دندان درد، دردی در داخل یا اطراف دهان است که می تواند ناشی از هر چیزی باشد، از گیرکردن پوسته پاپ کورن در لثه گرفته تا شکستگی دندان یا عفونت باکتریایی. برخی از درد دندان ها ممکن است ناشی از تحریک موقت لثه باشد. اما دندان دردهای جدی نیاز به درمان توسط یک متخصص دندانپزشکی دارند تا درد و هر مشکلی که باعث آن می شود را تشخیص و درمان کند. با دکتر مایکو همراه باشید تا با علت، علائم، راه های درمان درد دندان کودکان و بزرگسالان آشنا شویم.
علت دندان درد چیست؟
دندان درد زمانی رخ می دهد که داخلی ترین لایه ی دندان یعنی پالپ دندان که از اعصاب حساس و عروق خونی تشکیل شده است، ملتهب شود. پالپ دندان ممکن است در اثر موارد زیر ملتهب شود:
- پوسیدگی دندان: پوسیدگی دندان منجر به ایجاد سوراخ (حفره) در سطح سخت دندان می شود.
- دندان ترک خورده: ترک اغلب آنقدر کوچک است که با چشم غیر مسلح دیده نمی شود.
- پر کردنِ شل یا شکسته
- عقب رفتن لثه: جایی که لثه ها منقبض می شوند تا قسمت های نرم تر و حساس تر ریشه ی دندان نمایان شود.
- آبسه پری آپیکال: آبسه دندان مجموعه ای از چرک در انتهای دندان است که در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود.
قابل ذکر است که برخی شرایط دیگر هم وجود دارد که می توانند باعث درد مشابه دندان درد شوند، حتی اگر پالپ تحت تأثیر قرار نگیرد. این موارد شامل:
- آبسه پریودنتال: مجموعه ای از چرک در لثه که در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود و علامت آن زخم دردناک روی لثه های متورم در اطراف دندانی است که در شرف شکستن می باشد. برای مثال، زمانی که دندان عقل شما شروع به بیرون آمدن می کند.
- سینوزیت: سینوزیت گاهی باعث درد در اطراف فک بالا می شود یعنی مفصلی که فک را به جمجمه متصل می کند. مفصل گیجگاهی فکی نوزادان همچنین می توانند با شروع رشد دندان هایشان احساس ناراحتی کند.
علائم دندان درد چیست؟
- درد دندان که ممکن است تیز، ضربان دار یا ثابت باشد. در برخی افراد، درد تنها زمانی ایجاد می شود که به دندان فشار وارد شود (گاز زدن چیزی)
- تورم اطراف دندان
- تب یا سردرد
- بزاق چرکی به علت دندان عفونی
- بوی بد از دهان
درمان دندان درد فوری
علت درد دندان شما هرچه که باشد، مهم است که برای ارزیابی به دندانپزشک خود مراجعه کنید. با این حال، اگر شک دارید که درد دندان شما ناشی از یک حفره یا شکستگی جزئی است، می‌توانید از راهکارهای زیر برای به حداقل رساندن درد استفاده کنید تا زمانی که بتوانید به یک متخصص مراجعه کنید.
درمان های خانگی برای دندان درد
اگر در خانه دچار دندان درد شده اید و به هر دلیلی نمی توانید به دندانپزشک مراجعه کنید 10 راه زیر می تواند به تسکین درد دندان شما کمک کند. تقریبا یک یا چند روش عموما در اختیار هر فرد و در محیط خانه در دسترس است.
1. استفاده از کمپرس سرد
به طور کلی، دو راه برای متوقف کردن یا کاهش درد دندان وجود دارد. اولی کاهش التهاب و دومی قطع سیگنال های آسیب به مغز است. می توانید با قرار دادن یک بسته یا کیسه سرد یخ زده روی صورت خود به مدت 20 دقیقه به هدف اول برسید. فقط حتما از یک تکه پارچه استفاده کنید تا به طور تصادفی به پوست خود آسیب نرسانید. این می تواند با کاهش درد، تورم و ناراحتی کمک کند.
