با فرارسیدن فصل پاییز، تغییرات آب‌وهوایی مانند کاهش دما و افزایش رطوبت می‌تواند باعث شیوع و شدت برخی بیماری های پاییزی شود. سیستم ایمنی انسان‌ها نیز به دلیل تغییرات محیطی ممکن است تضعیف شود، که این عامل زمینه‌ساز ابتلا به بیماری‌های ویروسی و عفونی است. در ادامه‌ی این مقاله از دکتر مایکو به بررسی بیماری‌های رایج فصل پاییز و راهکارهای پیشگیری و درمان آن‌ها می‌پردازیم.
انواع بیماری های پاییزی چیست؟
بیماری‌های رایج فصل پاییز شامل موارد زیر است:
- آنفلوآنزا: ویروس آنفلوآنزا با شروع سرما شیوع بیشتری پیدا می‌کند؛
- سرماخوردگی: یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ویروسی که در پاییز به دلیل تضعیف سیستم ایمنی بیشتر رخ می‌دهد؛
- آلرژی‌های پاییزی: گرده‌ها و هاگ‌های قارچ در فصل پاییز می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک شوند؛
- سینوزیت: عفونت‌های سینوسی که با سردی هوا تشدید می‌شوند؛
- آسم: هوای سرد و گرده‌ها می‌توانند علائم آسم را در پاییز افزایش دهند؛
- گلودرد استرپتوکوکی: یک عفونت باکتریایی شایع در فصل پاییز؛
- افسردگی فصلی: نوعی افسردگی که با تغییرات فصلی به‌ویژه در پاییز و زمستان رخ می‌دهد.
علت بیماری های پاییز
تغییرات آب‌وهوایی در پاییز، از جمله کاهش دما، افزایش رطوبت و گرده‌افشانی گیاهان می‌تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌ها شود. عواملی مانند تغییر در میزان نور خورشید و افزایش تماس با محیط‌های بسته نیز در گسترش بیماری‌های ویروسی نقش دارند.
علائم بیماری های پاییزی
علائم بیماری های پاییزی بسته به نوع بیماری متفاوت است، اما برخی از علائم رایج شامل موارد زیر می‌شوند:
| آنفلوآنزا و سرماخوردگی | تب، بدن درد، سرفه، آبریزش بینی و گلودرد |
| آلرژی‌های پاییزی | عطسه، خارش چشم‌ها و گلو، آبریزش بینی و سرفه |
| سینوزیت | درد یا فشار در ناحیهی صورت، احتقان بینی و ترشحات غلیظ بینی |
| افسردگی فصلی | احساس غم، کاهش انرژی، تغییرات در خواب و اشتها |
درمان بیماری های پاییزی
درمان بیماری های پاییزی بسته به نوع بیماری خیلی متفاوت است، اما در کل اقدامات زیر برای درمان مفید هستند:
- استراحت و مصرف مایعات: برای درمان بیماری‌های ویروسی مانند آنفلوآنزا و سرماخوردگی.
- دارودرمانی: استفاده از داروهای ضدویروسی، آنتی‌بیوتیک‌ها (برای عفونت‌های باکتریایی) و داروهای ضدحساسیت برای آلرژی‌های پاییزی.
- اسپری‌های بینی و دستگاه‌های مرطوب‌کننده: برای کاهش علائم سینوزیت و بهبود تنفس.
- داروهای استنشاقی: برای کنترل علائم آسم.
- نوردرمانی و داروهای ضدافسردگی: برای درمان افسردگی فصلی.
1. آنفلوآنزا
آنفلوآنزا یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ویروسی پاییزی است. علائم اصلی شامل تب، سرفه، گلودرد، بدن درد، سردرد و خستگی است. این بیماری به سرعت از طریق تماس مستقیم یا غیرمستقیم با فرد آلوده یا از طریق قطرات تنفسی منتقل می‌شود.
چطور پیشگیری کنیم؟
- واکسیناسیون سالانه یکی از مؤثرترین راه‌های پیشگیری از آنفلوآنزا است؛
- شستشوی مکرر دست‌ها با آب و صابون؛
- استفاده از ماسک در فضاهای شلوغ و بسته؛
- حفظ فاصله‌ی اجتماعی از افراد مشکوک به بیماری.
درمان بیماری؟
استراحت کافی، مصرف مایعات و استفاده از داروهای ضدویروس مانند اوسلتامیویر (Oseltamivir) ممکن است برای کاهش شدت و طول مدت بیماری تجویز شود. اگر می‌خواهید با این بیماری بیشتر آشنا شوید به مقاله‌ی ویروس آنفولانزا مراجعه کنید.
2. سرماخوردگی
از دیگر بیماری‌های شایع فصل پاییز است. این بیماری ویروسی اغلب با آبریزش بینی، سرفه، گلودرد، عطسه و خستگی همراه است. سرماخوردگی می‌تواند در اثر بیش از 200 نوع ویروس مختلف به‌ویژه ویروس‌های راینوویروس ایجاد شود.
نحوه‌ی پیشگیری:
- تقویت سیستم ایمنی بدن با تغذیه مناسب و مصرف ویتامین ها (به‌خصوص ویتامین C و ویتامین D).
- شستشوی منظم دست‌ها و اجتناب از تماس با افراد بیمار.
