نوروویروس (Norovirus) یکی از عوامل شایع ایجاد گاستروانتریت ویروسی است که با علائمی همچون تهوع، استفراغ، اسهال آبکی و درد شکم شناخته می‌شود. این ویروس یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد شیوع‌های بیماری‌های گوارشی در جهان است و به‌ویژه در محیط‌هایی مانند مدارس، خانه‌های سالمندان و کشتی‌های کروز که افراد در تماس نزدیک هستند، بیشتر دیده می‌شود. در ادامه با من همراه باشید تا بیشتر با این بیماری، علائم و درمان آن آشنا شویم.
بیماری عفونی نوروویروس چیست؟
نوروویروس یک ویروس بسیار مسری است که منجر به التهاب معده و روده می‌شود و به طور گسترده‌ای عامل بیماری های گوارشی مانند گاستروانتریت حاد است. این ویروس، اغلب در محیط‌های بسته مانند بیمارستان‌ها، کشتی‌های کروز و مدارس گسترش پیدا می‌کند. نوروویروس از طریق مصرف غذای آلوده، آب آلوده و تماس با سطوح یا افراد مبتلا انتقال می‌یابد. بیماری عفونی نوروویروس معمولاً خودمحدودشونده است و عموماً به درمان خاصی نیاز ندارد. با این حال، در افراد مسن، کودکان و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، ممکن است عوارض شدیدی ایجاد کند و نیاز به بستری شدن پیدا کنند.
علائم نوروویروس
علائم نوروویروس معمولاً بین 12 تا 48 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می‌شوند. این بیماردر بیشتر موارد طی 2 تا 3 روز بهبود می‌یابد، اما در افراد ضعیف‌تر مانند سالمندان یا افراد دارای نقص سیستم ایمنی، ممکن است علائم طولانی‌تر یا شدیدتر باشد. این علائم شامل:
- تهوع و استفراغ شدید
- درد شکمی
- گاهی اوقات سردرد و ضعف عمومی بدن
- اسهال آبکی
- تب خفیف این علائم معمولاً بین 12 تا 48 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می‌شوند و در بیشتر موارد طی 2 تا 3 روز بهبود می‌یابند.
انواع نوروویروس
نوروویروس‌ها به خانواده ویروس‌های کالیسیویریده (Caliciviridae) تعلق دارند و به هفت ژنوتیپ (GI تا GVII) تقسیم می‌شوند. از بین این گروه‌ها، ژنوتیپ‌های GII و GI بیشتر از دیگر انواع، باعث عفونت در انسان می‌شوند.
نوروویروس جدید
نوروویروس‌ها به دلیل قابلیت‌های بالای جهش ژنتیکی می‌توانند گونه‌های جدیدی تولید کنند. این گونه‌های جدید ممکن است شدت بیشتری داشته باشند یا مقاومت بیشتری در برابر محیط‌های سخت نشان دهند. در سال‌های اخیر، شیوع‌های متعددی به دلیل گونه‌های جدید نوروویروس در سراسر جهان گزارش شده است.
نوروویروس در کودکان
کودکان زیر پنج سال به دلیل ضعف سیستم ایمنی و نداشتن تجربه کافی در بهداشت فردی، به‌ویژه در مقابل عفونت نوروویروس آسیب‌پذیرتر هستند. در کودکان، این بیماری اغلب منجر به کم‌آبی بدن و علائمی مانند استفراغ و اسهال شدید می‌شود. در کشورهای در حال توسعه، این ویروس سالانه باعث مرگ تعداد زیادی از کودکان می‌شود.
راه‌های انتقال نوروویروس
نوروویروس بسیار مسری است و از طریق آب یا غذای آلوده، تماس مستقیم با افراد مبتلا یا سطوح آلوده منتقل می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که حتی تعداد کمی از ذرات ویروس (کمتر از 20 ذره ویروسی) می‌تواند باعث عفونت شود. این ویروس می‌تواند به راحتی از طریق استفراغ یا اسهال به دیگران سرایت کند و حتی در محیط‌هایی که تمیز به نظر می‌رسند، می‌تواند منتقل شود.
پیشگیری و کنترل
راه‌های مؤثر پیشگیری شامل:
- شستشوی دقیق دست‌ها با صابون و آب پس از تماس با افراد بیمار یا استفاده از سرویس بهداشتی؛
- ضدعفونی کردن سطوح آلوده با مواد مناسب؛
- اجتناب از مصرف غذاها و آب‌هایی که احتمال آلودگی دارند، به‌ویژه غذاهای دریایی خام یا نیمه‌پخته مانند صدف‌ها.
واکسن نوروویروس
در حال حاضر هیچ واکسن تایید شده‌ای برای نوروویروس وجود ندارد، اما تحقیقات بسیاری در حال انجام است تا یک واکسن مؤثر برای پیشگیری از این ویروس تولید شود.
تشخیص و درمان نوروویروس
متاسفانه هیچ درمان ضدویروسی خاصی برای نوروویروس وجود ندارد. درمان اصلی شامل مصرف مایعات کافی برای جلوگیری از کم آبی بدن و مراقبت‌های حمایتی است. در موارد شدید، ممکن است مایعات و الکترولیت‌ها از طریق وریدی به بیمار داده شوند.
تشخیص عفونت نوروویروس عموماً بر اساس علائم بالینی و سابقهی تماس با افراد بیمار صورت می‌گیرد. آزمایش‌های تشخیصی مولکولی، مانند PCR، نیز می‌تواند برای شناسایی ویروس در مدفوع استفاده شود.
دوره‌ی نقاهت نوروویروس
علائم نوروویروس معمولاً پس از 2 تا 3 روز بهبود می‌یابند، اما در برخی موارد افراد ممکن است تا چند هفته پس از بهبودی همچنان ویروس را از طریق مدفوع دفع کنند، بنابراین خطر انتقال بیماری باقی می‌ماند. پس بهتر است بهداشت را رعایت کنیم تا در مرحله‌ی اول به این بیماری دچار نشویم.
«در صورتی که در مورد نوروویروس ها اطلاعات یا سوالی دارید در قسمت نظرات با من و خوانندگان دیگر به اشتراک بگذارید.»
منابع:
