اختلال شخصیت مرزی به زبان ساده: درمان علائم + سن شروع

اختلال شخصیت مرزی (BPD) یک اختلال روانپزشکی است که با ناپایداری در روابط بین فردی، تصویر خود، احساسات و رفتارها همراه است. این اختلال با اضطراب شدید و ترس از طرد شدن مشخص می‌شود و اغلب باعث رفتارهای تکانشی و غیرقابل پیش‌بینی می‌شود. افراد مبتلا به BPD معمولاً از احساسات شدید و ناپایداری در روابط بین فردی خود رنج می‌برند. اگر شما هم مثل من کنجکاو هستید تا در مورد این اختلال بیشتر بدانید با این مقاله از دکتر مایکو همراه باشید.

اختلال شخصیت مرزی چیست؟

اختلال شخصیت مرزی (Borderline personality disorder) یک نوع اختلال شخصیتی است که در آن فرد به طور مداوم نوسانات شدیدی در احساسات و افکار خود تجربه می‌کند. این اختلال روانی باعث مشکلات زیادی در روابط بین فردی، تصویر فرد از خود و توانایی مدیریت استرس می‌شود. پس اختلال شخصیت مرزی یک اختلال روانی است که با ناپایداری شدید در احساسات، روابط و رفتارها همراه است. زندگی روزمره این افراد ممکن است به دلیل این ناپایداری‌ها با چالش‌های فراوانی همراه باشد.

سن شروع اختلال شخصیت مرزی

سن شروع این اختلال معمولاً هفده یا هجده سالگی است. البته این عدد حدودیست.

علائم اختلال شخصیت مرزی

از علائم اصلی این اختلال می‌توان به نوسانات شدید احساسی، ترس از طرد شدن، روابط ناپایدار، احساس تهی بودن، رفتارهای تکانشی و تمایلات خودکشی اشاره کرد. هر یک از این علائم می‌تواند به شکل‌های مختلفی در زندگی فرد ظاهر شود. نشانه های BPD شامل موارد زیر است:

1. نوسانات شدید احساسی: افراد مبتلا به BPD احساسات ناپایدار و شدیدی دارند. این افراد به سرعت از یک حالت احساسی به حالت دیگر تغییر می‌کنند، مانند انتقال ناگهانی از شادی به غم یا عصبانیت شدید.
2. ترس از طرد شدن: یکی از ویژگی‌های مهم BPD ترس شدید از رها شدن یا طرد شدن توسط دیگران است. این ترس ممکن است حتی با رفتارهای پرخاشگرانه یا وسواسی به منظور حفظ روابط همراه باشد.
3. روابط ناپایدار: روابط بین فردی در افراد مبتلا به BPD بسیار ناپایدار است. این افراد ممکن است در یک لحظه فردی را ایده‌آل کنند و در لحظه بعد او را تحقیر یا رد کنند.
4. احساس تهی بودن: احساس مداوم و عمیق تهی بودن یکی از علائم اصلی BPD است که افراد مبتلا به طور مداوم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
5. رفتارهای تکانشی: رفتارهای تکانشی مانند مصرف مواد مخدر، رانندگی خطرناک، روابط جنسی نامنظم و استفاده‌‎ی زیاد از مواد می‌تواند در این افراد شایع باشد.
6. نوسانات در تصویر خود: افراد مبتلا به BPD اغلب تصوری ناپایدار از خود دارند. آن‌ها ممکن است احساس کنند که هویت مشخصی ندارند و به دنبال تعریف خود از دیگران هستند.
7. فکر و رفتارهای خودکشی‌گرا: بسیاری از افراد مبتلا به BPD ممکن است فکر یا اقدام به خودکشی داشته باشند. تهدید به خودکشی یا آسیب به خود (مانند خودزنی) در این اختلال رایج است.

علل اختلال شخصیت مرزی

علت دقیق BPD هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که مجموعه‌ای از عوامل زیستی، ژنتیکی و محیطی در بروز این اختلال نقش دارند:

1. عوامل ژنتیکی: تحقیقات نشان می‌دهد که افراد با سابقه‌ی خانوادگی اختلالات روانی، به ویژه BPD یا افسردگی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این اختلال هستند.
2. عوامل زیستی: ناهنجاری‌های زیستی، از جمله مشکلات در سیستم‌های شیمیایی مغز مانند سروتونین، ممکن است در بروز BPD نقش داشته باشد.
3. عوامل محیطی: تجارب آسیب‌زا در دوران کودکی، مانند سوء استفاده‌ی جسمی یا عاطفی، غفلت یا از دست دادن والدین می‌تواند خطر ابتلا به BPD را افزایش دهد.

تست اختلال شخصیت مرزی

 تست‌های مختلفی وجود دارند که به تشخیص BPD کمک می‌کنند، مانند Diagnostic Interview for Borderlines و Borderline Symptom List. این تست‌ها توسط متخصصان روانشناسی انجام می‌شوند تا تشخیص دقیق‌تری از وضعیت فرد به دست آید. اگر می‌خواهید مطمئن شوید که خود یا یکی از عزیزانتان این اختلال را دارید یا خیر بهتر است با متخصصان دکتر مایکو مشورت کنید تا امکان ارتباط تلفنی، متنی و تصویری با بهترین متخصصان بیمارستان‌های زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی و مطب ها را داشته باشید.  

