تبخال تناسلی یک عفونت مقاربتی است که توسط ویروسی به نام ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد می شود. 2 نوع مختلف از این ویروس وجود دارد (نوع 1 و نوع 2) که هر دو می توانند اندام تناسلی را تحت تاثیر قرار دهند. نوع 1 آن همان ویروسی است که باعث ایجاد تبخال در اطراف دهان می شود. این عفونت باعث ایجاد تاول ها و زخم های دردناک در ناحیه تناسلی و اطراف آن می شود. همچنین اگر برای اولین بار در اوایل بارداری یا خیلی دیرتر تشخیص داده شود، گاهی اوقات می تواند باعث ایجاد مشکلات جدی تری شود. در ادامه با این مقاله از مجله ی دکترمایکو همراه باشید تا با علل و علائم تبخال تناسلی آشنا شوید.
علت تبخال تناسلی
ویروس هرپس (HSV) که باعث این بیماری جنسی می شود به راحتی از طریق تماس نزدیک و مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل می شود از جمله:
- بوسیدن
- رابطه جنسی محافظت نشده واژینال، دهانی یا سکس مقعدی (بدون کاندوم)
- به اشتراک گذاشتن اسباب بازی های جنسی که در هر بار استفاده شسته نشده یا با کاندوم جدید پوشانده نشده اند
- تماس اندام تناسلی شما با اندام تناسلی همسرتان (این بدان معناست که شما می توانید تبخال تناسلی را از شخصی دریافت کنید، حتی اگر دخول، ارگاسم یا انزال وجود نداشته باشد).
شما نمی توانید تبخال تناسلی را از چیزهایی مانند در آغوش گرفتن، استخرهای شنا یا صندلی توالت بگیرید. گاهی اوقات زمانی که شریک جنسی شما هیچ زخم یا علائم قابل مشاهده ای ندارد، می توانید این ویروس را بگیرید و سلامت جنسی شما به خطر می افتد. چراکه ویروس می تواند بدون ایجاد تاول یا زخم قابل مشاهده روی پوست فعال شود که به آن “ریزش ویروس بدون علامت” می گویند.
این بیماری همچنین می تواند در حین زایمان به نوزاد تازه متولد شده منتقل شود. اگر اولین اپیزود علائم قبل یا در ابتدای بارداری تشخیص داده شود و در زمان زایمان هیچ زخم قابل مشاهده ای وجود نداشته باشد، احتمال انتقال به نوزاد کمتر می شود. گاهی اوقات داروها در اواخر بارداری برای کاهش این خطر شروع می شوند.
آیا تبخال تناسلی خطرناک است؟
این بیماری احتمالاً ترسناک ترین و کم درک ترین عفونت مقاربتی (STI) است. هیچ درمانی وجود ندارد، بنابراین افراد آلوده برای همیشه آن را دارند. اگرچه این ویروس به ندرت برای اکثر افراد مبتلا به آن تهدید کننده زندگی است، اما برای زنان باردار بسیار خطرناک است.
علائم تبخال تناسلی
بسیاری از افراد مبتلا به این ویروس در ابتدا هیچ علامتی را تجربه نمی کنند. علائم معمولاً بین 2 تا 12 روز پس از تماس ظاهر می شوند. گاهی ممکن است علائم تا ماه ها یا گاهی سال ها پس از تماس با ویروس مشاهده نمی شوند بنابراین ایجاد آن ها به این معنی نیست که به تازگی به ویروس مبتلا شده اید. پس از ابتلا به عفونت تبخال تناسلی، ویروس در بدن شما باقی می ماند و می‌تواند برای مدت‌های طولانی خاموش بماند، و یک آن در ناحیه‌ای که در ابتدا آلوده شده بود دوباره فعال شود. اگر ویروس هرپس سیمپلکس دوباره فعال شود، زخم ها و تاول ها می توانند دوباره ظاهر شوند. این موضوع به عنوان یک دوره عود کننده تبخال تناسلی شناخته می شود.
اولین نشانه ها ممکن است بین 2 تا 4 هفته طول بکشد. اپیزودهای مکرر معمولاً به اندازه اولی شدید یا طولانی نیستند و ممکن است هرگز تکرار نشود. اولین علائم می تواند شامل لکه ها یا برجستگی های قرمز رنگ در اطراف ناحیه تناسلی باشد که بسیار دردناک هستند. با گذشت زمان، این تورم‌ها می‌توانند باز شوند و زخم‌هایی ایجاد کنند که به تدریج پوسته پوسته می‌شوند و در حین بهبود، پوست جدیدی تشکیل می‌دهند.
علائم دیگر تبخال تناسلی عبارتند از:
- درد داخل واژن، سر آلت تناسلی یا رکتوم (مقعد)
- ترشحات واژن که ناشی از عفونت واژن است.
- درد هنگام ادرار کردن یا عدم توانایی ادرار کردن
- تب
- علائم شبیه آنفولانزا، کمر درد و سردرد
- تورم خفیف غدد لنفاوی در کشاله ران، زیر بغل و گردن
اگر عفونت مکرر دارید، علائم شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش قبل از ظاهر شدن تاول ها (این می تواند نشانه شروع عفونت مکرر باشد)
- تاول های قرمز دردناک، که به زودی می ترکند و زخم ایجاد می کنند.
- درد داخل واژن، سر آلت تناسلی یا رکتوم (مقعد)
تبخال تناسلی زنان
عفونت HSV-2 در بین زنان شایع تر از مردان است. طبق آمار های جهانی، درصد مبتلایان طی سال‌های 2015-2016 به ترتیب 15.9% در مقابل 8.2% در بین افراد 14 تا 49 ساله بوده است. این احتمالاً به این دلیل است که عفونت تناسلی از مردان به زنان راحت‌تر از زنان به مردان در طول رابطه جنسی منتقل می‌شود.
علائم تبخال تناسلی در زنان
ممکن است احساس خارش واژن یا گزگز خفیفی در اطراف اندام تناسلی خود داشته باشید یا متوجه برآمدگی های ریز و سفت قرمز یا سفید شوید که شکل ناهمواری دارند. این برجستگی ها همچنین ممکن است دردناک باشند. اگر آن ها را خراش دهید، می توانند باز شده و مایع سفید و کدری ترشح کنند و در نهایت زخم‌های دردناکی به جای بگذارند که توسط لباس یا موارد دیگر غیر از تماس با پوست شما تحریک شود. این تاول ها می توانند در هر جایی در اطراف اندام تناسلی و نواحی اطراف ظاهر شوند، از جمله:
- ناحیه تناسلی زنانه (ولوا)
- دهانه ی واژن
- دهانه رحم
- قسمت بالای ران
- مقعد
- مجرای ادرار
تبخال تناسلی در مردان
این عفونت در مردان می تواند باعث ایجاد برجستگی های قرمز رنگ در اطراف ناحیه تناسلی از جمله آلت تناسلی، کیسه بیضه و مقعد شود. شایع‌ترین علامت تبخال تناسلی مردان، مجموعه‌ای از زخم‌های تاولی (معمولاً روی آلت تناسلی یا مقعد) است که ممکن است تا چند هفته طول بکشد و بعد از بین برود. هرچند ممکن است این تاول ها بعد از هفته ها، ماه ها یا سال ها برگردند. بسیاری از افراد مبتلا هیچ علامتی ندارند یا علائم بسیار خفیفی دارند که مورد توجه قرار نمی گیرند.
تبخال تناسلی در افراد مجرد
ابتلای افراد مجرد به این ویروس نیز ممکن است. همانطور که در بالا گفته شد، انتقال ویروس تبخال تناسلی الزاما از طریق دخول صورت نمی گیرد. هم چنین وجود روابط جنسی با شرکای جنسی مختلف (آن هم بدون استفاده از کاندوم)، شانس ابتلا به این ویروس را به شدت بالا می برد.
از کجا بفهمیم تبخال تناسلی داریم؟
اگر حس می کنید که علائم ذکر شده را دارید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید تا تعدادی آزمایش و کشت برداری جهت تشخیص «تبخال تناسلی» انجام شود. تست های تقویت اسید نوکلئیک HSV (NAAT) حساس ترین و اختصاصی ترین تست های موجود برای تشخیص هستند. با این حال، در برخی مواقع، کشت ویروسی تنها آزمایش موجود است. برای درمان توسط پزشکی مطمئن می توانید از طریق سامانه دکتر مایکو اقدام نمایید تا لیست بهترین پزشکان را مشاهده و نوبت حضوری و یا آنلاین خود را ثبت کنید.
