علائم بیماری سوزاک چیست؟ از تشخیص تا درمان سوزاک در مردان و زنان

سوزاک gonorrhoea یک عفونت مقاربتی است. هر فردی که رابطه جنسی دارد در معرض خطر این نوع از بیماری های جنسی است و بهتر است که برای آن مورد آزمایش قرار بگیرد. برای جلوگیری ازسوزاک همیشه رابطه جنسی ایمن داشته باشید و از کاندوم (مردانه و زنانه) برای هر نوع رابطه استفاده کنید. به یاد داشته باشید که سوزاک ممکن است از طریق رابطه جنسی دهانی هم سرایت می کند.

همچنین اگراین عفونت را دارید حتما به شریک جنسی خود اطلاع دهید که شما به سوزاک مبتلا هستید. پزشک متخصص بیماری های جنسی یا مرکز بهداشت جنسی می تواند به شما در انجام این کار کمک کند. سوزاک قابل درمان است اما در صورت عدم درمان می تواند منجر به ناباروری در زنان شود.

توجه: بیماری سوزاک ممکن است بدون علامت به خصوص در زنان رخ دهد.

بیماری سوزاک چیست؟

سوزاک یک عفونت جنسی قابل انتقال (STI) است که توسط باکتری نایسریا گونوره (Neisseria gonorrhoeae) ایجاد و معمولاً ناحیه تناسلی را در مردان و زنان و درنهایت سلامت جنسی آن ها را تحت تأثیر قرار می دهد. در موارد خاص گلو یا مقعد ( ناحیه رکتوم) را نیز تحت تأثیر قرارمی دهد.

چه کسانی در معرض خطر بیماری سوزاک هستند؟

سوزاک یک بیماری مقاربتی شایع است که می تواند هر کسی که با فرد دارای عفونت رابطه جنسی محافظت نشده (بدون کاندوم) دارد را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از افرادی که در معرض خطر ابتلا به سوزاک هستند عبارتند از:

• مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند.
• شرکای زن مردانی که با مردان متعددی رابطه دارند.
• کارگران جنسی
• مردان یا زنانی که مواد مخدر تزریق می‌کنند.
• هر کسی که مبتلا به STI (مانند HIV، سیفلیس و کلامیدیا) تشخیص داده شود.

علائم بیماری سوزاک چیست؟

علائم سوزاک در مردان و زنان کمی متفاوت است. علائم سوزاک معمولا به صورت ترشح غلیظ سبز یا زرد از واژن یا آلت تناسلی نمایان می شوند و یا به صورت ادرار کردن دردناک در مردان و خونریزی بین قاعدگی در زنان  خود را نشان می دهد. اما از هر 10 مرد مبتلا، 1 نفر و تقریبا نیمی از زنان مبتلا به سوزاک، هیچ علامتی از سوزاک را تجربه نمی کنند.

علائم سوزاک در مردان چیست؟

در مردان، بیماری سوزاک می تواند باعث ایجاد یک وضعیت دردناک در لوله های متصل به بیضه ها شود که در موارد نادر می تواند منجر به ناباروری مردان شود. در موارد خیلی نادر، سوزاک درمان نشده نیز می تواند به خون یا مفاصل مردان سرایت کند که در این صورت می تواند تهدید کننده زندگی باشد. سوزاک در مردان ممکن است شانس ابتلا به بیماری HIV یا ایدز را هم افزایش دهد. علائم سوزاک در مردان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• احساس سوزش ادرار
• ترشحات چرک مانند سفید یا زرد از آلت تناسلی (ممکن است در لباس زیر مشاهده شود).
• تورم و درد در بیضه ها
• حرکات روده دردناک
• خارش مقعد
• درد
• خون ریزی

علائم سوزاک در زنان

اکثر زنان مبتلا به بیماری سوزاک هیچ علائمی را نشان نمی دهند. این می تواند منجر به عدم تشخیص سوزاک برای مدت طولانی تری در زنان شود، زنانی که رابطه جنسی ناایمن را تجربه کرده اند بهتر است آزمایش سوزاک را انجام دهند. علائم سوزاک در زنان به صورت موارد زیر خود را نشان می دهند:

• ترشحات غیر معمول واژن
• درد هنگام ادرار کردن
• درد هنگام رابطه جنسی

بیماری سوزاک دهانی در مردان و زنان

سوزاک از طریق رابطه جنسی دهانی هم منتقل می شود. انتقال این باکتری می تواند از طریق برقراری رابطه جنسی دهانی با شریکی که اندام تناسلی آلوده دارد یا دریافت رابطه دهانی از فردی که عفونت دهانی دارد رخ دهد.

علائم سوزاک دهانی در مردان و زنان:

• خارش گلو
• دردگلو
• مشکل در بلع

بیماری سوزاک مقعدی در زنان و مردان

سوزاک مقعدی معمولا با رابطه جنسی ناسالم مقعدی و بدون استفاده از کاندوم منتقل می شود. بیماران دارای سوزاک مقعدی اغلب زنان و مردانی بودند که شریک های جنسی متعددی و رابطه های ناسالم جنسی داشتند.

علائم سوزاک مقعدی در زنان و مردان:

سوزاک مقعدی اغلب بدون علائم و نشانه‌ها رخ می‌دهد. در ردیف اول جدول زیر با علائم بیماری سوزاک در زنان و در ردیف دوم علائم مردان آشنا می شویم. 

درمان سوزاک چگونه است؟

روش درمانی سوزاک استفاده از آنتی بیوتیک است. در حال حاضر قویترین انتی بیوتیک برای درمان سوزاک سفتریاکسون نام دارد که با تجویز پزشک متخصص در دسترس بیماران قرار می گیرد. با توجه به اینکه برخی از گونه های سوزاک در حال حاضر به بسیاری از آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند ولی با استفاده ازانتی بیوتیک برای درمان سوزاک علائم سوزاک به سرعت برطرف می شود. معمولاً دوره درمان بیماری سوزاک بین 4 تا 7 روز است بنابراین اگر بعد از این دوره درمان هنوز علائم سوزاک را مشاهده کردید به پزشک متخصص مراجعه کنید. شما می توانید با بهترین پزشکان کشور به صورت آنلاین و حضوری از طریق سامانه دکتر مایکو در اسرع وقت مشاوره داشته باشید. به این نکته توجه کنید که تا پایان درمان بیماری سوزاک از داشتن هر نوع رابطه (حتی با کاندوم یا محافظ داخلی مانند بند) خودداری کنید.

نکته : اگر بعد ازسفر به خارج از کشوربه سوزاک مبتلا شدید حتما با پزشک درمیان بگذارید.

قوی ترین آنتی بیوتیک‌ها برای درمان سوزاک

بیماری سوزاک معمولا با تزریق آنتی بیوتیک سفتریاکسون یک بار به باسن و یک دوز آزیترومایسین از راه خوراکی درمان می شود. پس از مصرف آنتی بیوتیک، باید طی چند روز احساس آرامش کنید.

قانون، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی را ملزم می‌کند که تشخیص را معمولاً به اداره بهداشت عمومی استان گزارش دهند. مقامات بهداشت عمومی برای کمک به جلوگیری از شیوع، شرکای جنسی فرد تشخیص داده شده را شناسایی، با آنان تماس گرفته، آزمایش انجام می‌دهد و درمان خواهند کرد.

ظهور گونه‌های مقاوم به آنتی بیوتیک سوزاک یک چالش فزاینده است که ممکن است نیاز به درمان گسترده‌تری داشته باشند. یعنی افراد مقاوم با یک دوره 7 روزه آنتی‌بیوتیک خوراکی یا درمان دوگانه با دو آنتی‌بیوتیک مختلف، درمان می‌شوند. آنتی بیوتیک‌های مورد استفاده برای درمان طولانی مدت معمولا یک یا دو بار در روز تجویز می‌شوند. برخی از آنتی بیوتیک‌های رایج مورد استفاده شامل آزیترومایسین و داکسی سایکلین هستند. اخیرا دانشمندان در حال کار بر روی ساخت واکسنی برای جلوگیری از انتقال سوزاک هستند.