درمان بیماری؟
برای درمان این بیماری داروی خاصی وجود ندارد، اما استراحت، نوشیدن مایعات گرم و مصرف مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن و پاراستامول می‌تواند به تسکین علائم کمک کند. اگر می خواهید بیشتر با علائم و شرایط این بیماری آشنا شوید به مقاله‌ی سرماخوردگی مراجعه کنید.
3. آلرژی‌های پاییزی
در فصل پاییز، گرده‌های گیاهان و هاگ‌های قارچ‌ها باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک می‌شوند. علائم آلرژی شامل عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم‌ها و گلو و سرفه است. این علائم می‌توانند شباهت زیادی به سرماخوردگی داشته باشند.
نحوه‌ی پیشگیری:
- استفاده از دستگاه تصفیه هوا برای کاهش گرده و هاگ‌ها در محیط خانه.
- بستن در‌ها و پنجره‌ها در زمان‌های اوج گرده‌افشانی.
- شستشوی مکرر دست‌ها و صورت.
بهبود شرایط:
داروهای ضدحساسیت (آنتی‌هیستامین‌ها)، اسپری‌های بینی و استروئیدها می‌توانند علائم آلرژی را کاهش دهند. برای آشنایی با انواع حساسیت به مقاله ی آلرژی مراجعه کنید.
4. سینوزیت
سینوزیت به التهاب سینوس‌های صورت اشاره دارد که اغلب به دنبال عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی رخ می‌دهد. علائم شامل درد یا فشار در ناحیه صورت، گرفتگی بینی، سردرد و ترشحات زرد یا سبز از بینی است.
پیشگیری از این بیماری:
- درمان سریع سرماخوردگی و آنفلوآنزا.
- استفاده از دستگاه‌های مرطوب‌کننده هوا برای جلوگیری از خشکی هوا در محیط خانه.
چه کنیم؟
داروهای ضدالتهاب، آنتی‌بیوتیک‌ها (در موارد باکتریایی) و اسپری‌های بینی می‌توانند به درمان این بیماری کمک کنند. اگر می خواهید در مورد این سردرد ها بدانید می توانید به مقاله‌ی سینوزیت مراجعه کنید.
5. آسم و تشدید آن در پاییز
افراد مبتلا به آسم در پاییز ممکن است با افزایش علائم تنفسی مانند سرفه، خس‌خس سینه و تنگی نفس مواجه شوند. تغییرات دما، هوای سرد و گرده‌ها از عوامل تحریک‌کننده هستند.
پیشگیری؟
- دوری از عوامل محرک مانند گرده‌ها و هوای سرد.
- استفاده از داروهای استنشاقی تجویز شده توسط پزشک.
چطور آن را درمان کنیم؟
استفاده‌ی منظم از اسپری‌های کنترل‌کننده و داروهای ضدالتهاب در فصل پاییز برای کاهش علائم ضروری است. اگر می خواهید در مورد این بیماری بیشتر و دقیقتر بدانید به مقاله‌ی آسم مراجعه کنید.
6. گلودرد استرپتوکوکی
این بیماری با عفونت باکتریایی گلو یا همان عفونت لوزه‌ها مشخص می‌شود و با علائمی مانند درد شدید گلو، تب، سردرد و مشکل در بلع همراه است. گلودرد استرپتوکوکی اغلب نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی دارد.
پیشگیری؟
- شستن دست‌ها و اجتناب از تماس نزدیک با افراد مبتلا.
- جلوگیری از استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند ظروف و حوله.
درمان آن چطور است؟
آنتی‌بیوتیک‌ها، معمولاً پنی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین، برای درمان گلودرد استرپتوکوکی تجویز می‌شوند.
6. بیماری افسردگی پاییز
افسردگی فصلی یا افسردگی پاییزی، نوعی از افسردگی است که با شروع فصل پاییز و کاهش نور خورشید بروز پیدا می‌کند. افراد مبتلا ممکن است احساس بی‌حوصلگی، خستگی و تغییرات در الگوی خواب و اشتها داشته باشند. این نوع افسردگی اغلب در اواخر پاییز و اوایل زمستان بیشتر دیده می‌شود و به عنوان اختلال عاطفی فصلی (Seasonal Affective Disorder) هم شناخته می‌شود.
علائم افسردگی پاییزی:
- خستگی مزمن و کاهش انرژی.
- افزایش اشتها، پرخوری و میل به مصرف غذاهای شیرین یا نشاسته‌ای.
- کاهش تمرکز.
- تغییرات در خواب، از جمله خواب زیاد یا کم خوابی.
درمان افسردگی پاییزی:
- نوردرمانی: استفاده از لامپ‌های مخصوص برای جبران کمبود نور خورشید.
- فعالیت فیزیکی: ورزش‌های منظم برای بهبود خلق و خوی.
- مصرف داروهای ضدافسردگی: در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند.
«اگر شما هم در مورد بیماری های پاییزی سوال یا اطلاعاتی دارید، در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.»
منابع:
Centers for Disease Control and Prevention (CDC) – Seasonal Influenza (Flu)
National Institutes of Health (NIH) – Sinusitis
National Institute of Mental Health (NIMH) – Seasonal Affective Disorder