اختلال شخصیت مرزی در کودکان

تشخیص BPD در کودکان نادر است، اما برخی علائم ممکن است در کودکان نیز ظاهر شود. رفتارهای تکانشی، نوسانات احساسی شدید و مشکلات در تعاملات اجتماعی از جمله علائمی است که ممکن است در کودکان مبتلا به این اختلال دیده شود.

اختلال شخصیت مرزی در نوجوانان

علائم BPD می‌تواند در دوران نوجوانی شروع شود. نوجوانان مبتلا به این اختلال معمولاً دچار نوسانات شدید خلقی و رفتارهای تکانشی هستند. مشکلات در روابط بین فردی و ترس از رها شدن نیز از علائم بارز BPD در این گروه سنی است.

اختلال شخصیت مرزی خاموش

افرادی که به اختلال شخصیت مرزی خاموش مبتلا هستند، ممکن است به ظاهر نسبتاً آرام به نظر برسند و واکنش‌های شدید خود را درونی نگه دارند. این افراد بیشتر تمایل به خودآزاری دارند و ممکن است دچار خودانتقادی شدید شوند.

زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی چطور است؟

زندگی با فرد مبتلا به BPD می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. افراد مبتلا ممکن است رفتارهای ناپایدار و تکانشی داشته باشند و دیگران را در معرض تغییرات شدید احساسی خود قرار دهند. حمایت‌های عاطفی، درک متقابل و همکاری با یک درمانگر می‌تواند به بهبود روابط کمک کند.

اختلال شخصیت مرزی و ازدواج

ازدواج با فرد مبتلا به BPD می‌تواند پیچیده باشد، زیرا این افراد ممکن است ناپایداری‌های احساسی و ترس از طرد شدن را به رابطه زناشویی منتقل کنند. با این حال، با درمان مناسب و همکاری دوطرفه، امکان ساختن یک رابطه‌ی موفق وجود دارد. افراد مبتلا به BPD نیاز به درک و حمایت بیشتری در طول زمان دارند تا بتوانند رابطه‌ای پایدار ایجاد کنند.

درمان اختلال شخصیت مرزی

درمان BPD معمولاً چندجانبه است و می‌تواند شامل روان‌درمانی، دارودرمانی و حمایت‌های اجتماعی باشد.

1. روان‌درمانی DBT: یکی از موثرترین درمان‌ها برای شخصیت مرزی است. این نوع روان‌درمانی به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های مقابله با استرس و تنظیم احساسات را بیاموزند.
2. دارودرمانی: در حالی که هیچ داروی خاصی برای BPD وجود ندارد، اما داروهایی مانند ضد افسردگی‌ها، تثبیت‌کننده‌های خلق و خو و داروهای ضد اضطراب می‌توانند در مدیریت علائم کمک کنند.
3. حمایت‌های اجتماعی: ایجاد شبکه‌های حمایتی از دوستان و خانواده و همچنین حمایت از گروه‌های درمانی می‌تواند به افراد مبتلا به BPD کمک کند.

چالش‌ها و نکات کلیدی در درمان:

یکی از چالش‌های اصلی در درمان BPD این است که افراد مبتلا ممکن است به طور مداوم بین احساس نزدیکی و دوری از درمانگر تغییر کنند. همچنین، درمان موفقیت‌آمیز نیازمند همکاری و تداوم در جلسات درمانی است.

تفاوت اختلال شخصیت مرزی و دوقطبی

 BPDو اختلال دو قطبی هر دو با نوسانات خلقی همراه هستند، اما تفاوت‌های عمده‌ای دارند. در اختلال دوقطبی، نوسانات خلقی بیشتر به صورت دوره‌های مشخص شیدایی و افسردگی رخ می‌دهد، در حالی که در BPD این نوسانات سریع‌تر و اغلب وابسته به وقایع محیطی و روابط بین فردی هستند.

نتیجه ‌گیری

BPDیک اختلال پیچیده و چالش‌برانگیز است که بر جنبه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی تاثیر می‌گذارد. با این حال، با تشخیص صحیح و درمان مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به BPD می‌توانند علائم خود را کنترل کرده و زندگی بهتری داشته باشند. درمان‌های موجود می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کنند، اگرچه ممکن است زمان و تلاش زیادی نیاز باشد.

«اگر شما هم در مورد اختلال شخصیت مرزی سوال یا اطلاعاتی دارید در قسمت نظرات با من و خوانندگان این مقاله به اشتراک بگذارید.»

منابع:

Linehan, M. M. (1993). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder. Guilford Press.

Paris, J. (2008). Treatment of borderline personality disorder: A guide to evidence-based practice. Guilford Press.

Gunderson, J. G. (2014). Borderline personality disorder: A clinical guide. American Psychiatric Pub.