تست تشخیص بیماری سوزاک در چه بازه زمانی مناسب است؟

معاینات برای افرادی که از نظر جنسی فعالیت زیادی دارند توصیه می شود. اگر از نظر جنسی فعال هستید، حداقل یک بار در سال یک بررسی کامل سلامت جنسی (از جمله آزمایشات سیفلیس، HIV، سوزاک و کلامیدیا) انجام دهید.

تعداد دفعات معاینات تست تشخیص بیماری سوزاک به موارد زیربستگی دارد:

• مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند باید هر 3 تا 6 ماه یکبار تست تشخیص سوزاک بدهند.
• زنانی که بیش از یک شریک جنسی دارند باید سالی حداقل دوبار تست تشخیص سوزاک بدهند.

زنان یا مردان کارگر جنسی که شرکای جنسی زیادی دارند یا احساس می‌کنند در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی هستند باید تحت نظر متخصص باشند و تست تشخیص سوزاک را انجام دهند.

روش های درمان خانگی سوزاک

با توجه به اینکه در دنیای اینترنت و بین عامه مردم روش های درمان خانگی برای بیماری سوزاک یافت می شود در نهایت لازم است که حتما به پزشک مراجعه کنید.

درمان سوزاک با عسل

درمان بیماری سوزاک با سیر

سیر به دلیل خواص ضد باکتریایی که دارد به عنوان یک درمان خانگی رایج برای عفونت های باکتریایی استفاده می شود. مطالعه‌ای در سال 2005 که اثرات فرآورده‌ها و عصاره‌های سیر را بر روی باکتری‌های مولد سوزاک بررسی کرد، نشان داد که 47 درصد از محصولات دارای عصاره های سیر فعالیت ضد میکروبی علیه باکتری‌های سوزاک انجام می دهند. لازم به ذکر است این آزمایش در محیط آزمایشگاه صورت گرفته و بر روی انسان ها تست نشده است.

گیاه دارویی گلدن سیل یا خوک طلایی

گیاه دارویی گلدن سیل را به نام دیگری همچون اورنج روت یا تمشک زمینی هم نام می برند. این گیاه دارویی در شرق آمریکا رشد می کند و برای درمان عفونت  به روش سنتی استفاده می شده است. می توانید گلدن سیل را به صورت کپسول برای مصرف و همچنین به عنوان کرم برای استفاده موضعی تهیه کنید. قبل از مصرف کپسول، برای دوز مناسب با یکی از پزشکان کارکشته ی دکتر مایکو مشورت کنید. شما می توانید به صورت حضوری و آنلاین یعنی تصویری، متنی (چت) و تلفنی با بهترین پزشکان کلینیک ها و بیمارستان های کشور مشورت نمایید.

درمان سوزاک با سرکه سیب

یکی از محبوب ترین درمان های طبیعی سوزاک استفاده از سرکه سیب است. سرکه سیب را می توان به صورت خوراکی یا موضعی به عنوان محلول درمان سوزاک مصرف کرد. خواص ضد باکتریایی سرکه تا حدی می تواند به درمان بیماری سوزاک کمک کند، اما مراقب باشید مصرف بیش از اندازه این سرکه به دلیل ساختار اسیدی که دارد می تواند به بافت های ظریف اندام تناسلی آسیب برساند.

درمان سوزاک با آلوئه ورا

اثر خنک کنندگی ژل آلوئه ورا برای افراد مبتلا به بیماری جنسی مفید است. اثرات دارویی این گیاه قدرتمند می تواند آبرسانی را به پوست افزایش دهد و روند بهبود عفونت و زخم را تسریع کند. آلوئه ورا همچنین دارای فعالیت ضد التهابی و ضد باکتریایی است.