2. آب و نمک برای دندان درد
علاوه بر قرص ها و داروهای بدون نسخه، راه های طبیعی برای متوقف کردن درد دندان وجود دارد. شما می توانید با شستشوی دهان خود با آب نمک گرم، عفونت ها را پاک کرده و به تسکین موقت درد کمک کنید. درمان دندان درد با آب نمک نیز می تواند به بهبود هر گونه زخم دهان و کاهش التهاب آن کمک کند. فقط مطمئن شوید که آب نمک را در حین آبکشی قورت ندهید.
3. از کیسه ی گرم استفاده کنید
می توانید با قرار دادن کیسه گرم در کنار فک، ناراحتی را کاهش دهید. اگر بسته ی داغ ندارید، می توانید با پر کردن یک جوراب تمیز با برنج و گره زدن یک سر آن، این کیسه را درست کنید. سپس، جوراب پر از برنج را در مایکروویو قرار دهید و آن را برای چند دقیقه گرم کنید. گرمای بسته به قطع سیگنال های درد از دهان به مغز انسان کمک می کند.
4. طب فشاری را امتحان کنید
برخی تحقیقات نشان می دهد که طب فشاری ممکن است بتواند دندان درد را با ترشح اندورفین در بدن کاهش دهد. نقاط کلیدی خاصی در بدن وجود دارد که گفته می شود که با ناراحتی دهان مرتبطند. اگر می‌خواهید طب فشاری را امتحان کنید، برای کسب اطلاعات دقیق تر در این خصوص، در مورد منابع اینترنتی معتبر تحقیق کنید.
5. از چای کیسه ای نعناع استفاده کنید
چای کیسه‌ای نعناع که عموماً بی‌خطر تلقی می‌شوند، دارای خواص بی‌حسی ملایمی هستند که می‌توانند درد دهان را برای مدت کوتاهی کاهش دهند. اکثر مردم ترجیح می دهند چای کیسه ای خود را قبل از استفاده چند دقیقه در فریزر خنک کنند. شما همچنین می توانید چای کیسه ای را در حالی که هنوز گرم است بمالید و سپس صبر کنید تا خنک شود. این می تواند احساس خوشایندی ایجاد و به شما کمک کند تا ذهنتان را از درد دندان دور کنید.
6. مصرف قرص دندان درد
مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن یک راه سریع و ساده برای بسیاری از افراد برای کاهش موثر دندان دردهای خفیف تا متوسط است.
7. سیر را امتحان کنید
هزاران سال است که سیر برای خواص دارویی آن مورد استفاده قرار گرفته است. علاوه بر از بین بردن باکتری های بالقوه ی مضر، سیر می تواند به عنوان یک مسکن نیز عمل کند. برای استفاده از سیر برای دندان درد، یک حبه را له کنید تا خمیری چسبناک ایجاد شود و آن را روی ناحیه آسیب دیده بمالید. یا می توانید یک حبه سیر تازه را بجوید و بعد تف کنید.
8. دهان خود را با دهانشویه گواوا بشویید
برگ‌های گواوا که بیشتر با خواص ضدالتهابی‌شان شناخته می‌شوند، دارای ویژگی‌های ضد میکروبی نیز هستند که می‌توانند درد را کاهش داده و زخم‌های دهان را عقیم کنند. شما می توانید برگ های گواوا تازه را بجوید یا برگ های له شده را در آب بجوشانید و از آن دهانشویه درست کنید.
9. از روغن میخک استفاده کنید
روغن میخک که در طول تاریخ بشر برای درمان درد دندان استفاده می‌شود، می‌تواند التهاب را کاهش و درد دهان را بی‌حس کند. همچنین میخک حاوی اوژنول، یک ضد عفونی کننده طبیعی است که می تواند زخم های دهان را عقیم کند. برای درمان دندان درد یا حساسیت دندان، مقدار کمی از روغن را روی یک پنبه ی تمیز بریزید و آن را به ناحیه آسیب دیده بمالید. می توانید روغن میخک را با چند قطره آب رقیق کنید یا اگر خیلی قوی به نظر می رسد، روغن حامل را اضافه کنید.
10. دهان شویه آویشن خانگی را امتحان کنید
آویشن دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی قوی است. برای کاهش علائم دندان درد، می توانید چند قطره اسانس آویشن را به آب اضافه و دهانشویه درست کنید. همچنین می توانید اسانس آویشن را با چند قطره آب تمیز رقیق کرده، به پنبه اضافه کنید و سپس آن را روی ناحیه آسیب دیده بمالید.
