اول و همچنین پس از چند هفته ذکر شده اند.
علائم لایم در چند هفته اول | علائم لایم پس از چند هفته |
تب، خستگی، گردن درد، ناراحتی عضلانی، بزرگی قلب و اختلالات ریتمی، سردرد، حالت تهوع، درد مفصل. | سفتی گردن، بثورات و راش پوستی در بخش های دورتر از گزیدگی، ضربان قلب کند، نامنظم و خارج از بازه ی ضربان قلب نرمال |
عوارض لایم کنه را بشناسید
اگر بیماری لایم درمان نشود ممکن است در کوتاه مدت و بلند مدت منجر به یک سری عوارض شدید شوند که در عکس زیر قابل مشاهده هستند.

پیشگیری از بیماری لایم در کودکان و بزرگسالان
شما می توانید با مراقبت هایی ساده از مبتلا شدن به لایم جلوگیری کنید. هنگامی که در فصل های گرم برای سفر کاری یا تفریح به مناطقی خارج از شهر و محل زندگی خود می روید بهتر است که از ورود و پیاده روی در علفزارهای بلند و یا چمنزارهای انبوه خودداری نمایید. همچنین از آنجایی که پرندگان و پستانداران هم ممکن است این کنه را داشته باشند بهتر است مراقب باشید. اگر حیوان خانگی دارید هم بهتر است از گردنبندهای حاوی مواد دفع کنه استفاده کنید. در صورت ورود به نقاط ذکر شده سعی کنید منافذ لباس خود را جهت عدم ورود این کنه بسته نگاه دارید و از لباس هایی استفاده کنید که تمامی بدن شما را پوشش دهند. همینطور بهتر است از جوراب پوشیده و شلوار خود را داخل جوراب قرار دهید و از مواد ضد حشره استفاده کنید.

روش تشخیص بیماری لایم و درمان
پس از گزیدگی باید سریعا کنه را با موچین از خود جدا کنید. توجه داشته باشید که به هیچ عنوان نباید کنه را بفشارید، فقط نقطه ی گزیده شده را ضد عفونی کرده و کنه را داخل الکل بیندازید، از بین ببرید و هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. لایم یک بیماری عفونی است بنابراین باید از آنتی بیوتیک هایی مانند داکسی سایکلین، آموکسی سیلین و سفوروکسیم استفاده شود. 80 درصد بیماران با مصرف یک تا دو دوره آنتی بیوتیک بهبود پیدا می کنند. میزان مصرف دارو وابسته به میزان درگیری شما با بیماری لایم و تشخیص پزشک است. در طول دوره درمان احتیاج به رژیم غذایی خاصی نیست و در ۹۵ درصد افراد فقط با مصرف دارو، ورزش و تحرک روزانه رفع خواهد شد. همچنین آنتی بادی نوعی پروتئین است که در سیستم ایمنی بدن برای مقابله با باکتری و ویروس ها تولید می شود و در خون به گردش درمی آید تا با میکروب خارجی بجنگد.
برای لایم به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
بهتر است در صورت بروز هرگونه از علائم لایم Lyme disease، مثل تغییرات شکل مفصل ها به پزشک متخصص بیماری های عفونی مراجعه کنید تا پس از تشخیص و انجام آزمایشات آنتی بادی روند درمان سریع آغاز شود.