درمان سوزاک با اکیناسه

خواص ضد التهابی اکیناسه یا گل مخروطی ممکن است به کاهش التهاب دراندام های جنسی برای بیماری سوزاک کمک کند. اکیناسه به شکل ژل یا کرم موجود است و کاربرد موضعی آن برای کمک به کاهش مشکلات پوست و تسکین سوزش شناخته شده است. مصرف عصاره اکیناسه باعث تحریک سیستم ایمنی بدن نیز می شود.

امکان مبتلا شدن دوباره به بیماری سوزاک بعد درمان

بیماری های جنسی مانند سوزاک شبیه به ویروس های ضعیف سرما خوردگی و… نیستند، طبق مشاهدات یک بار مبتلا شدن به سوزاک از ابتلای مجدد به آن محافظت نمی کند. حتی پس از درمان موفقیت‌آمیز سوزاک، بازهم رابطه با شریکی که سوزاک دارد یا رابطه های جنسی ناسالم، مجدداً باعث ابتلای شما می شود.

بیماری سوزاک چگونه تشخیص داده می شود؟

معاینه منظم سلامت جنسی تحت نظر مرکز بهداشت و زیر نظر پزشک می تواند باعث تشخیص زودهنگام سوزاک شود. زیرا در مراکز بهداشت شما باید تحت نظرپزشک یا پرستار خود موارد زیر را انجام دهید:

• نمونه ادرار
• آزمایش سواب از مجرای ادرار، دهانه رحم، مقعد یا گلو.

نکته: نتایج آزمایش معمولا در عرض یک هفته در دسترس است.

چه آزمایشاتی برای تشخیص سوزاک انجام می‌گیرد؟

متخصصان مراقبت‌های بهداشتی می‌توانند سوزاک را به روش‌های مختلفی تشخیص دهند. آنها می‌توانند نمونه ای از مایع را از ناحیه متورم (آلت تناسلی، واژن، رکتوم یا گلو) با یک دستگاه مخصوص گرفته و بررسی کنند. اگر بدن شما مشکوک به عفونت مفاصل یا عفونت خون باشد، نمونه را با خون‌گیری یا وارد کردن سوزن در مفصل علامت‌دار برای خارج کردن مایع دریافت می‌کنند.

سپس یک مایع مخصوص به نمونه اضافه کرده و آن را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کنند. اگر سلول‌ها به مایع واکنش نشان دهند، سوزاک تشخیص داده ‌می‌شود. این روش نسبتاً سریع و آسان است، اما اطمینان مطلق را ارائه نمی‌دهد. این آزمایش ممکن است توسط تکنسین آزمایشگاه نیز انجام شود. روش دوم شامل گرفتن همان نوع نمونه و قرار دادن آن بر روی ظرف آزمایشگاهی است. این نمونه در شرایط رشد ایده آل برای چند روز نگهداری می‌شود. اگر سوزاک وجود داشته باشد کلنی باکتری سوزاک رشد می‌کند.

نکته : نتایج اولیه ممکن است ظرف 24 ساعت آماده شود. نتیجه نهایی 3 تا 7 روز طول می‌کشد.

هزینه آزمایش سوزاک چه مقدار است؟

هزینه انجام آزمایشات بیماری های عفونی و جنسی مطابق نرخ مصوب سالانه اعلام شده توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تعیین می‌گردد. از انجایی که بیماری سوزاک و سایر موارد خیلی دیر علائم خود را بروز می دهند برای درمان و آزمایش زودتر با پزشک خود مشورت کنید.برای آزمایش سوزاک نیاز به نمونه ادرار و یا خون بیمار داری سوزاک است که مقدمات آن توسط آزمایشگاه تامین می شود.

هزینه آزمایشات بیماری های جنسی با توجه به یارانه دولت برای غربالگری و در دسترس بودن برای همگان بسیار کم است و گرانترین آزمایش به روش مولکولی است که هزینه ای بین 250 تا 300 هزار تومان دارد.

