علت خون دماغ شدن چیست؟ نحوه ی بند آوردن خونریزی بینی ناگهانی

خون دماغ به طور کلی بی‌ضرر است. مخاط بینی دارای رگ‌های خونی بسیار ظریف و متعددی است که به راحتی خونریزی می‌کنند، اما به سرعت نیز بهبود می یاند. با فشار دادن روی تیغه‌های بینی و استفاده از برخی محصولات، خونریزی به سرعت متوقف می‌شود. در این مقاله از دکتر مایکو می خواهیم با هم علل مختلف خون دماغ شدن را بشناسیم.

چرا خون دماغ می‌شویم؟

علل خونریزی بینی را می‌توان به سه دسته‌ی کلی تقسیم کرد:

۱- علل موضعی

• ضربه: شایع‌ترین علت خونریزی بینی، ضربه‌ی مستقیم به بینی است. این ضربه می‌تواند باعث شکستگی یا آسیب یا سپتوم بینی (تیغه میانی بینی) شود و در نتیجه خونریزی رخ دهد.
• آسیب‌های دیگر به صورت: مانند شکستگی استخوان‌های صورت
• وجود جسم خارجی در بینی: مانند نخود، بادام زمینی، دکمه یا اسباب‌بازی
• عفونت‌های بینی یا سینوس: مانند سینوزیت
• خشکی هوا: تنفس هوای خشک به مدت طولانی می‌تواند باعث خشکی و تحریک مخاط بینی و در نتیجه خونریزی شود.
• مشکلات آناتومیکی: انحراف بینی، پولیپ بینی و تومورهای داخل بینی می‌توانند باعث خونریزی شوند.
• مصرف برخی داروها: اسپری‌ها و قطره‌های بینی حاوی آنتی‌هیستامین یا کورتیکوستروئید که برای آلرژی استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث تحریک مخاط بینی و خونریزی خفیف شوند.
• مواد مخدر و وابستگی به الکل: استعمال دخانیات از راه بینی احتمال خون دماغ شدن را به همراه دارد و همچنین در مواردی مصرف الکل می تواند باعث این اتفاق شود.

۲- علل سیستمیک

• بیماری‌های زمینه‌ای: احتمال خونریزی بینی در افراد مبتلا به بیماری‌هایی مانند رینیت آلرژیک، سینوزیت مزمن، فشار خون بالا، اختلالات خونریزی و لخته شدن خون و سرطان‌های مرتبط با خون بیشتر است.
• سن: مطالعات نشان داده‌اند که خطر خونریزی بینی با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد.
• هوای سرد: قرار گرفتن در معرض هوای سرد می‌تواند باعث خشکی و تحریک مخاط بینی و در نتیجه خونریزی شود.

۳- علل ناشناخته

در برخی موارد علت خونریزی بینی مشخص نمی‌شود. این نوع خونریزی را “خونریزی بینی ایدیوپاتیک” می‌نامند.

علت خون دماغ شدن ناگهانی

علت خونریزی ناگهانی بینی می‌تواند ضربه به بینی، دستکاری بینی، وجود جسم خارجی در بینی، عفونت‌هایی مانند آنفولانزا، هوای خشک و اختلالات خونریزی باشد. با این حال در برخی موارد، خون دماغ شدن یهویی بینی می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشد. به عنوان مثال، فشار خون بالا، اختلالات خونریزی و سرطان بینی می‌توانند باعث خونریزی ناگهانی بینی شوند. بنابراین خونریزی ناگهانی بینی می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکلات جدی سلامتی مانند آلرژی، فشار خون بالا، سینوزیت و بیماری‌های مزمن هم باشد.

برای اینکه مطمئن شوید به فشار خون مبتلا هستید یا نه می توانید فرم غربالگری فشار خون دکتر مایکو را تکمیل کنید تا بلافاصله نتیجه به شما نمایش داده شود. در نهایت می توانید درصد احتمال داشتن فشار خود را ببینید. به علاوه، فهرست عوامل مثبت، منفی به همراه توصیه هایی برای سبک زندگی و تغذیه هم به شما نمایش داده می شود که با رعایت آن ها می توانید خود را از علائم و عوارض فشار بالا مثل خونریزی بینی ناگهانی حفظ کنید.

خبر خوب این است که تحلیل اولین فرم غربالگری که پر کنید برای شما کاملا رایگان است. کد تخفیف 100 درصدی اولین غربالگری: first_screening

علت خون دماغ شدن از سوراخ چپ بینی

رگ‌های خونی موجود در سوراخ چپ بینی ممکن است نسبت به رگ‌های خونی سوراخ راست بینی حساس‌تر باشند. به همین دلیل خونریزی از سوراخ چپ بینی بیشتر شایع است و برای بررسی علت خونریزی مکرر باید بیمار آزمایش‌هایی را انجام دهد. برای تجویز آزمایش یا مشورت با پزشک عمومی می توانید به راحتی به صورت آنلاین نوبت خود را از پزشکان دکتر مایکو ثبت کنید تا به صورت غیر حضوری دارو و آزمایش در نسخه ی الکترونیک شما ثبت شود.