درمان تبخال تناسلی
اگرچه هیچ درمان شناخته شده ای برای درمان سریع تبخال تناسلی وجود ندارد، اما علائم آن قابل درمان است. علائم مکرر معمولاً بدون هیچ درمانی برطرف می شود. در صورت نیاز، داروهای ضد ویروسی می توانند به تسریع روند بهبود و کاهش شدت یک دوره کمک کنند. اگر به محض شروع شیوع، مصرف دارو را شروع کنید، ممکن است دوره را کوتاه یا حتی متوقف کنید. برخی از افراد عودهای زیادی از این عفونت را تجربه می کنند. در این موارد، یک دوره طولانی‌تر قرص‌ها باید از بروز هر گونه دوره مکرر جلوگیری کند.
درمان خانگی تبخال تناسلی
مصرف مسکن های بدون نسخه مانند آسپرین، استامینوفن یا ایبوپروفن می تواند به کاهش درد علائم کمک کند هرچند بهتر است قبل از هرکاری با پزشک مشورت کنید. اگر امکان ویزیت حضوری را ندارید می توانید از مشاوره تلفنی، تصویری و متنی استفاده کنید. همچنین کلینیک مجازی دکتر مایکو به شما در برقراری ارتباط آنلاین با پزشکان بیمارستان ها کمک می کند.
پزشکان گاهی اوقات توصیه می کنند که ناحیه آسیب دیده را در آب گرم خیس کنید اما این منطقه باید در بیشتر مواقع خشک نگه داشته شود. تمیز نگه داشتن ناحیه مبتلا شده با حمام کردن محل با آب نمک گرم بسیار مهم است. آب خوردن به اندازه ی کافی را فراموش نکنید تا ادرار شما با درد کمتری دفع شود.
داروی تبخال تناسلی
همانطور که ذکر شد، داروی های ضد ویروسی و مسکن ها می توانند به بهبود علائم کمک کنند.
پماد تبخال تناسلی
آسیکلوویر موضعی برای درمان علائم عفونت های ویروسی پوست، غشاهای مخاطی و اندام های تناسلی (ارگان های جنسی) استفاده می شود. اگرچه آسیکلوویر موضعی تبخال تناسلی را درمان نمی‌کند، اما ممکن است به تسکین درد و ناراحتی کمک کند و به بهبود سریع‌تر زخم‌ها (در صورت وجود) کمک کند.
آنتی بیوتیک برای درمان تبخال تناسلی
داروهای ضد ویروسی مورد استفاده برای این بیماری عبارتند از آسیکلوویر (زویراکس) و والاسیکلوویر (والترکس).
واکسن تبخال تناسلی
در حال حاضر انواع مختلفی از واکسن‌های مخصوص در بازار وجود دارند. اگرچه این واکسن‌ها می‌توانند در برابر برخی از انواع ویروس‌های خانواده هرپس از شما محافظت کنند اما قادر نیستند از آلوده شدن به ویروس هرپس سیمپلکس که باعث تبخال تناسلی یا دهان می‌شود جلوگیری نمایند.
اجتناب از انتقال ویروس هرپس سیمپلکس به دیگران
داشتن رابطه ی جنسی ایمن بهترین راه برای جلوگیری از عفونت تبخال تناسلی است. از جمله موارد رابطه ی جنسی ایمن:
- همیشه از کاندوم استفاده کنید، حتی زمانی که هیچ زخم یا تاول وجود ندارد.
- هنگامی که زخم یا تاول وجود دارد از رابطه جنسی خودداری کنید زیرا در این زمان بیشتر عفونی هستید.
- از رابطه جنسی با فردی که دارای تاول، زخم یا سایر علائم تبخال تناسلی است اجتناب کنید.
- در صورت وجود علائم از رابطه جنسی دهانی خودداری کنید.
منابع:
علت تبخال تناسلی چیست؟
ویروس هرپس (HSV) که باعث این بیماری جنسی می شود از طریق تماس مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل می شود از جمله: بوسیدن، رابطه جنسی محافظت نشده واژینال، دهانی یا سکس مقعدی (بدون کاندوم)، به اشتراک گذاشتن اسباب بازی های جنسی که در هر بار استفاده شسته نشده یا با کاندوم جدید پوشانده نشده اند، تماس اندام تناسلی با فرد آلوده حتی بدون دخول.
آیا تبخال تناسلی خطرناک است؟
این عفونت یکی از ترسناک ترین عفونت های مقاربتی (STI) است چراکه هیچ درمانی ندارد، بنابراین افراد آلوده برای همیشه آن را دارند. اگرچه این ویروس به ندرت برای اکثر افراد مبتلا به آن تهدید کننده زندگی است، اما برای زنان باردار خیلی خطرناک است.
