ایمپلنت دندان چیست؟ ساختار، ماندگاری و مراقبت های قبل و بعد جراحی

ایمپلنت دندان یک جایگزین برای دندان‌های مصنوعی است که با قرارگرفتن به‌جای دندان آسیب‌دیده می‌تواند شما را از مشکلات دندان مصنوعی رها کند. implant دندان در واقع یک میله کوچک به شکل پیچ است که از جنس تیتانیوم خالص ساخته می‌شود. این پیچ همانند ریشه دندان شما، درون استخوان فک قرار گرفته و دندان‌پزشک شما می‌تواند به راحتی آج دندان را بر روی آن نصب نماید. ایمپلنت یکی از درمان‌های بسیار موفق در زمینه بهداشت دندان و دهان است که درصد موفقیتی معادل 98 درصد را کسب کرده است.

انواع ایمپلنت دندان

به‌طورکلی ایمپلنت دندان در سه نمونه ی کلی اجرا می‌شود که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت. این موضوع که کدام روش برای شما بهتر است مستقیماً به شرایط شما برمی‌گردد و ازاین‌رو بهترین روش همان روشی است که دکتر برای شما انتخاب کرده است.

اندواستیل (داخل استخوانی): 

این نوع ایمپلنت یکی از محبوب‌ترین روش‌ها شناخته می‌شود. این نوع ایمپلنت برای بسیاری از بیماران انتخابی مناسبی به شمار می رود. شکل و ظاهر پیچ مانند این ایمپلنت، به‌صورت یک تصویر از ایمپلنت دندان به کار می‌رود با ایجاد یک شکاف این ایمپلنت درون استخوان قرار گرفته و به‌مرورزمان استخوان رشد کرده و با ایمپلنت یکی می‌شود.

ساب پریو استیل (روی استخوانی):

این روش که تنها برای بیماران با مشکلات فک و استخوان استفاده می‌شود، به‌جای ایجاد شکاف و قراردادن ایمپلنت درون فک، بر روی استخوان زیر لثه قرار خواهد گرفت. پس از جوش خوردن لثه این قسمت به‌صورت ثابت باقی می‌ماند و دندان‌های مصنوعی بر روی پایه‌هایی که از لثه بیرون مانده‌اند قرار خواهند گرفت.

زیگوماتیک:

این نوع ایمپلنت یکی از کمترین کاربردها را دارد. به علت پیچیدگی بالا تنها در مواردی که استخوانی برای نگه­داشتن ایمپلنت وجود نداشته باشد، از این نوع ایمپلنت استفاده می‌شود. ایمپلنت زیگوماتیک و اتصالات آن بر روی گونه قرار خواهند گرفت.

ساختار دندان ایمپلنت

به‌طورکلی ایمپلنت دندان از سه قسمت کلی تشکیل شده است: پایه ایمپلنت، تاج و اتصال‌دهنده. هر سه بخش یک ایمپلنت مطلوب دارای کیفیت بالا و البته زیبایی بالا هستند که یک تجربه مطلوب را برای بیمار ایجاد خواهند کرد. همان‌طور که اشاره کردیم پایه ایمپلنت معمولاً از جنس تیتانیوم است که درون لثه یا استخوان قرار گرفته و پس از مدتی یک‌پایه ایمن و پایدار را همانند یک ریشه طبیعی در اختیار شما قرار خواهد داد.

تاج همان قسمت سفید رنگی است که معمولاً از جنس سرامیک ساخته می‌شود. تاج ایمپلنت شکل و شمایلی همانند یک دندان معمولی داشته و از این رو می­تواند کارایی یک دندان طبیعی را داشته باشد. اتصال‌دهنده نیز بخش کوچکی است که با اتصال تاج به پایه ایمپلنت طول عمر آن را افزایش خواهد داد. اتصال‌دهنده ایمپلنت معمولاً در دو نمونه شش یا هشت ضلعی مورداستفاده قرار می‌گیرند.

ماندگاری دندان ایمپلنت

همانند یک دندان معمولی ایمپلنت نیز با توجه‌ به شرایط می‌تواند طول عمر متفاوتی بین هر شخص داشته باشد. اگر بخواهیم یک پاسخ کوتاه به سؤال” میزان ماندگاری دندان ایمپلنت شده” بدهیم می‌توانیم بگوییم یک ایمپلنت مناسب می‌تواند تا 25 سال کارایی را برای صاحب خود داشته باشد. اما این میزان مستقیماً با عواملی همچون بهداشت دهان و دندان، رژیم غذایی و سبک زندگی و حتی محل ایمپلنت در دهان شما ارتباط داشته باشد.

