بیماری فلج مغزی Cerebral Palsy (cp) از جمله اختلالات حرکتی دائمی است که به دلیل ناهنجاری و نقایص مادرزادی یا بر اثر آسیب‌های وارد شده بر مغز در مراحل اولیه تکامل و شکل‌گیری، ایجاد می‌شود. در برخی از بیماران ممکن است علاوه بر مشکلات حرکتی، اختلالات دیگری در یادگیری، دیدن و شنیدن نیز وجود داشته باشد. فلج مغزی می‌تواند هماهنگی بین حرکات عضلات را تحت‌تأثیر قرار دهد و از جمله شایع‌ترین عوامل ناتوانی حرکتی در کودکان محسوب می‌شود. تا پایان این مقاله با دکتر مایکو همراه باشید تا درباره این بیماری اطلاعات بیشتری دریافت کنید.
انواع بیماری فلج مغزی چیست؟
بیماری cp دارای انواع مختلفی است. در یک دسته‌بندی می‌توان این بیماری مغز و اعصاب را به انواع زیر تقسیم کرد:
- اسپاستیک: این نوع شایع‌ترین فلج مغز محسوب می‌شود که ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد را به خود اختصاص می‌دهد. در این نوع فلج مغزی آسیب به نورون‌های حرکتی فوقانی در پیرامیدال ایجاد می‌شود که گاهاً دوطرفه و با علائمی چون رفلکس‌های پاتولوژیک، هیپررفلکسی و حرکات غیرطبیعی همراه است.
- دیس کینتیک: این نوع از فلج مغز، ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد را به خود اختصاص داده و مهم‌ترین شاخصه در آن الگوی حرکت غیرطبیعی، عدم هماهنگی و کنترل بین اعضا و حرکات بدون اراده و آگاهی است.
- آتاکسیک: این نوع فلز در کمتر از ۵ درصد موارد وجود دارد و به علت آسیب مخچه اتفاق می‌افتد. از مهم‌ترین علائم آن می‌توان به وضعیت غیرطبیعی و عدم هماهنگی منظم بین عضلات اشاره کرد.
- هیپو تونیک: در این نوع، بیش از حد آرام بودن عضلات دیده می‌شود و بازوها و پاها حرکت بسیار کند و سستی دارند. نوزادانی که به این فلج مبتلا هستند، نمی‌توانند سر خود را کنترل کنند و ممکن است دچار مشکلات و بیماری تنفسی نیز شوند.
- ترکیبی: در نوع ترکیبی همان‌طور که از اسم آن پیداست، ترکیبی از نوع دیس کنتیک و اسپاستیک دیده می‌شود. این نوع فلج شامل تشنج، مشکلات شنوایی، مشکلات بینایی، کجی و کشیدگی صورت، اختلال در بلع و ترکیبی از حرکات اسپاستیک و عضلات سفت و حرکات غیرارادی است.
سامانه دکتر مایکو شما را در یافتن بهترین دکترهای مغز و اعصاب یاری می کند تا بتوانید نوبت خود را برای ویزیت حضوری یا آنلاین ثبت نمایید. دکتر مایکو برای اولین بار تحت عنوان خدمت کلینیک مجازی امکان ویزیت از راه دور توسط دکترهای بیمارستان ها را علاوه بر کلینیک ها برای شما هموطنان عزیز فراهم کرده است.
بیماری فلج مغزی اسپاستیک
فلج اسپاستیک نوعی از Cerebral Palsy محسوب می‌شود که بالغ بر ۸۰ درصد افراد مبتلا را به خود اختصاص می‌دهد. این نوع فلج باعث سفت شدن عضلات و دشواری در راه‌رفتن می‌شود. فرد مبتلا دچار ناهنجاری‌های زیادی در حرکت شده و در هنگام راه‌رفتن، پاهایش حرکات قیچی شکل دارد.
بیماری فلج مغزی آتتوئید
این نوع فلج مغزی یا cp جزو انواع دیس کینتیک محسوب شده و یک اختلال حرکتی است که با حرکات غیرارادی همراه می باشد. فلج مغزی می‌تواند منجر به مشکلاتی در حرکت اندام‌هایی چون دست، پاها، بازوها و یا در راه‌رفتن و گرفتن اشیا شود. درمان این نوع فلج با روش‌هایی چون دارودرمانی و جراحی‌های مختلف امکان‌پذیر است و می‌توان علائم و عوارض ناشی از آن را تا حدود زیادی کاهش داد.
فلج مغزی هیپوتونیک
یکی از انواع بیماری cp یا فلج مغزی، هیپوتونیک است که در آن تونوس ماهیچه‌ای خفیف مشاهده می‌شود. به‌طوری‌که بازوها و پاها حرکات بسیار کند و سستی داشته و به نظر می‌رسد که بدون استخوان هستند. افراد مبتلا به این نوع فلج ممکن است دچار اختلالات تنفسی، اختلال در صحبت‌کردن و رفلکس‌های ضعیف شوند.
