سوختگی یک نوع صدمه به پوست است که در نتیجه‌ی تماس با حرارت، مواد شیمیایی، برق و یا تابش اشعه‌ی ماوراء بنفش ایجاد می‌شود. شدت انواع سوختگی پوست بستگی به نوع و میزان تماس با عامل موثر و مدت زمان تماس دارد. در ادامه باد دکتر مایکو همراه بمانید تا به معرفی انواع، درجات، درمان و داروهای مناسب بپردازیم.
انواع سوختگی
انواع سوختگی که از بیماری های پوستی رایج است براساس درجه آن عبارت اند از:
- درجه اول: در این نوع پوست خیلی آسیب نمی‌بیند. علامت این نوع شامل قرمزی، درد و تورم است.
- درجه دوم: در این نوع بافت زیرین پوست آسیب می‌بیند و علائم شامل قرمزی، درد، تورم و حباب‌های پر آب روی پوست است.
- درجه سوم: در این نوع تمام لایه‌های پوست آسیب می‌بینند و علائم شامل قرمزی، درد، تورم و ظاهری سفید رنگ و کرخت بر روی پوست است.
همچنین سوختگی‌ها بر اساس علت ایجادشان ممکن است به انواع شیمیایی، الکتریسیته، حرارت و مواجهه بیش از حد با خورشید تقسیم شود.
درمان سوختگی
درمان سوختگی بستگی به شدت آسیب دیدگی و محل آن دارد. در صورتی که خفیف باشد، بهتر است از روش‌های شناخته شده خانگی استفاده شود، اما در صورتی که شدت آن بالا و محل آن خطرناک باشد، باید به سرعت به پزشک معالج مراجعه شود. برای درمان می‌توان به روش‌های زیر اشاره کرد:
خنک کردن محل آسیب دیده:
سریع‌ترین راه برای کم کردن درد، خنک کردن محل آسیب دیده است. برای این کار می‌توانید از آب سرد یا ژل آلوئه‌ورا استفاده کنید.
استفاده از کرم و پماد:
استفاده از کرم می‌تواند در درمان بسیار موثر باشد. این کرم‌ها معمولاً حاوی مواد ضد التهاب و ضد درد هستند.
استفاده از داروهای ضد التهاب:
در صورتی که سوختگی شما خیلی دردناک است، می‌توانید از داروهای ضد التهاب مانند آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کنید.
مراجعه به پزشک:
در صورتی که شدت آن بسیار زیاد است و محل آن خطرناک است، باید به سرعت به پزشک معالج مراجعه کنید. پزشک معالج ممکن است در موارد خاص از آنتی بیوتیک استفاده کند. این کار را می توانید به هر دو صورت حضوری و آنلاین در سامانه ی دکتر مایکو انجام دهید. اگر شرایطتان خیلی سخت است می توانید با پزشک تماس تصویری، تلفنی و متنی داشته باشید.
درمان سوختگی سطحی
سوختگی سطحی یا درجه یک معمولا با روش‌های درمانی خانگی قابل درمان است. بهتر است در سریع‌ترین زمان ممکن درمان شود. درمان سوختگی‌های درجه یک شامل روش‌های زیر است:
- خنک کردن محل آسیب دیده با قرار دادن زخم در آب سرد به مدت پونزده دقیقه یا بیشتر
- مصرف داروهای تسکین دهنده درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
- استفاده از لیدوکائین
- آنتی بیوتیک
درمان سوختگی با آب جوش
یکی از انواع سوختگی که بسیار رایج است، با آب جوش ایجاد می‌شود. در این نوع از سوختگی‌ها با توجه به شدت و عمق آن، از روش‌های مختلف درمان خانگی می‌توان استفاده کرد. گیاه آلوئه ورا می‌تواند برای درمان این نوع مفید باشد. همچنین کمپرس سرد و استفاده از عسل به عنوان ضد عفونی کننده و کاهش دهنده درد و تورم در ناحیه آسیب دیده مفید است.
استفاده از پوست خیار و آرد نیز درمان‌های خانگی بسیار مؤثری هستند. با این حال، قبل از هرگونه درمان خانگی باید درباره آن تحقیق کنید و در صورت نیاز به پزشک مراجعه نمایید، همچنین از مصرف داروهای شیمیایی بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
درمان سوختگی با روغن
برای درمان آسیب پوستی با روغن، ابتدا باید نوع و درجه آسیب را شناسایی کرد. سوختگی درجه یک با روغن، فقط لایه بیرونی پوست را درگیر می‌کند و معمولا با پمادها و داروهای خانگی قابل درمان است. درجه دو، بر لایه عمیق‌تری از پوست تأثیر می‌گذارد و نیاز به مراقبت بیشتر و استفاده از ماسک‌های گیاهی و پمادهای مخصوص دارد. در سوختگی درجه سه با روغن، اکثر لایه‌های پوستی دچار آسیب می‌شود و به مراقبت پزشکی نیاز دارد. می توانید پزشک خود را در سامانه دکتر مایکو بیابید و نوبت ویزیت حضوری‌تان را به صورت آنلاین ثبت کنید.