پیشگیری از بیماری سوزاک در جامعه

اگر فردی دارای سوزاک است و تحت درمان قرار بگیرد از ابتلای دیگران به عفونت نیز جلوگیری می کند. حتما قبل از رابطه به شریک خود اطلاع دهید که به سوزاک مبتلا هستید. این یک گام مهم درجلوگیری ازعفونت بیشتردرجامعه است. اگراین مساله برای شما سخت است به پزشک عمومی یا مرکزسلامت بهداشت مراجعه کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا شریک زندگی خود را مطلع کنید و حتی شریک زندگی خود را قانع کنید که نیاز به آزمایش سوزاک دارد.

روش های کاهش انتقال سوزاک در جامعه

مهمترین راه هایی که برای کاهش خطر ابتلا به سوزاک در جامعه مورد بررسی قرار گرفتند در زیر لیست شده اند.

• داشتن رابطه جنسی سالم و ایمن
• برای هر نوع رابطه جنسی از کاندوم و روان کننده های پایه آب (لوبر) استفاده کنید.
• از کاندوم های زنانه (یا داخلی) نیزمی توان برای رابطه مقعدی یا واژن استفاده کرد.

عوارض بیماری سوزاک

به طور کلی عوارض سوزاک در مردان شامل سوزش در مجاری ادراری و درد‌های ملتهبه می‌شود. اما زنان در معرض خطر بیشتری برای عوارض طولانی مدت ناشی از ابتلا به سوزاک قرار دارند. باکتری‌ها بدون درمان ممکن است از دستگاه تناسلی بالا بروند و رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها را درگیر کنند.

این بیماری به عنوان بیماری التهابی لگن (PID) شناخته می‌شود و می‌تواند باعث درد شدید و مزمن و آسیب به اندام‌های تناسلی شود. PID همچنین می تواند توسط سایر بیماری‌های مقاربتی نیز ایجاد شود.

زنان همچنین ممکن است دچار انسداد یا زخم شدن لوله‌های فالوپ شوند که می‌تواند در بارداری زنان مشکل ایجاد کند و سلامت جنین را به خطر بیندازد؛ زیرا ممکن است در حین زایمان به نوزاد تازه متولد شده نیز منتقل شود.

در برخی موارد، مردان ممکن است زخم مجرای ادرار را تجربه کنند. سوزاک همچنین ممکن است باعث ایجاد یک آبسه دردناک در داخل آلت تناسلی شود. این امر می‌تواند باعث کاهش باروری یا نازایی زنان شود. هنگامی که سوزاک وارد جریان خون می‌شود، ممکن است آرتریت، آسیب دریچه قلب یا التهاب پوشش داخلی مغز یا مشکلاتی در نخاع رخ دهد. این شرایط نادر اما جدی هستند.

بیماری سوزاک در نوزادان

سوزاک در دوران بارداری یکی از ناخوشایند ترین اتفاقات ممکن در زندگی یک مادر باردار است. غربالگری قبل از تولد نوزاد و درمان سوزاک درزنان باردار بهترین روش برای پیشگیری از عفونت گنوکوکی در نوزادان است. عفونت گنوکوکی در نوزادان ناشی از ارتباط نوزاد با دهانه رحم آلوده مادراست. این عفونت یک بیماری خطرناک است که 2 تا 5 روز پس از تولد نوزاد ظاهر می شود. شیوع عفونت گنوکوکی در نوزادان به میزان شیوع عفونت در زنان باردار و اینکه آیا زنان باردار در دوران بارداری از نظر سوزاک غربالگری و درمان می شوند، بستگی دارد. شدیدترین نوع عفونت (gonorrhoeae) گنوکوکی در نوزادان، افتالمیا نوزادان و سپسیس است که می تواند شامل آرتریت و مننژیت باشد.

منابع:

www.cdc.gov

https://www.cdc.gov

my.clevelandclinic.org

سوالات شما