راه درمان آبسه دندان چیست؟ راهنمای علائم، دلایل و تشخیص آبسه لثه و دندان

درمان آبسه دندان dental abscess را باید جدی گرفت چراکه یک عفونت باکتریایی چرکی است که باعث درد و تورم شده و نیاز به توجه فوری دارد. عفونت در داخل یا اطراف ریشه دندانی رخ می دهد که حاوی رگ های خونی، اعصاب و بافت همبند است. آبسه همچنین می تواند بین لثه و دندان ایجاد شود. معمولاً آبسه در اثر پوسیدگی یا آسیب پیشرفته دندان ایجاد می‌ شود که ممکن است از دندان شکسته که عفونی شده، مینای فرسوده که به باکتری‌ ها اجازه ورود به دندان را می ‌دهند و یا حفره دندان درمان ‌نشده سرچشمه ‌گیرد. بیماری طولانی مدت و درمان نشده پریودنتال (لثه) نیز می تواند باعث آبسه لثه شود، به ویژه در شکل پیشرفته بیماری دهان و دندان به نام پریودنتیت ایجاد می شود. در موارد بسیار جدی، عفونت ناشی از آبسه از ریشه دندان به استخوان ‌های فک که از دندان‌ ها حمایت می‌ کنند گسترش می ‌یابد که می ‌تواند منجر به از دست دادن دندان یا گسترش عفونت در سراسر بدن شود. در ادامه با دکتر مایکو همراه باشید تا با علائم، دلیل ایجاد آن و راه های درمان فوری آبسه آشنا شویم.

علائم آبسه دندان چیست؟

علائم آبسه در دندان یا لثه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

درد شدید و ضربان دار در دندان یا لثه آسیب دیده که ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شود و به تدریج بدتر شود. اگر عفونت گسترش یابد، ممکن است دمای بالا (تب) نیز داشته باشید و به طور کلی احساس ناراحتی کنید. در موارد شدید، ممکن است برای شما سخت باشد که دهان خود را به طور کامل باز کنید و در بلع یا تنفس مشکل داشته باشید.

چه چیزی باعث آبسه لثه می شود؟

دهان شما مملو از باکتری است که یک لایه چسبناک روی دندان شما به نام پلاک تشکیل می دهند. اگر دندان های خود را تمیز نگه ندارید، اسیدهای تولید شده توسط باکتری های موجود در پلاک می توانند به دندان ها و لثه های شما آسیب رسانده، منجر به پوسیدگی دندان یا بیماری لثه شده و نیاز به روش های درمان آبسه دندان را برای شما ایجاد کند.

موارد زیر می تواند بد شانسی شما را برای ایجاد آبسه دندان افزایش دهد:

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: اگر به طور مرتب از نخ دندان و مسواک استفاده نکنید، پلاک روی دندان ‌های شما ایجاد می‌ شود و این پلاک ها در درازمدت موجب آبسه دندان می شوند.

• مصرف زیاد غذاها و نوشیدنی ‌های شیرین یا نشاسته ‌ای: این موارد می ‌توانند رشد باکتری‌ ها را در پلاک تشویق کنند و ممکن است منجر به پوسیدگی شوند که می‌ تواند منجر به آبسه لثه شود.

• آسیب یا جراحی قبلی روی دندان ها یا لثه: باکتری ها می توانند به هر قسمت آسیب دیده دندان یا لثه نفوذ کنند و باعث آبسه دندان شوند.

• داشتن سیستم ایمنی ضعیف: این مورد شامل افراد مبتلا به برخی بیماری‌ های زمینه ‌ای مانند دیابت و افرادی که تحت درمان داروهای استروئیدی یا شیمی‌ درمانی می شود.

درمان آبسه دندان dental abscess

آبسه دندان چند روش درمانی دارد که شامل موارد زیر می شود:

• تخلیه آبسه دندان

موثرترین راه برای درمان یک آبسه لثه، تخلیه عفونت است. نحوه ی تخلیه ی آبسه به این صورت است که یک برش کوچک در آبسه ایجاد شود که به تخلیه چرک کمک می کند. دندانپزشک همچنین ممکن است محل عفونت را با آب نمک پاک کند و شستشو دهد.

• آنتی بیوتیک تراپی

تخلیه آبسه دندان همیشه آسان و حتی ممکن نیست. یک عفونت جدی دندانی می تواند اثرات بی حس کننده های موضعی را خنثی کند و بی حس کردن بیمار برای درمان را بسیار دشوار می کند. دندان های آسیاب تحتانی عفونی به خصوص در صورت وجود عفونت جدی بی حس می شوند. در این موارد، بیمار باید تحت آنتی بیوتیک مناسب قرار گیرد تا عفونت کاهش یابد، بنابراین داروهای بی حس کننده موضعی می توانند برای درمان راحت موثر باشند.