فلج مغزی خفیف
فلج مغزی خفیف یکی از کمعارضهترین انواع فلج است که باعث فلج شدن دست‌ها و پاها یا یک طرف بدن فرد می‌شود. کودکانی که به این نوع فلج مبتلا هستند، با بالاتر رفتن سن علائم و عوارضشان بدتر و وخیم‌تر نمی‌شود. در واقع در این نوع بیماری فلج مغزی علائم پیش‌رونده نیست. علائم فلج مغزی خفیف در کودکان عبارت است از:
- دست و پا چلفتی بودن
- انحراف چشم‌ها
- تأخیر رشد حرکتی نوزادان
- ناهماهنگی و عدم تعادل در حرکات
- خشکی مفاصل
- مشکل در بلع غذا
بیماری فلج مغزی کودکان
کودکان یکی از گروه‌هایی هستند که در معرض ابتلا به فلج مغزی هستند. از هزار کودک متولد شده دو نفر از آن ها به این بیماری مبتلا می‌شود. بررسی و معاینات متعدد ممکن است نتواند علت واحدی برای اطلاع کودک به فلج مغزی پیدا کند. بااین‌حال شرایطی وجود دارد که احتمال ابتلا به کودک فلج مغزی را افزایش می‌دهند. اکثر این اختلالات به دوران جنینی کودک و ماه‌های اولیه بارداری برمی‌گردد.
به طور مثال درصورتی‌که مغز جنین به طور طبیعی رشد نکرده باشد یا به‌اندازه کافی تشکیل نشود، ممکن است دچار ناهنجاری شود. یا عفونت‌های خاصی مانند سرخجه در ماه‌های اولیه بارداری باعث ابتلا به این بیماری می‌شود. در شرایطی اگر در حین زایمان اکسیژن کافی به مغز کودک نرسد، احتمال فلج مغزی زیاد است. این بیماری ممکن است تا سن 6 سالگی کودک را مبتلا کرده و منجر به نقص دائمی در سیستم عصبی شود.
علت فلج مغزی چیست؟
عوامل مختلفی در بروز بیماری فلج مغزی نقش دارند. به‌طورکلی رشد غیرطبیعی مغز و آسیب رسیدن به مغز از جمله مهم‌ترین عوامل ایجاد این بیماری هستند. از دیگر علل بروز این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی و آسیب مغزی
- عفونت‌های مغزی
- جهش‌های ژنتیکی
- ابتلای مادر باردار به عفونت‌هایی چون سرخجه
- زردی نوزاد
- نرسیدن اکسیژن کافی به مغز جنین در دوران بارداری و زایمان
علائم فلج مغزی چیست؟
از رایج‌ترین نشانه‌های بیماری فلج مغزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حرکات غیرارادی
- ناهماهنگی در عضلات
- سخت بودن حرکت
- تمایل به استفاده از یک سمت بدن
- ریزش غیرارادی بزاق دهان
- اختلال در بلع
- تشنج
- ناتوانایی در بینایی
- تأخیر در صحبت کردن
تشنج در کودکان فلج مغزی
از مهم ترین علائم فلج مغزی می‌توان به تشنج اشاره کرد. تشنج در کودکان می‌تواند با استفاده از داروهای ضدتشنج کنترل شود. شیوع تشنج در دوره نوزادی نسبت به سنین بالاتر بیشتر است و در حدود یک‌سوم از کودکان بروز پیدا می‌کند. انواع مختلفی از تشنج در کودکان وجود دارد که تشخیص دقیق آن بر عهده پزشک است.
راه‌های درمان قطعی فلج مغزی
هدف از درمان بیماری فلج مغزی، بهبود محدودیت‌ها، اختلالات و پیشگیری از عوارض بیشتر است. روش‌های درمانی می‌تواند شامل دارو و عمل جراحی همچنین استفاده از تجهیزات کمکی باشد. از جمله تجهیزات کمکی می‌توان به عینک، سمعک، وسایلی برای راه‌رفتن و صندلی‌های چرخ‌دار اشاره کرد. داروها شامل داروهای ضدتشنج و شل‌کننده‌های عضلات مانند دیازپام و باکلوفن است. با عمل جراحی ارتوپدی نیز می‌توان درد و علائم حرکتی را تا حدود زیادی کاهش داد. درمان‌های دیگری چون گفتاردرمانی، فیزیوتراپی، کاردرمانی و … نیز به‌عنوان روش‌های مکمل کمک‌کننده هستند.
بهترین دکتر فلج مغزی کیست؟
برای درمان بیماری فلج مغزی انتخاب پزشک و متخصص مناسب اهمیت بسیار زیادی دارد. تشخیص درست و دقیق پزشک و پیداکردن بهترین متد درمانی می‌تواند تأثیر زیادی در بهبود علائم داشته باشد. با تحقیق در این مورد می‌توانید بهترین متخصصین فلج مغزی را در تهران و سایر شهرها پیدا کرده و از دکتر مایکو نوبت حضوری و یا آنلاین خود را ثبت نمایید.
منابع:
علائم فلج مغزی چیست؟
حرکات غیرارادی، ناهماهنگی در عضلات، سخت بودن حرکت، تمایل به استفاده از یک سمت بدن، ریزش غیرارادی بزاق دهان، اختلال در بلع، تشنج، ناتوانایی در بینایی و تأخیر در صحبت کردن.
علت بیماری فلج مغزی چیست؟
رشد غیرطبیعی مغز و آسیب رسیدن به آن از مهم‌ترین عوامل ایجاد این بیماری هستند. دیگر علل بروز این بیماری: خونریزی و آسیب مغزی، عفونت‌های مغزی، جهش‌های ژنتیکی، ابتلای مادر باردار به عفونت‌هایی چون سرخجه، زردی نوزاد، نرسیدن اکسیژن کافی به مغز جنین در دوران بارداری و زایمان.