درمان سوختگی با بخار
سوختگی ناشی از بخار آب می‌تواند باعث درد، قرمزی و التهاب پوست شود. برای درمان این نوع می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- استفاده از کمپرس سرد: با استفاده از کمپرس سرد درد و التهاب را کاهش دهید. این روش باعث کاهش حرارت بدن و تسکین درد می‌شود.
- استفاده از کرم‌های مخصوص: کرم‌هایی آلوئه ورا و کالندولا برای درمان آسیب پوستی ناشی از بخار آب مناسب هستند و به کاهش درد و التهاب کمک می‌کنند.
- استفاده از مواد طبیعی: پوست خیار، آلوئه‌ورا، گیاه آویشن و گیاه لیمو می‌توانند به عنوان یک روش طبیعی برای درمان به کار برده شوند. برای استفاده از این روش می‌توانید آن‌ها را خرد کرده و بر روی محل موردنظر قرار دهید و یا از عصاره آن‌ها استفاده کنید.
- استفاده از داروهای ضد التهابی: در صورتی که آسیب خیلی شدید باشد، ممکن است پزشک به شما داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن و استامینوفن تجویز کند.
لازم به ذکر است که در صورتی که آسیب شما خیلی شدید باشد و به محل بزرگی از پوست شما گسترش یابد، باید در کنار مراجعه به پزشک، از درمان‌های دیگری مانند داروهای ضد درد و رفع التهاب استفاده کرد.
درمان خانگی سوختگی
برای سوختگی‌های ساده و در قسمت‌های کوچک، درمان‌های خانگی می‌تواند مفید باشد. اما در هر صورت، اگر آسیب شدید باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- استفاده از آب سرد: بهتر است ناحیه آسیب دیده را زیر آب سرد بگذارید تا درد و سوزش آن کاهش یابد.
- استفاده از آلوئه ورا: آلوئه ورا به طور معمول به دلیل داشتن خواص ضد التهابی، آرام‌بخشی، و مرطوب کنندگی برای درمان استفاده می‌شود. برگ‌های آلوئه ورا را خارج کنید و آن‌ها را برای چند دقیقه در یخچال قرار دهید. سپس با استفاده از یک چاقو، مواد ژلاتینی را از داخل برگ‌های آلوئه ورا خارج کنید و روی ناحیه آسیب دیده بمالید.
- استفاده از عصاره خیار: خیار دارای خواص مرطوب کننده و آرام‌بخشی برای پوست است. برای استفاده، خیار را رنده کرده و عصاره ی آن را روی ناحیه موردنظر بمالید.
- استفاده از عسل: عسل دارای خواص ضد التهابی و ضد عفونی کننده برای پوست است. یک لایه رقیق عسل روی ناحیه مورد نظر بمالید و آن را با یک پوشش نرم بپوشانید.
- استفاده از چای سبز: یک کیسه چای سبز را در آب گرم قرار دهید و بعد آن را روی ناحیه دچار آسیب دیده بگذارید.
در نهایت، به هیچ وجه پوست آسیب دیده را خشک نکنید و از هرگونه فشار بر روی آن خودداری کنید. بهتر است پوست را با یک پوشش نرم بپوشانید.
درمان سوختگی دست
برای درمان سوختگی دست در موارد شدید پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب و درد را تجویز کند. پماد آنتی‌بیوتیک ممکن است در درمان آسیب به پوست دست موثر باشد و باعث جلوگیری از عفونت و التهاب شود. بعد از استفاده از پماد آنتی‌بیوتیک، بهتر است محل سوختگی دست را با یک باند یا گاز استریل بپوشانید تا از آلودگی جلوگیری کنید.
استفاده از مرطوب‌کننده‌ها مانند ژل آلوئه‌ورا و سایر ژل‌های تسکین‌دهنده درد می‌تواند نیز به درمان آسیب‌دیدگی دست کمک کند. اگر آسیب به دست شما شدید است و علائم آن شامل درد، قرمزی، تورم، و یا خارش است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما ممکن است به شما داروهای درمانی تجویز کند و ممکن است از شما بخواهد تا برای چند روز غذاهای نرم و خنک مصرف کنید.
به هر حال، درمان سوختگی دست بستگی به شدت آسیب دیدگی دارد و بهتر است در صورت نیاز به درمان، به پزشک مراجعه کنید همچنین، استفاده از پوشش‌های ضدعفونی و پانسمان‌های مناسب می‌تواند به بهبودی کمک کند. برای پیشگیری از سوختگی‌های دست، توصیه می‌شود از از لوازم حفاظتی مثل دستکش استفاده کنید.