در هنگام درد دندان چه چیزی از دندانپزشک انتظار می رود؟
برای درمان دندان درد، دندانپزشک ابتدا سابقه ی پزشکی شما را بررسی و معاینه دندان را انجام می دهد. او سؤالات خاصی در مورد دندان درد شما می پرسد، از جمله اینکه چه زمانی شروع شده است، کجا قرار دارد، چقدر شدید است، چه چیزی باعث بدتر شدن و چه چیزی باعث بهتر شدن آن می شود. سپس دندانپزشک لثه ها، دندان ها و سایر نواحی مربوطه را معاینه می کند. ممکن است برای تعیین علت دقیق مشکل، اشعه ایکس و/یا آزمایشات دیگری موردنیاز باشد.
هنگامی که دندانپزشک علت را مشخص کرد، گزینه های درمانی موجود را تشریح می کند. برای حفره ها، ممکن است نیاز به پر کردن داشته باشید. اگر عصب دندان عفونی شده باشد، ممکن است نیاز به درمان عفونت دندان داشته باشید. دندانپزشک ممکن است داروهای آنتی بیوتیکی برای از بین بردن باکتری ها تجویز کند. گاهی اوقات، دندانپزشکان از فتوتراپی با لیزر سرد همراه با سایر روش های درمانی برای کاهش التهاب و درد استفاده می کنند.
بسته به جدیت موضوع، ممکن است بلافاصله یا چند روز پس از معاینه تحت درمان قرار بگیرید. اگر مورد دوم رخ دهد، دندانپزشک شما ممکن است برای کمک به شما برای مقابله با ناراحتی در زمان انتظار، داروهای مسکن تجویز کند.
دندانپزشک چگونه دندان درد را درمان می کند؟
درمان توسط یک متخصص دندانپزشکی بستگی به این دارد که چه چیزی باعث دندان درد شما شده است. اگر یک حفره باعث درد دندان شده، دندانپزشک شما حفره را پر می کند یا در صورت لزوم دندان را بیرون می آورد. اگر علت دندان درد عفونت عصب باشد، ممکن است به کانال ریشه (روشی برای برداشتن و جایگزینی پالپ عفونی با مواد مهر و موم) نیاز باشد. در صورت وجود این مشکل باکتری هایی که وارد فضای داخلی ریشه دندان شده اند باعث عفونت می شوند و در صورت وجود تب یا تورم فک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود. گاهی حتی یک تکه کوچک غذا (مانند پوسته پاپ کورن) ممکن است زیر لثه گیر کند و باعث عفونت شود. در این مورد، ممکن است یک تمیز کردن عمیق انجام شود یا توصیه شود که در صورت لزوم، درمان پریودنتال (لثه) بیشتر انجام شود.
چگونه از دندان درد جلوگیری کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از دندان درد و سایر مشکلات دندانی این است که دندان ها و لثه های خود را تا حد امکان سالم نگه دارید. برای این کار باید:
- مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین خود را محدود کنید.
- دندان های خود را دو بار در روز با استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. همچنین به آرامی لثه ها و زبان خود را نیز مسواک بزنید.
- بین دندان های خود را با نخ دندان تمیز و در صورت لزوم از دهان شویه استفاده کنید.
- ترک اعتیاد به سیگار چراکه می تواند برخی از مشکلات دندانی را بدتر کند.
دندان درد در کودکان
هر کودک ممکن است علائم را کمی متفاوت احساس کند. اما در زیر شایع ترین علائم دندان درد آورده شده است:
- درد مداوم و ضربان دار دندان که با لمس دندان بدتر می شود.
- درد دندانی که با غذا یا مایعات سرد یا گرم بدتر می شود.
- فک دردناک و حساس در اطراف دندان
- تب، احساس خستگی و بی حالی زیاد
منابع:
سوالات شما
چه قرص هایی برای دندان درد استفاده کنیم؟
استامینوفن و ایبوبروفن برای تسکین درد می تواند موثر باشد. اگر دندادن شما چرک کرده است استفاده از آنتی بیوتیک حتما باید زیر نظر پزشک صورت گیرد.
علائم دندان درد چیست؟
درد دندان ضربان دار، تب و لرز، بزاق چرکی، بوی بد دهان و تورم اطراف دهان
