برای زخم دیابت چی بخوریم؟ تغذیه مناسب بیماران زخم پای دیابتی

تغذیه مناسب برای زخم پای دیابتی که از عوارض جدی بیماری دیابت است یکی از راه های مدیریت این مشکل آزاردهنده است. در صورت عدم مراقبت مناسب زخم دیابت می‌تواند به عفونت‌ و حتی قطع عضو منجر شود. برای مدیریت زخم پای دیابتی نیازمند رویکردهای چندگانه از جمله کنترل قند خون، درمان‌های موضعی و مهمتر از همه تغذیه است. تغذیه صحیح می‌تواند در بهبود زخم‌ها، تقویت سیستم ایمنی و تسریع روند بهبود تأثیر بسزایی داشته باشد. در این مقاله از دکتر مایکو با من همراه باشید تا بیشتر با اصول تغذیه مناسب بیماران زخم دیابتی آشنا شویم.

اهمیت تغذیه در بیماران دیابتی

دیابت موجب اختلال در فرآیندهای متابولیکی و به تأخیر انداختن بهبود زخم‌ها می‌شود. تغذیه مناسب می‌تواند به مقابله با این اختلالات کمک کند و سرعت بهبود زخم‌ها را افزایش دهد.

برای زخم دیابت چی بخوریم؟

در ادامه، به مواد مغذی مهم و منابع غذایی توصیه شده برای بیماران زخم پای دیابتی پرداخته می‌شود.

1. پروتئین‌ها: ستون اصلی ترمیم بافت‌ها

پروتئین‌ها بخش اساسی در بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده و تقویت سیستم ایمنی هستند. کمبود پروتئین می‌تواند فرآیند بهبود زخم‌ها را به تأخیر بیندازد. توصیه می‌شود که بیماران مبتلا به دیابت با زخم پا مقدار کافی پروتئین از منابع زیر دریافت کنند:

• مرغ و ماهی: منابع پروتئینی کم چرب و غنی از اسیدهای چرب امگا-3 که خاصیت ضد التهابی دارند.
• تخم مرغ: یک منبع کامل از پروتئین که تمامی اسیدهای آمینه ضروری را داراست.
• حبوبات: مثل عدس و نخود که پروتئین گیاهی باکیفیت و فیبر فراهم می‌کنند.

پروتئین‌ها به ترمیم بافت‌ها، تقویت عضلات و سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.

2. ویتامین C: تقویت‌کننده سیستم ایمنی و تسریع‌کننده بهبود زخم

ویتامین C یکی از آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که در تولید کلاژن نقش کلیدی دارد. کلاژن پروتئینی است که باعث تقویت و ترمیم بافت‌ها می‌شود. این ویتامین همچنین به بهبود سیستم ایمنی کمک می‌کند و از عفونت‌های زخم جلوگیری می‌کند.

• مرکبات: مانند پرتقال، گریپ‌فروت و لیمو سرشار از ویتامین C هستند.
• سبزیجات برگ‌سبز: مانند اسفناج و کلم بروکلی نیز از منابع غنی این ویتامین به شمار می‌روند.

3. زینک (روی): عنصر کلیدی در ترمیم زخم

زینک نقش مهمی در ترمیم زخم‌ها و تقویت سیستم ایمنی ایفا می‌کند. کمبود زینک می‌تواند سرعت بهبود زخم‌ها را کاهش دهد. از آنجایی که بدن نمی‌تواند زینک را ذخیره کند، مصرف روزانه این عنصر ضروری است.

• گوشت قرمز کم‌چرب: یکی از منابع غنی زینک.
• غلات کامل: مانند جو دوسر و برنج قهوه‌ای.
• دانه‌ها و آجیل‌ها: مانند تخمه کدو و بادام که حاوی مقدار زیادی زینک هستند.

4. اسیدهای چرب امگا-3: کاهش التهاب و تسریع بهبود

اسیدهای چرب امگا-3 دارای خواص ضد التهابی قوی هستند که می‌توانند به کاهش التهاب ناشی از زخم پای دیابتی کمک کنند. التهاب مزمن می‌تواند بهبود زخم را به تأخیر بیندازد، اما مصرف امگا-3 می‌تواند این فرآیند را تسریع کند.

• ماهی‌های چرب: مثل ماهی سالمون، ساردین و تن منابع غنی از امگا-3 هستند.
• دانه‌های چیا و کتان: منابع گیاهی امگا-3.

5. فیبر: کنترل قند خون و پیشگیری از عفونت‌ها

فیبر به کنترل علائم قند خون بالا کمک می‌کند و از نوسانات شدید آن جلوگیری می‌کند. کنترل قند خون یکی از مهمترین عوامل در پیشگیری از پیشرفت زخم پای دیابتی، حفظ قند خون نرمال و عفونت‌های احتمالی است.

• سبزیجات غیرنشاسته‌ای: مانند کلم بروکلی، هویج و فلفل دلمه‌ای.
• میوه‌های کم‌قند: مانند توت‌ها و سیب که علاوه بر فیبر، حاوی ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند.
• غلات کامل: مانند جو دوسر و نان سبوس‌دار.

6. آب: عامل کلیدی در بهبود زخم‌ها

آب نقش مهمی در بهبود زخم‌ها دارد. کم‌ آبی بدن می‌تواند به تأخیر در بهبود زخم‌ها منجر شود، زیرا بافت‌ها برای بازسازی به مقدار کافی آب نیاز دارند. همچنین آب به دفع سموم از بدن کمک می‌کند که این امر در کاهش التهاب و عفونت‌ها مؤثر است. بیماران باید روزانه حداقل 8 لیوان آب مصرف کنند. پس آب خوردن را اصلا فراموش نکنید.

7. پرهیز از غذاهای مضر

بیماران مبتلا به زخم پای دیابتی باید از مصرف غذاهایی که موجب افزایش التهاب یا افزایش قند خون می‌شوند، خودداری کنند. این غذاها می‌توانند به تأخیر در بهبود زخم‌ها و حتی بدتر شدن وضعیت زخم منجر شوند.

• قندهای ساده: شیرینی‌ها، نوشیدنی‌های شیرین و غذاهای فرآوری شده با قند بالا.
• چربی‌های اشباع و ترانس: فست فودها، غذاهای سرخ شده و محصولات آماده.
• غذاهای حاوی سدیم بالا: که می‌توانند به افزایش فشار خون و مشکلات گردش خون منجر شوند.

نتیجه‌گیری

تغذیه نقش بسیار مهمی در مدیریت و بهبود زخم پای دیابتی دارد. با رعایت یک رژیم غذایی مناسب که شامل پروتئین‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر باشد و از طرفی پرهیز از غذاهای مضر، بیماران می‌توانند فرآیند بهبود زخم‌ها را تسریع کنند. همچنین کنترل قند خون و مشورت با یک متخصص تغذیه برای تنظیم رژیم غذایی فردی بسیار توصیه می‌شود.

شما می‌توانید با بهترین متخصصان تغذیه کشور که در مطب یا بیمارستان های زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی مشغول به خدمت رسانی اند، در سامانه ی مایکو به صورت غیر حضوری یعنی تصویری، تلفنی و متنی مشورت کنید. کافیست نوبت خود را به صورت آنلاین ثبت کنید.

«اگر شما هم سوال یا اطلاعاتی در مورد تغذیه و زخم دیابتی دارید در قسمت نظرات با من و خوانندگان این مقاله به اشتراک بگذارید.»

منابع:

www.who.int

www.cdc.gov

www.diabetes.org

www.dfsg.org