درمان سوختگی زبان
سوختگی زبان عمدتاً به علت مصرف غذا و نوشیدنی‌های داغ اتفاق می‌افتد. بهترین روش برای درمان استفاده از یخ است. شما می‌توانید یک قطعه یخ را روی زبان خود قرار دهید یا با آب یخ زبان خود را خنک کنید. همچنین، می‌توانید یک لیوان آب سرد را در دهان خود نگه دارید تا زبان خود را خنک کنید. مهم است که از موادی مثل آب لیمو برای خنک کردن زبان خود استفاده نکنید، زیرا ممکن است آسیب شما بیشتر شود. اگر میزان آسیب به زبان و درد آن شدید است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
برای سوختگی چی خوبه؟
بسته به شدت صدمه، محل و مساحت سوختگی، روش درمانی متفاوت خواهد بود. برای انتخاب روش مناسب، لازم است ابتدا شدت آن تعیین شود. درمان سوختگی‌ها بستگی به مساحت و شدت صدمه دارد. در صورتی که خفیف باشد می‌توانید از روش‌های خانگی مانند استفاده از کمپرس سرد، آرد، عصاره آلوئه ورا، برگ گل بابونه، کرم‌های مخصوص و… استفاده کنید.
در صورت آسیب‌های شدیدتر، ممکن است نیاز به داروهای ضد التهاب، ضد درد و ضد عفونی کننده داشته باشید. برخی از موادی که پزشک ممکن است برای شما تجویز کند، شامل داروهای مربوط به پوست مانند سولفات سیلور، قرص‌های ضد التهاب و ضد درد است.
در صورتی که سوختگی شما به صورت خطرناکی نیست، مراقبت‌های پوستی می‌توانند کمک کننده باشند. در هر صورت، بعد از درمان حتما باید به پوست خود استراحت داده و از تمامی فعالیت‌هایی که باعث افزایش دمای بدن می‌شود، پرهیز کنید. در صورتی که میزان آسیب شدیدتر و علائم بیشتر باشد، ممکن است به بستری شدن در بیمارستان و مراقبت‌های ویژه نیاز باشد.
پماد سوختگی
پماد سوختگی یکی از بهترین درمان‌های موجود برای کاهش درد و سوزش است. در بازار، بسیاری از پمادهای مختلف موجود هستند که می‌توانید از آن‌ها برای درمان استفاده کنید. البته، همیشه بهتر است قبل از استفاده از هر نوع پمادی، با پزشک مشورت کنید و مطمئن شوید که این پماد برای شما مناسب است.
به عنوان یک راه حل خانگی، می‌توانید از پماد آلوئه‌ورا استفاده کنید. ژل آلوئه‌ورا دارای خواص ضد التهابی و آرام‌بخشی است که می‌تواند به کاهش سوزش و درد کمک کند. برای استفاده از پماد آلوئه‌ورا، ابتدا باید محل آسیب دیده را با آب شستشو داد و آن را خشک کنید. سپس ژل آلوئه‌ورا را روی محل موردنظر بمالید و آن را به مدت چند ساعت روی پوست نگه دارید. این کار را چندین بار در روز تکرار کنید تا بهبود پیدا کنید.
پمادهای دیگری نیز برای درمان موجود هستند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. به عنوان مثال، پماد سولفادیازین می‌تواند به کاهش درد و سوزش کمک کند و پماد هیپوکسیکورتیزون نیز می‌تواند به کاهش التهاب و تورم کمک کند. همچنین، پماد سیلور سولفادیازین نیز به کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند.
در صورتی که زخم یا آسیب شما شدید است و علائمی مانند درد شدید، خونریزی، تورم و یا خارش دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا بررسی کاملی انجام شود و درمان مناسب را تجویز کند.
نحوه ی پیشگیری از سوختگی
می‌توانید با رعایت موارد زیر از انواع سوختگی‌ها جلوگیری کنید:
- استفاده از لوازم حفاظتی مانند دستکش، لباس مخصوص و کفش حفاظتی در محیط‌های پر خطر مانند کارخانه‌ها یا رستوران‌ها
- استفاده از بهترین کرم ضد آفتاب ایرانی یا خارجی با فاکتور محافظ بالا در برابر آفتاب سوختگی صورت و بدن
- استفاده از پوشش‌های مناسب در زمانی که در برابر حرارت بالا قرار دارید
- استفاده از محصولات کیفیت بالا و دارای استاندارد بهداشتی در صورت نیاز به استفاده از مواد شیمیایی
«اگر سوال یا تجربه ای در مورد سوختگی و درمان آن دارید که می تواند در افزایش اطلاعات ما و سایر خوانندگان مفید باشد، در قسمت نظرات آن را با ما به اشتراک بگذارید.»
منابع:
www.mycprcertificationonline.com
