روماتیسم قلبی (RHD) وضعیتی است که در آن دریچه های قلب به خاطر تب روماتیسمی به صورت دائمی آسیب دیده اند. آسیب دریچه‌ی قلب ممکن است مدت کوتاهی پس از عفونت استرپتوکوک درمان نشده مانند گلودرد استرپتوکوکی یا مخملک شروع شود و پاسخ ایمنی بدن ما به این شرایط باعث ایجاد یک بیماری التهابی می شود. این بیماری یکی از اشکال مهم از بیماری قلبی اکتسابی در کودکان و بزرگسالان در سراسر جهان است. در ادامه با دکتر مایکو همراه باشید تا بیشتر با خطرات و علل روماتیسم قلبی آشنا شویم.
روماتیسم قلبی چیست؟
این بیماری قلبی ناشی از تب روماتیسمی است. این یک بیماری التهابی است که می تواند بسیاری از بافت های همبند، به ویژه در قلب، مفاصل، پوست یا مغز را تحت تاثیر قرار دهد. دریچه های قلب ممکن است ملتهب شده و به مرور زمان زخمی شوند. این می تواند منجر به باریک شدن یا نشت دریچه‌ی قلب شود. برای تشخیص این بیماری آزمایشاتی مانند سواب گلو یا پوست را برای بررسی عفونت استرپتوکوک گروه A، آزمایش خون برای بررسی علائم التهاب و عفونت اخیر استرپتوکوکی گروه A و الکتروکاردیوگرام (ECG) یا اکوکاردیوگرافی (اکو) برای بررسی آسیب به قلب انجام می شوند.
اگر شک دارید که مشکل قلبی دارید یا می خواهید بدانید چقدر احتمال دارد که به ناراحتی های قلبی مختلف دچار شوید، تکمیل فرم غربالگری قلب دکتر مایکو برای شما مناسب است. در این فرم در کمتر از چند دقیقه سوالات را پاسخ می دهید و بلافاصله جواب تحلیل آن ها را دریافت می کنید. مثلا می فهمید که چند درصد احتمال ناراحتی قلبی برای شما وجود دارد و مراقب چه مسائلی باید باشید. به علاوه، فهرست عوامل مثبت و منفی سبک زندگی و تغذیه به همراه توصیه هایی هم به شما نمایش داده می شود تا با رعایت آن ها بتوانید خود را از بیماری های مربوط به قلب دور نگه دارید یا اقدامات درمانی لازم و به موقع را شروع کنید.
خبر خوب این است که تحلیل اولین فرم غربالگری که پر کنید برای شما کاملا رایگان است. کد تخفیف 100 درصدی اولین غربالگری: first_screening
روماتیسم قلبی چگونه ایجاد میشود؟
این بیماری به خاطر آسیب دریچه های قلب ناشی از یک یا چند دوره‌ی تب روماتیسمی اتفاق می افتد که یک واکنش التهابی خود ایمنی به عفونت گلو با استرپتوکوک های گروه A (فارنژیت استرپتوکوکی یا گلودرد) است. این بیماری بیشتر در دوران کودکی رخ می دهد و می تواند منجر به مرگ یا ناتوانی مادام العمر شود. در برخی از تحقیقات مشخص شده است که استرس به بدتر شدن این بیماری کمک می کند.
روماتیسم قلبی ارثی است؟
اگرچه بیماری روماتیسمی قلب به دلیل عفونت ایجاد می شود، اما تحقیقات نشان داده که برخی از خانواده ها بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری هستند که نشان دهنده ی تاثیر ژنتیک بر ایجاد این بیماری است.
ایا روماتیسم قلبی باعث مرگ میشود؟
روماتیسم قلبی خطرناک است؟ بله.
مرگ بیماران مبتلا به RHD در 54 درصد موارد ناشی از جبران همودینامیک (HD)، در 14 درصد موارد به خاطر فروپاشی حاد قلبی عروقی (ACC)، 6 درصد از بیماران بر اثر ترومبوآمبولی (TE) و 26 درصد موارد ناشی از سایر علل مانند مسمومیت، ادم مغز یا ریه و… اتفاق می افتد. اگرچه تب روماتیسمی می تواند هر دریچه قلب را درگیر کند، اما بیشتر دریچه میترال را که بین دو حفره سمت چپ قلب قرار دارد، تحت تاثیر قرار می دهد که می تواند باعث تنگی دریچه، نارسایی دریچه و یا آسیب به عضله قلب می شود.