بعضی از بیماری‌ها همچون دیابت، سرطان، بیماری‌های خودایمنی و روماتیسم در کنار بیماری‌های مرتبط با لثه نیز قطعاً در طول عمر یک ایمپلنت تأثیرگذار خواهند بود. اما به‌طورکلی اگر از دندان ایمپلنت شده خود نیز همانند یک دندان طبیعی مراقبت کنید تا سال‌های طولانی می‌توانید از آن همانند یک دندان طبیعی بهره ببرید.

مراقبت‌های قبل از ایمپلنت

بیشتر موارد مراقبت قبل از انجام ایمپلنت را می‌توانید از پزشک خود دریافت کنید. با توجه‌ به شرایط شما، پزشک شما می‌تواند مواردی را نیز به لیست زیر اضافه کند. به‌طورکلی استفاده از داروهایی که باعث رقیق شدن خون می‌شوند تا 3 روز قبل از انجام ایمپلنت شرایط مطلوبی را ایجاد نخواهد کرد. باتوجه‌به طولانی بودن پروسه انجام ایمپلنت، حتماً روز قبل از جراحی استراحت کامل داشته باشید و از انجام کارهای سنگین که شما را خسته خواهد کرد پرهیز نمایید.

استفاده از دهان‌شویه از 4 روز قبل از انجام ایمپلنت نیز پیشنهاد بسیاری از پزشکان است. خوردن یک مسکن قوی قبل از انجام عمل ایمپلنت نیز می‌تواند انتخابی مناسب باشد که البته در انتخاب نوع مسکن حتماً با پزشک خود مشورت نمایید. اگر فردی حساس هستید می‌توانید آنتی بیوتیک را نیز با تجویز پزشک برای جلوگیری از بروز مشکل مصرف نمایید. همان‌طور که اشاره کردیم باتوجه‌به شرایط، بیماری‌های زمینه‌ای و دیگر فاکتورهای موجود، پزشک شما می‌تواند مواردی را به مراقبت‌ها و نکاتی که قبل از انجام ایمپلنت دندان باید رعایت کنید اضافه کند.

مراقبت‌های بعد از جراحی ایمپلنت

همانند هر جراحی کوچک، مواردی که باید پس از ایمپلنت رعایت کنید بسیار هستند که این موارد باتوجه‌به شرایط شما قابل تغییر خواهند بود. داشتن علائمی همانند خارش، ورم، درد، خونریزی در روزهای اولیه پس از انجام ایمپلنت طبیعی هستند و پزشک شما می‌تواند برای برطرف‌کردن این موارد داروهای خاصی را نیز برای شما در نظر بگیرد.

پس از جداسازی بخیه می‌بایست دقت بسیاری در زمان مسواک زدن دندان ایمپلنت شده داشته باشید. حداقل تا چهار روز پس از جداسازی بخیه‌ها دندان، تمامی نواحی اطراف آن را به‌خوبی مسواک بزنید. استفاده از دهان‌شویه پس از مصرف هر ماده غذایی یکی از مواردی است که می‌تواند درصد موفقیت عمل ایمپلنت شما را افزایش دهد. توجه داشته باشید که در روزهای اولیه پس از انجام ایمپلنت مجاز به استفاده از خلال دندان نیستید، لوازم نوک‌تیز همانند خلال می‌توانند آسیبی به نواحی دندان واردکننده که باعث ورود مواد غذایی به داخل ایمپلنت و عفونت آن خواهد شد.

حتماً در طول روز خصوصاً در 24 ساعت اولیه پس از ایمپلنت از دهان‌شویه برای شست شوی مداوم دهان خود استفاده نمایید. توجه داشته باشید که استفاده از مسواک حداقل به مدت 72 ساعت برای نواحی ایمپلنت درصد موفقیت آن را بسیار کاهش خواهد داد.

