آپنه خواب که از آن به عنوان وقفه تنفسی نیز یاد می‌شود، به حالتی گفته می‌شود که فرد در زمان خواب دچار وقفه‌های مکرر در ریتم تنفس می‌شود. لازم است بدانید که وقفه تنفسی در خواب به تنهایی خطرناک نیست؛ اما می‌تواند خطرات زیادی را برای سلامتی فرد به همراه داشته باشد. اگر دوست دارید با این اختلال، تشخیص و درمان آن بیشتر آشنا شوید، با ما همراه باشید.
انواع آپنه خواب چیست؟
آپنه خواب یکی از اختلالات خواب است که با قطع تنفس در هنگام خواب شناخته می‌شود. بیماران مبتلا به این عارضه یا بیماری تنفسی در صورت عدم درمان ممکن است به بیماری‌های دیگری همچون فشار خون و ناراحتی قلبی مبتلا شوند. همین موضوع باعث می‌شود تا درمان این بیماری بسیار مهم باشد.
این بیماری را به دو دسته کلی تقسیم می‌کنند:
- آپنه خواب انسدادی
این آپنه نسبت به آپنه مرکزی شایع‌تر است. در واقع می‌توان گفت قطع تنفس در این نوع آپنه به دلیل مسدود شدن جزئی یا کامل مسیر هوای فوقانی رخ می‌دهد.
- آپنه خواب مرکزی
در اثر بی‌ثباتی مغز در کنترل تنفس و عدم ارسال سیگنال‌های تنفسی به ماهیچه‌ها رخ می‌دهد.
علائم آپنه خواب
برخی از مهم‌ترین نشانه‌های آپنه خواب به شرح زیرند:
- نفس نفس زدن زیاد در خواب
- خروپف زیاد و بلند
- اختلالات خواب به خصوص بی خوابی
- خشکی دهان و گلودرد
- خواب آلودگی و حواس پرتی
- پریدن زیاد از خواب
- نیاز به دفع ادرار مکرر در هنگام خواب
علت آپنه خواب چیست؟
دلایل بسیاری وجود دارد که باعث می‌شود تا برخی از افراد به بیماری آپنه تنفسی مبتلا شوند. برخی از علل وقفهٔ تنفسی در خواب به شرح زیرند:
- اسکلروسیس جانبی آمیوتروفیک
- اختلال عملکرد سیستم عصبی مرکزی
- بیماری‌های قلبی، ریوی و کلیوی
- اختلال در آناتومی فک، دهان، گلو و بینی
- از عوارض چاقی
- بزرگ بودن لوزه
آیا آپنه خواب خطرناک است؟ آپنه خواب و مرگ!
همان گونه که پیش‌تر نیز اشاره کردیم این بیماری به تنهایی نمی‌تواند خطرناک باشد؛ اما چنانچه فرد به بیماری‌های دیگری نیز مبتلا باشد، این بیماری ممکن است برای او دردسرساز شود. بروز سکته قلبی، سکته مغزی و حتی گاهی مرگ از عوارضی است که به دلیل آپنه به همراه دیگر بیماری‌های زمینه‌ای در برخی بیماران دیده می‌شود.
راه درمان آپنه خواب چیست؟ درمان آپنه تنفسی
درمان آپنه خواب به دلیل ابتلا فرد به این بیماری بستگی دارد. به عنوان مثال اگر شما به دلیل اختلال آناتومی بینی، فک، دهان و گلو دچار این عارضه می‌شوید ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
اگر لوزه‌های بزرگ یا آدنوئید زمینه‌ساز این بیماری باشند ممکن است نیاز باشد تا با جراحی این مشکل را رفع کنید.
برای کنترل این بیماری برخی از بیماران به استفاده از اسپری بینی و دستگاه کمک تنفسی CPAP نیاز پیدا خواهند کرد.
درمان خانگی آپنه خواب
برای کنترل و درمان خانگی آپنه خواب لازم است تا مصرف دخانیات را کنار بگذارید. یک رژیم غذایی سالم و مقوی داشته باشید. از استرس دور بمانید و منظم ورزش کنید.
متخصصان توصیه می‌کنند برای کنترل این عارضه به هیچ عنوان الکل مصرف نکنید. تناسب اندام داشته باشید و وزن اضافی بدن خود را کاهش دهید. خوابیدن به پهلو نیز می‌تواند موثر باشد.
آپنه خواب در کودکان
آپنه خواب تنها مختص بزرگسالان نیست. کودکان نیز ممکن است به دلیل باریک شدن یا انسداد مجرای تنفسی فوقانی به این عارضه مبتلا شوند. مهم‌ترین علت انسداد خواب در کودکان آدنوئیدها و لوزه‌ها هستند. این عارضه باید هر چه سریع‌تر درمان شود، چرا که در غیر این صورت ممکن است عوارض جدی بر روی رشد و شناخت و ادراک کودک بگذارد.
آپنه خواب در نوزادان
نوزادان بیشتر به دلیل نارس بودن دچار اختلالات تنفسی می‌شوند. آپنه خواب نیز یکی از این اختلالات است که در کودکان معمولا قبل از رسیدن به شش ماهگی رفع می‌شود.
البته توجه داشته باشید که اختلالات دیگری همچون مشکلات قلبی یا عروق خونی، هیپوناترمی، هیپوگلیسمی، آنمی، خونریزی مغزی و غیره نیز می‌تواند زمینه ساز اختلالات تنفسی در کودکان باشد. به همین دلیل توصیه می‌شود که حتما پس از مشاهده نشانه‌های آپنه در کودک خود به متخصص اطفال مراجعه کنید.
آپنه خواب و فشار خون
یکی از مشکلاتی که عدم درمان آپنه خواب می‌تواند برای شما به همراه داشته باشد فشار خون بالا است. افراد سالم در هنگام خواب افت فشار خون را تجربه می‌کنند؛ اما آن دسته از افرادی که به آپنه OSA مبتلا هستند، افت فشار خون کمتری را در شب تجربه می‌کنند. همین موضوع باعث می‌شود تا در پی عدم درمان این عارضه شاهد بیماری فشار خون باشند.
برای درمان آپنه خواب به چه دکتری مراجعه کنیم؟
بسیاری از افراد پس از مشاهده وقفه تنفسی در خواب تصمیم می‌گیرند به پزشک مراجعه کنند تا در اولین فرصت این اختلال درمان شود.
لازم است بدانید که برای درمان این اختلال متخصصان زیر می‌توانند کمک کنند:
- اگر بیماری‌های ریوی موجب تشدید آپنه خواب شده باشد، باید به متخصص ریه مراجعه شود.
- اگر دلیل ابتلا به آپنه تنفسی مشکلات مربوط به آناتومی فک و دندان است، مراجعه به دندانپزشک ضروری است.
- چنانچه مشکلات عصبی و اختلالات روحی زمینه‌ساز این بیماری باشند، لازم است به پزشک مغز و اعصاب و روان‌پزشک مراجعه شود.