علائم روماتیسم قلبی بزرگسالان
علائم تب روماتیسمی که می تواند منجر به روماتیسم قلب شود عبارتند از:
- تورم بدن
- در موارد شدید از حال رفتن
- ضربان قلب بالا
- قرمزی
- خستگی
- درد در مفاصل
- تنگی نفس
- عدم تحمل ورزش
اما علائم تب روماتیسمی چیست؟
بعضی از علائم تب روماتیسمی شایع‌ترند که در ادامه برای شما آورده ام:
- تب
- ورم و درد مفصلی شدید به‌خصوص در زانو و مچ پا
- گره لنفی
- جوش قرمز متورم (معمولا روی قفسه سینه، پشت و شکم)
- تنگی نفس و ناراحتی قفسه سینه
- حرکات بی‌اختیار دست و پا و عضلات صورت
- ضعف
روماتیسم قلبی در کودکان
این بیماری بیشتر در دوران کودکی رخ می دهد و می تواند منجر به مرگ یا ناتوانی مادام العمر شود. کودکان مبتلا به بیماری روماتیسم قلب ممکن است علائم واضحی نداشته باشند. معمولاً علائم 10 تا 20 سال پس از بیماری اصلی خود را نشان می دهند. اگر کودک شما به دلیل تب روماتیسمی ناهنجاری های دریچه آئورت یا میترال داشته باشد، ممکن است علائمی مانند تنگی نفس، عمدتاً هنگام فعالیت یا دراز کشیدن داشته باشد.
روماتیسم قلبی در بارداری
در دوران بارداری، حجم خون افزایش می یابد که منجر به افزایش فشار بر دریچه های قلب می شود. برای زنان باردار مبتلا به بیماری روماتیسمی قلب، افزایش فشار روی دریچه‌ی آسیب دیده‌ی قلب منجر به افزایش خطرات مادر و جنین می شود. متاسفانه این عوارض ممکن است باعث مرگ مادر و نوزاد شود. تنگی شدید میترال یک عامل خطر مستقل برای پیامدهای نامطلوب جنین از جمله زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد است.
تفاوت روماتیسم قلبی و مفصلی
فرق روماتیسم مفصلی و قلبی در این است که نوع مفصلی آن یک بیماری خودایمنی و التهابی است و باعث آسیب و دردهای مفصلی می شود، در حالیکه روماتیسم از نوع قلبی مشکلی است که دریچه های قلب بخاطر تب روماتیسمی درگیر آن می شود.
عوارض روماتیسم قلب
- نارسایی قلبی: در مواردی که دریچه قلب به‌شدت تنگ شده یا نشتی داشته باشد ممکن است اتفاق بیفتد.
- اندوکاردیت باکتریایی: نوعی عفونت پوشش داخلی قلب است و ممکن است با آسیب‌رساندن تب روماتیسمی به دریچه قلب اتفاق بیفتد.
- عوارض بارداری و زایمان ناشی از آسیب قلبی: زنان مبتلا به بیماری روماتیسم قلبی باید قبل از بارداری با پزشک مشورت کنند.
- پارگی دریچه قلب: یک موقعیت اورژانسی است که برای رفع آن باید جراحی جایگزینی یا ترمیم دریچه قلبی انجام شود.
درمان روماتیسم قلبی در بزرگسالان
روماتیسم قلبی درمان دارد؟ درمان این بیماری به دو روش دارویی و جراحی امکان پذیر است.
دارو: پزشک ممکن است دارویی را برای مدیریت ضربان قلب نامنظم توصیه کند. همچنین داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده های خون) می توانند خطر سکته مغزی یا لخته شدن خون را کاهش دهند.
جراحی: روماتیسم شدید قلب ممکن است نیاز به جراحی دریچه‌ی قلب داشته باشد که در آن جراح دریچه های آسیب دیده قلب را تعمیر یا تعویض می کند.
درمان قطعی روماتیسم قلبی
انجام جراحی معمولاً اصلی ترین درمان قطعی در موارد شدید این بیماری است که در صورت رضایت پزشک حتما باید انجام شود.
داروهای روماتیسم قلبی
درمان آنتی بیوتیکی به شدت میزان بروز و مرگ و میر تب روماتیسمی و روماتیسم قلب را کاهش داده است. پزشک ممکن است برای کاهش التهاب، آسپرین، استروئیدها یا داروهای غیر استروئیدی تجویز کند.
«اگر شما هم اطلاعات و تجربه ای در مورد علائم و درمان روماتیسم قلبی دارید، در قسمت نظرات با سایر خوانندگان این مقاله به اشتراک بگذارید.»
منابع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538286/#:~:text=Rheumatic%20heart%20disease%20is%20a,in
https://www.baptisthealth.com/care-services/conditions-treatments/rheumatic-heart-disease