علت خون دماغ شدن از سوراخ سمت راست

خونریزی از سوراخ راست بینی می‌تواند ناشی از همان عللی باشد که باعث خونریزی از سوراخ چپ بینی می‌شود. رگ‌های خونی موجود در سوراخ راست بینی ممکن است در برخی افراد نسبت به رگ‌های خونی سوراخ چپ بینی حساس‌تر باشند. به همین دلیل خونریزی از سوراخ راست بینی نیز می‌تواند زیاد اتفاق بیفتد.

خون دماغ شدن کودکان: خون دماغ کودکان چه موقع خطرناک است؟

خونریزی بینی در کودکان نسبتاً شایع است. گاهی اوقات مخاط بینی در اثر خاراندن یا عطسه شدید با دهان بسته آسیب می‌بیند. قرار گرفتن در معرض آفتاب، استفاده از داروها از طریق بینی، هوای خشک، آلرژی یا سرماخوردگی نیز می‌تواند باعث خونریزی شود. خونریزی بینی همچنین می‌تواند در مواردی مانند فشار خون بالا، اختلالات انعقادی رخ دهد.

خونریزی بینی در کودکان می‌تواند برای هم والدین و هم کودک نگران‌کننده باشد. اکثر موارد خونریزی بینی در کودکان خود به خود متوقف می‌شود و بی‌ضرر است. همانطور که در بزرگسالان دیده می‌شود، خونریزی بینی در کودکان معمولاً از قسمت جلویی بینی رخ می‌دهد و در اکثر موارد می‌تواند در خانه کنترل شود.

خونریزی بینی در کودکان بیشتر بین 2 تا 10 سالگی شایع است. خونریزی بینی در نوزادان غیرمعمول است و نیاز به بررسی بیشتر توسط متخصص پزشکی دارد.

در حالی که اکثر موارد خونریزی بینی در کودکان خود به خود متوقف می‌شود و به ندرت عود می‌کند، برخی از کودکان ممکن است خونریزی بینی مکرر را تجربه کنند. درمان خونریزی بینی در کودکان مشابه بزرگسالان است و معمولاً به همان آسانی قابل کنترل است. با این حال درمان خونریزی بینی ناشی از شرایط پزشکی جدی باید در بیمارستان انجام شود.

کدام خون دماغ خطرناک است؟

خونریزی بینی همراه با خونریزی از دهان، تب بالا و راش پوستی می‌تواند خطرناک باشد. در صورت مشاهده‌ی علائم این چنینی لازم است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرده تا علت خونریزی بررسی شود و برای این مورد آزمایش‌های مختلفی وجود دارد که در صورت نیاز پزشک برای شما در نظر می‌گیرد.

خون دماغ عصبی

جالب اینجاست که استرس می‌تواند سایر قسمت‌های بدن مانند سیستم گوارش، سیستم قلبی عروقی و سیستم عصبی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال، استرس می‌تواند باعث اختلالات گوارشی مانند ناراحتی معده، زخم معده یا اسهال شود که این موارد خود می‌توانند به خون دماغ شدن ختم شوند. همچنین ممکن است خطر بیماری‌های قلبی عروقی مانند فشار خون بالا را افزایش دهد. علاوه بر این، استرس مزمن می‌تواند منجر به مشکلات خواب، تمرکز و خلق و خو شود و در نهایت به خون دماغ عصبی ختم شود.

خون دماغ شدن در خواب

خونریزی بینی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد. خونریزی ناگهانی بینی می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی سلامتی مانند آلرژی، فشار خون بالا، سینوزیت، بیماری‌های مزمن و اختلالات خونریزی باشد که در خواب هم ممکن است رخ دهد، در ادامه علل مختلف این خونریزی در خواب را بررسی می‌کنیم:

• خشکی هوا در اتاق: به دلیل گرمایش بیش از حد یا هوای خشک بیرون.
• ضربه‌های خفیف: ضربه، خاراندن بینی، فین کردن مکرر یا تهاجمی.
• آلرژی‌ها: به گرد و غبار، کنه‌ها، موی حیوانات که در شب بیشتر می‌شوند.
• سرماخوردگی یا انحراف بینی: در سرماخوردگی هنگام دراز کشیدن بینی مسدود می‌شود و باعث می‌شود بیشتر فین کنید.
• داروهایی که در شب مخاط بینی را ضعیف یا خشک می‌کنند.

خون دماغ شدن و سرطان

خونریزی بینی می‌تواند نشانه‌ای از لوسمی یا سرطان خون باشد.لوسمی ‌اصطلاحی کلی برای گروهی از سرطان‌ها است که از سلول‌های خون‌ساز در مغز استخوان شروع می‌شود.در لوسمی، مغز استخوان به جای تولید انواع دیگر سلول‌های خونی، به طور غیرطبیعی یک نوع سلول خونی سرطانی را بیش از حد تولید می‌کند.