• عصب کشی برای درمان آبسه دندان

عصب کشی یک روش درمانی در دندانپزشکی برای برداشتن عصب، عروق و ورید در مرکز ریشه دندان است. در یک دندان عفونی، عصب کشی می تواند به رفع عفونت و تخلیه آبسه لثه کمک کند. هنگامی که عفونت بهبود یافت، برای افزایش استحکام و حفظ دندان، دندان با روکش ترمیم می شود.

• کشیدن دندان

اگر امکان نجات دندان عفونی نباشد، برای تخلیه آبسه دندان و بهبود عفونت، دندان کاملا کشیده می شود.

• بستری شدن در بیمارستان

اگر با وجود تجویز آنتی بیوتیک و سایر درمان ها، تورم یا تب افزایش یافته باشد، ممکن است بیمار نیاز به معاینه در بیمارستان داشته باشد.

درمان فوری آبسه دندان در خانه

اقداماتی وجود دارد که می توانید جهت تسکین درد در خانه و شروع درمان آبسه دندان استفاده کنید. این اقدامات عبارت اند از:

• استفاده از قرص مسکن مثل ایبوپروفن یا پاراستامول.
• از مسواک نرم استفاده کنید و به طور موقت از نخ دندان کشیدن در اطراف دندان آسیب دیده خودداری کنید.
• سعی کنید در صورت امکان غذاهای خنک و نرم بخورید و از سمت مخالف دهان خود استفاده کنید.
• استفاده از کمپرس سرد برای «درمان آبسه دندان».
• برای کاهش درد و همچنین ضدعفونی کردن دهان، از آب نمک استفاده نمایید.
• می توانید از جوش شیرین که خاصیت ضد باکتریایی نیز دارد استفاده کنید.

ایبوپروفن مسکن ترجیحی برای آبسه های دندانی است، اما اگر به دلایل پزشکی قادر به مصرف آن نیستید، می توانید به جای آن از پاراستامول استفاده کنید. اگر یک مسکن درد را تسکین ندهد، مصرف هر دو پاراستامول و ایبوپروفن در دوزهای نشان داده شده در برگه دارو ممکن است کمک کند. این مسکن ها برای بزرگسالان بی خطر هستند اما برای کودکان زیر 16 سال خطرناک بوده و نباید مصرف شوند. این اقدامات می تواند به کاهش موقت علائم شما کمک کند، اما شما نباید از آن ها برای به تاخیر انداختن دریافت کمک از دندانپزشک استفاده کنید.

 روش های پیشگیری از آبسه دندان

شما می توانید با حفظ سلامت دندان ها و لثه ی خود تا حد امکان خطر ابتلا به آبسه های دندانی را کاهش دهید تا به مراحل اصلی درمان ابسه دندان برسید. برای این کار باید:

1. حداقل یک بار در روز از نخ دندان یا مسواک بین دندانی برای تمیز کردن بین دندان ها و زیر خط لثه استفاده کنید.
2. دندان های خود را دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و هر بار حداقل دو دقیقه وقت بگذارید.
3. از شستشوی زیاد دهان با آب یا دهانشویه بعد از مسواک زدن و همچنین نوشیدن آب بلافاصله پس از مسواک زدن، خودداری کنید زیرا این کار خمیر دندان محافظ را از بین می برد.
4. مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین و نشاسته ای را به ویژه بین وعده های غذایی یا کمی قبل از رفتن به رختخواب، کاهش دهید.
5. به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک شما می تواند بر اساس سلامت دهان و دندان شما، تعداد دفعات لازم برای معاینه را پیشنهاد دهد.

اهمیت درمان آبسه دندان در کودکان و خطرات آن

آبسه دندان کودکان بسیار مهم است چراکه کودکان نسبت به بزرگسالان سیستم ایمنی ضعیف تری دارند و به این علت اگر عفونت به سایر نواحی بدن آنها نفوذ کند ممکن است خطرات بسیار جدی برای آنها ایجاد کند. گاهی اوقات، کودک مبتلا به آبسه دندان هیچ علامتی از خود نشان نمی دهد. این به این دلیل است که دندان حیات خود را از دست داده است، بنابراین هیچ دردی وجود ندارد. این آبسه‌ ها معمولاً از طریق عکس رادیوگرافی کشف می ‌شوند، بنابراین انجام ویزیت منظم دندانپزشکی برای کودک بسیار مهم است.

بهترین و موثرترین راه درمان آبسه دندان کودکان، مراجعه به دندان پزشک و تخلیه آبسه لثه است. امکان خوددرمانی در خانه و استفاده از آنتی بیوتیک بدون تجویز پزشک برای کودکان وجود ندارد بنابراین در صورت بروز علائم آّبسه دندان، فورا باید توسط دندانپزشک معاینه شوند. ممکن است دندانپزشک برای کودک شما آنتی بیوتیک تجویز کند. بعضی از کودکان از مصرف قرص خودداری کرده و گاها ترس دارند. در این مواقع ضروری است تا پدر و مادر به کودک کمک کرده و ترس او را کاهش داده و به ادامه ی درمان کمک کنند.

منابع:

www.nhsinform.scot

www.mccarldental.com

childrensedationdentist.com

سوالات شما