علاوه بر موارد بهداشت و نگهداری، تغذیه و عادت‌های روزانه شما نیز بر روی ایمپلنت شما تأثیرگذار خواهند بود. استفاده از دخانیات قطعاً می‌تواند بر روی ایمپلنت شما تأثیرگذار بوده و در مواردی باعث خرابی و عفونت دندان جراحی شده بشود. مواد قندی همچون شکر، بستنی و … نیز می‌توانند آسیب بسیار زیادی را بر روی ایمپلنت شما وارد کنند؛ تا جایی که می‌توانید از خوردن چنین موادی پرهیز کنید و درصورتی‌که این موارد را مصرف کردید حتماً از شوینده دهان استفاده نمایید.

به علت وجود زخم بر روی لثه شما، خوردن غذاهای داغ و سفت حداقل تا 24 ساعت اولیه برای شما ممنوع است. تلاش کنید تا در 24 ساعت اولیه از غذاهای سرد و نرم استفاده نمایید. نکته‌ای که باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشید این است که حتماً تمامی داروهای تجویز شده خصوصاً آنتی‌بیوتیک ‌ها را تا آخرین آنها مصرف کنید و به‌هیچ‌عنوان خودسرانه آنها را قطع نکنید. علاوه بر این موارد استفاده از مواردی همچون کمپرس یخ، خوردن مواد خنک همچون یخ‌دربهشت (بدون قند و شیرینی)، آب سرد، آب‌میوه (بدون قند) ماست، شیر سرد ژله و … کاملاً مجاز بوده و می‌توانید به‌راحتی از این موارد استفاده نمایید. اگر دچار دندان قروچه نیز هستید از پزشک خود برای رفع آن کمک بخواهید.

تفاوت ایمپلنت و دندان طبیعی

قطعاً علم و پزشک شما تلاش می‌کند که تفاوت‌های میان دندان طبیعی شما و ایمپلنت را به حداقل برساند اما در تمامی موارد علم پیروز نخواهد بود. از نظر زیبایی، به‌سختی می‌توان میان یک دندان ایمپلنت شده و دندان طبیعی تفاوتی را پیدا کرد. روکش سرامیکی روی ایمپلنت ظاهری مشابه یک دندان دارد و تفاوتی میان آن و یک دندان معمولی نیست.

یکی از تفاوت‌های بسیار زیاد میان ایمپلنت و دندان طبیعی عدم پوسیدگی دندان ایمپلنت شده است. اما این به این معنا نیست که نباید بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید! باکتری‌ها قطعاً می‌توانند به لثه و استخوان دندان و فک شما نیز آسیب برسانند. یک دندان طبیعی به علت اتصال خاص به فک شما می‌تواند کمی از انرژی وارد شده به خود را به‌صورت الاستیکی از بین ببرد و ازاین‌رو شما فشار کمتری را در زمان جویدن بر روی فک خود احساس خواهید کرد. اما ایمپلنت دندان به علت اتصال بسیار محکم فاقد چنین ویژگی است و تمام نیروی وارد شده به دندان شما مستقیماً به فک شما وارد خواهد شد.

تفاوت ایمپلنت و لمینت

داشتن یک ردیف دندان زیبا و کارآمد قطعاً می‌تواند اعتمادبه‌نفس شمارا بالا برده و از نظر سلامتی نیز برای شما مفید باشد. همان‌طور که اشاره کردیم ایمپلنت ها درواقع جایگزین ریشه دندان شما است که بسیار بادوام و پایدار هستند. ایمپلنت دندان معمولاً یک راه‌حل طولانی‌مدت شناخته شده و عمری معادل 20 تا 25 سال خواهد داشت.

اما اگر به دنبال یک لبخند هالیوودی هستید لمینت دندان می‌تواند انتخاب بسیار مطلوب برای شما باشد. روکش‌های لمینت دندان درواقع درمانی برای مشکلات زیبایی دندان همچون دندان‌های کج، مینای ترک‌خورده، فاصله میان دندان‌ها و … است. به‌طورکلی ایمپلنت یک درمان اصولی برای دندان از بین رفته است اما لمینت یک روکش مقاوم برای حفظ زیبایی و سلامت دندان طبیعی است. این دو روش نمی‌توانند به‌جای یکدیگر مورداستفاده قرار گیرند بلکه هرکدام بسته به شرایط می‌توانند یک انتخاب برای شما باشند.

ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب است؟

به‌طورکلی افراد بسیاری می‌توانند کاندیدای مناسبی برای اجرای ایمپلنت دندان باشند. همان‌طور که اشاره کردیم این جراحی یکی از موفق‌ترین روش‌های دندانپزشکی برای احیای دندان ازدست‌رفته است که درصد موفقت بسیار بالایی دارد.

اگر شما نیز به هر دلیلی دندان خود را از دست داده‌اید و نمی‌خواهید که از روش‌های قدیمی همچون دندان مصنوعی استفاده کنید می‌توانید از جراحی ایمپلنت و روش‌های آن استفاده کرده و از مزایای آن بهره‌مند شوید. اما اگر می‌خواهید بدانید که آیا این جراحی برای شرایط شما مناسب است یا نه، می‌توانید به‌راحتی از یک متخصص ایمپلنت راهنمایی بگیرید.

اما شرایط شما می‌بایست توسط یک کارشناس ایمپلنت مورد بررسی قرار گیرد تا بتوانید با قاطعیت درباره انجام ایمپلنت یا عدم آن تصمیم بگیرید. حتی اگر مواردی همچون سیگار، الکل را مصرف می‌کنید، مراقبت خوبی از لثه و دندان‌هایتان ندارید و یا حتی تحت پرتودرمانی هستید نیز ممکن است بتوانید از یک ایمپلنت دندان به‌راحتی استفاده نمایید.

جراحی ایمپلنت برای چه کسانی مناسب نیست؟

سلامت دهان و دندان و عادت‌های روزمره شما پس از بررسی توسط پزشک، تعیین‌کننده داشتن شرایط لازم برای انجام جراحی ایمپلنت است. اما به‌طورکلی بیماری لثه، استعمال دخانیات خصوصاً سیگار، مصرف مشروبات الکلی، بیماری‌های خودایمنی، عدم مقاومت مناسب استخوان فک و … تماماً بر روی درصد موفقیت و طول عمر ایمپلنت شما تأثیرگذار خواهند بود .افرادی که دارای مشکلات این‌چنینی هستند به طور قطع مناسب انجام ایمپلنت نیستند.

ایمپلنت دندان جزو جراحی‌های کوتاه‌مدت محسوب می‌شود اما باتوجه‌به ایجاد شکاف بر روی لثه اگر از سلامت کلی خوب برخوردار نیستید یا لثه‌های شما دارای بیماری هستند، تا قبل از برطرف‌کردن این مشکلات نمی‌توانید از این روش استفاده نمایید. ضعیف بودن استخوان فک، استفاده از سیگار، مشروبات الکلی یا بیماری دیابت می‌توانند درصد موفقیت این جراحی را پایین بیاورند.

عوامل مؤثر بر جوش خوردن ایمپلنت

همان‌طور که اشاره کردیم ایمپلنت در واقع درون استخوان فک شما قرار می‌گیرد و ازاین‌رو پس از مدتی می‌بایست به استخوان شما جوش بخورد. ایمپلنت شما دارای سوراخ‌های بسیار ریز است که باعث می‌شود استئوبلاست‌ها و بافت هاپیونتی به‌صورت یکسان و یکپارچه با استخوان فک شما ایجاد شود. این موضوع باعث ایجاد استحکام بسیار بالای ایمپلنت خواهد شد.

مواردی همچون استفاده از دخانیات، مشروبات الکلی، عدم رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان و … همگی می‌توانند در زمان جوش خوردن ایمپلنت شما تأثیرگذار باشند. بیماری‌هایی همچون چربی خون بالا، کراتین بالا، ضعف شدید سیستم ایمنی بدن و … نیز بر روی زمان جوش خوردن ایمپلنت تأثیرگذار خواهند بود.

مزایا و معایب Implant دندان

ایمپلنت می‌تواند در زمینه تحلیل استخوان فک نیز مؤثر باشد! شباهت زیاد آن از نظر عملکرد و البته زیبایی با دندان طبیعی، عدم امکان پوسیدگی، حس طبیعی داشتن یک دندان سالم و عدم محدودیت غذایی از جمله مواردی هستند که می‌توانیم از آنها به‌عنوان مزایای ایمپلنت یاد کنیم.

اما در سوی دیگر هزینه بالای ایمپلنت، کاشت طولانی ، نیاز به جراحی و عدم امکان اجرای آن بر روی افرادی که از مشکلات و بیماری‌های خاص همچون تراکم پایین استخوان فک و . … از جمله معایب این روش درمانی هستند.