خونریزی بینی در لوسمی ‌به دلیل کاهش قابل توجه پلاکت‌ها (ترومبوسیتوپنی) که به لخته شدن خون کمک می‌کنند، رخ می‌دهد. به همین دلیل، افراد مبتلا به لوسمی‌ بیشتر در معرض کبودی و خونریزی آسان قرار دارند و خونریزی بینی یکی از این موارد است. شایع‌ترین انواع لوسمی ‌در بزرگسالان، لوسمی ‌میلوئید حاد (AML) و لوسمی ‌لنفوسیتیک مزمن (CLL) است که هر دو بیشتر در افراد مسن دیده می‌شوند. اگرچه خونریزی بینی ناشی از لوسمی‌ معمولاً شدید نیست، اما می‌تواند متوقف کردن آن دشوار باشد.

لنفوم نوعی سرطان خون است که از سلول‌هایی به نام لنفوسیت که در غدد لنفاوی، طحال، لوزه‌ها، آدنوئیدها، تیموس و شبکه‌ای از رگ‌ها و بافت‌های لنفاوی در سراسر بدن یافت می‌شوند، ناشی می‌شود.

از آنجایی که غدد لنفاوی و سایر بافت‌های لنفاوی به طور گسترده‌ای در بدن توزیع شده‌اند، لنفوم می‌تواند تقریباً در هر جایی از جمله بینی و سینوس‌ها ایجاد شود. رشد بافت لنفوئیدی سرطانی در بینی یا سینوس‌ها می‌تواند با نفوذ به رگ‌های خونی مجاور، منجر به خون دماغ شدن شود. در موارد نادر درگیری مغز استخوان در مراحل پیشرفته بیماری می‌تواند به دلیل کاهش تولید پلاکت، منجر به خونریزی بینی شود.

خون دماغ شدن در سرماخوردگی

خونریزی بینی معمولاً به دلیل عدم تعادل جریان خون در مجاری بینی ایجاد می‌شود. این می‌تواند زمانی رخ دهد که فشار زیادی به شریان‌هایی که خون را به بینی می‌رسانند وارد شود. شایع ترین علت این مشکل سرماخوردگی یا آنفولانزا است که باعث خون دماغ شدن در سرماخوردگی می‌شود.

در هنگام خون دماغ شدن چه کنیم؟

هنگام خونریزی بینی، خون از یکی یا هر دو سوراخ بینی خارج می‌شود. گاهی اوقات خون به گلو نیز می‌ریزد، بلعیده می‌شود یا تف می‌شود. به طور معمول خونریزی بینی هیچ عارضه‌ای ایجاد نمی‌کند. با این حال اگر خونریزی طولانی شود، از دست دادن خون می‌تواند خطرناک باشد. اگر خونریزی شدید یا مکرر باشد، اگر پس از 10 دقیقه با وجود تلاش‌های مختلف برای متوقف کردن آن، متوقف نشود یا اگر از داروی رقیق‌کننده خون مانند آسپرین استفاده می‌کنید به پزشک مراجعه کنید.

خونریزی خفیف بینی به مداخله‌ی کمی ‌نیاز دارد. به عنوان مثال، اگر فردی که سرماخوردگی یا عفونت سینوسی دارد، به شدت فین کند و مقداری خون در دستمال ببیند این نشان‌دهنده خونریزی خفیف است. در این موارد، فرد باید از فین کردن شدید، عطسه و دستکاری بینی خودداری کند. این معمولاً برای جلوگیری از بدتر شدن خونریزی کافی است.

در صورت خونریزی بینی، اولین قدم حفظ آرامش است. فرد باید صاف بنشیند و سر خود را کمی ‌به جلو خم کند. زیرا بالا نگه داشتن سر هیچ تاثیری در قطع خونریزی ندارد. این فقط باعث بلعیدن خون و افزایش فشار خون در سر می‌شود. خون در دهان باید بیرون ریخته شود زیرا بلعیدن خون می‌تواند باعث استفراغ شود و کنترل خونریزی را دشوارتر کند.

سوراخ‌های بینی را با فشار دادن بین انگشت شست و سبابه به مدت حدود 10 دقیقه به طور مستقیم فشار دهید. مراقب باشید که قبل از این مدت سوراخ‌های بینی را رها نکنید. پس از قطع خونریزی، برای جلوگیری از عود کردن خونریزی، از اقداماتی که می‌تواند باعث تحریک بینی شود مانند عطسه و فین کردن خودداری کنید.

«اگر شما هم درگیر خون دماغ بوده اید و علل خاص یا راه درمان جدیدی برای آن سراغ دارید، در قسمت نظرات تجربه ی خود را با سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید.»

منابع:

https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/nosebleeds

https://www.healthline.com/health/nosebleed

https://www.yalemedicine.org/conditions/epistaxis

https://kidshealth.org/en/teens/nosebleeds.html

https://familydoctor.org/condition/nosebleeds/