و در پایان…
بیماری لایم یک بیماری عفونی که عامل اصلی آن باکتری اسپیروکت است از طریق نیش کنه ایکسودس اسکاپولاریس به انسان منتقل می شود و قابل انتقال از انسانی به انسان دیگر نیست. بعد از اینکه متوجه گزیده شدن توسط این حشره شدید باید آن را از خود با موچین (به طوری که فشرده نشود) جدا کرده و محل آلوده را ضدعفونی کنید و حتما به پزشک مراجعه کنید تا دچار عوارض و عواقبی که این بیماری برای شما به همراه دارد مانند سردرد، تب، سرفه و البته عوارضی مانند ورم مفاصل، نارسایی قلبی و تاثیر بر روی سیستم مغزی نشوید. ممنون از اینکه با ما همراه بودید.
سوالات شما
شیوع بیماری لایم در ایران حقیقت دارد؟
اولین بار لایم در سال ۱۹۹۲ در اروپا گزارش و تا سال ۲۰۰۶ صد در صد رشد کرد! طی گزارشات، لایم در ایران نیز وجود دارد اما خوشبختانه نسبت به اروپا و امریکا شیوع بسیار کمی دارد.
بیماری لایم واگیردار است؟
لایم Lyme disease واگیردار نیست. حتی در زنان باردار و نوزادانشان گزارشی از مسری بودن آن نیست. این عفونت نه تنها از طریق عطسه، سرفه و بزاق به دیگران منتقل نمی شود، حتی داشتن رابطه ی جنسی با فرد بیمار نیز باعث سرایت آن نمی شود.
14 دیدگاه
سلام من یک هفته پیش شمال بودم و نزدیک جنگل به قدری دچار گزیدگی حشرات شدم که نمی دونم کنه هم منو زده یا نه جاهای گزیدگی فراوان و متفاوتی دارم الان بعد از ۱۰روز تب و لرز و استخوان درد دارم و گردن درد احتمالش هست لایم گرفته باشم ؟
ایا تو ایران به راحتی قابل تشخیصه؟
سلام دوست عزیز. لایم در ایران نسبت به اروپا و امریکا شیوع کمتری دارد اما باز هم احتیاط واجب است. با توجه به علائمی که دارید بهتر است زودتر به پزشک عمومی یا پزشک متخصص بیماری های عفونی مراجعه کنید تا علت علائم مشخص شود. چه لایم باشد چه مشکلی دیگر.
می توانید برای اینکار از خدمات ویزیت تلفنی، تصویری و متنی دکتر مایکو هم استفاده کنید. به این صورت که از جای گزیدگی عکس هم به پزشک ارائه کنید تا عفونی بودن یا نبودن آن ها هم بررسی شود و تنها در صورت لزوم به صورت حضوری به پزشک مراجعه کنید.
سلام من دوماهه کنه نیشم زده غده های لنفاوی گردن وزیربغل وکشاله رانم بیرون زده،هرچه درمان میکنم خوب نمیشه تپش قلب بدی دارم مفصل وماهیچه هامم درگیرشده ۵ دوره داکسی سایکلین استفاده کردم وخیلی داروها وآمپول های دیگه ولی خوب نشدم غده های لنفاوی هم ورمشون کمترشده ولی مفصل وتپش قلب اذیتم میکنه.دیگه بایدچسکارکنم بعداین همه درمان؟
سلام دوست عزیز. اگر هنوز به پزشک بیماری های عفونی و گرمسیری مشورت نکرده اید اینکار را انجام دهید تا به عوارض لایم دچار نشوید. می توانید به هر دو صورت حضوری و غیر حضوری با پزشکان بیمارستان و مطب ها در ارتباط باشید.
ممنون از توضیحاتتون. اگر همچنین گزیدگی داشتیم پیش چه دکتری باید بریم؟
ممنون از همراهی تون. در صورت مشاهده ی گزیدگی کنه لایم، بعد از جداسازی و نابود کردن کنه حتما به پزشک عفونی مراجعه کنید.
عجب کنه ایه ! همین شکلی تو پوست می مونه؟!
تو پوست می مونه و لازمه که با یک شی مثل موچین اون رو بدون اینکه فشارش بدید از پوست بیرون بکشید. یادتون نره که حتما جای گزیدگی رو ضد عفونی کنید و کنه رو هم بلافاصله تو الکل بذارید تا شخص دیگه ای رو آلوده نکنه.
مطمئنید که سرایت نمی کنه دیگه؟ اگر کنه جدا بشه و به سمت کس دیگه ای بره چی؟
بله مطمئن باشید که از شخص آلوده منتقل نمیشه. تنها راه انتقال این باکتری به بدن خود کنه هست که بعد از جداسازی از شخص آلوده باید از بین بره.
من زیاد اسمشو نشنیده بودم. ممنون
خوشحالیم که در افزایش دانسته های شما نقشی داشتیم.
خیلی کامل. ممنون
ممنون از همراهی شما.