جراحی ایمپلنت برای دیابتی‌ها

دیابت بیماری پیچیده‌ای است که حتی بر روی تراکم استخوان و دندان‌های شما تأثیرگذار خواهد بود. بزرگ‌ترین مشکل دیابت برای انجام ایمپلنت دندان جوش خوردن بسیار کند و ضعیف زخم‌ها است که می‌تواند جراحی ایمپلنت را با مشکل مواجه کند. اما این به این معنا نیست که افراد دیابتی نمی‌توانند عمل ایمپلنت را انجام دهند بلکه این متخصص ایمپلنت است که می‌تواند شمارا درباره انجام ایمپلنت راهنمایی کند.  میزان قند خون شما اگر در طیف کنترل شده باشد شما به راحتی میتوانید با کمک متخصص خود نسبت به انجام ایمپلنت اقدام فرمایید.

ایمپلنت دندان برای بیماران قلبی

ارتباط زیادی بر روی درصد موفقیت ایمپلنت و بیماری‌های قلبی وجود ندارد. اما قطعاً این موضوع می‌بایست توسط متخصص قلب و البته پزشک مجری ایمپلنت شما بررسی شود. از جمله عوامل مشکل‌ساز استفاده از داروی های رقیق‌کننده خون است که می‌تواند در زمان جراحی شمارا با مشکل مواجه کند. اما قطعاً شما می‌توانید با ایجاد تعامل میان متخصص قلب و دندان‌پزشک خود درباره انجام جراحی ایمپلنت تصمیم‌گیری نمایید. باید این موضوع را خاطر نشان کردکه طیف وسیعی از این بیماران از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند و از این حیث این دسته از بیماران کاندیدای مناسبی برای ایمپلنت دندان نیستند.

ایمپلنت برای افراد سیگاری

معمولاً افرادی که اعتیاد به سیگار دارند، بین 15 تا 30 درصد احتمال موفقیت کمتری را در زمینه جراحی ایمپلنت دارند. ازاین‌رو بسیاری از متخصصان پیشنهاد ترک سیگار قبل از عمل ایمپلنت را برای این دسته از افراد پیشنهاد می‌کنند. همان‌طور که می‌دانیم ترک سیگار کار چندان راحتی نیست و ازاین‌رو اگر می‌توانید حدود 1 ماه دست از سیگارکشیدن بردارید می‌توانید با خیال راحت این عمل جراحی را انجام دهید.  اما توجه داشته باشید که استفاده از سیگار حتی پس از بازه زمانی یک ماهه نیز میتواند آسیب بسیار زیادی را به تمامی دندان های شما و البته ایمپلنت شما داشته باشد.

ایمپلنت در بارداری

بسیاری از پزشکان پیشنهاد می‌کنند بیمار تا پایان بارداری خود برای انجام ایمپلنت صبر کند. استفاده از بی حس کننده‌ها یا حتی در مواردی بیهوشی می‌تواند بر روی جنین تأثیرگذار باشد. حتی اضطراب شما نیز می‌تواند بر روی سلامت جنین شما تأثیرگذار بوده و از همین منوال برای خانم‌های باردار انجام ایمپلنت چندان پیشنهاد نمی‌شود. بهتر است تا پایان بارداری خود صبر کرده و یا درصورتی‌که نیاز به انجام ایمپلنت دارید حتماً میان پزشک و دندان‌پزشک خود تعامل ایجاد کنید و بر مبنای توضیحات آنها تصمیم بر اجرای ایمپلنت بگیرید.

ایمپلنت دندان برای کودک

کودکان بازیگوش هستند و ازاین‌رو سانحه‌های متعددی برای کودکان پیش خواهد آمد که گاهی اوقات باعث ازدست‌رفتن دندان در آنها خواهد شد. آیا ایمپلنت دندان برای کودکان مناسب است؟ پاسخ منفی است. به دلیل اینکه در این روش سیلندر تیتانیومی مانند به‌صورت یک پیچ درون استخوان فک قرار خواهد گرفت، باتوجه‌به رشد استخوان‌ها تا حدود 20 سالگی کودکان کاندیدای مناسبی برای جراحی ایمپلنت نمی‌باشند.

سوالات شما