درمان آفتاب سوختگی صورت (Facial sunburn) از آنجایی که بخشی از بدن را تحت تأثیر قرار می دهد که نمی توان آن را پنهان کرد بسیار مهم است. بسیاری این عارضه ی برآمده از آفتاب را دست کم می گیرند در حالی که آفتاب سوختگی می تواند فرد را دچار آسیب های پرهزینه و خطرناک در حد سرطان کند! در این مقاله از دکتر مایکو سعی داریم نکات اساسی آفتاب سوختگی پوست را با شما درمیان گذاشته و با آشنا کردن شما با علائم، عوارض، 6 راه های درمان آفتاب سوختگی پوست در جهت سلامتی شما قدمی برداشته باشیم.
آفتاب سوختگی چیست؟
آفتاب سوختگی پوست را ملتهب و دردناک می کند. اگر شما پوست آفتاب سوخته را لمس کنید احساس گرما به شما می دهد. این حالت اغلب در عرض چند ساعت پس از قرار گرفتن بیش از حد طولانی در نور خورشید ظاهر می شود. شما می توانید با اقدامات خودمراقبتی ساده مانند مصرف مسکن ها و خنک کردن پوست، آفتاب سوختگی را تسکین دهید. اما ممکن است روزها طول بکشد تا آفتاب سوختگی از بین برود. معمولاً 24 تا 36 ساعت اول آفتاب سوختگی بدترین حالت آن است که در عرض 3 تا 5 روز برطرف می شود.
اشعه ماوراء بنفش نیز در ابتدا می تواند باعث آسیب نامرئی به پوست شود و بعد علائم آفتاب سوختگی مشخص می شوند. آفتاب سوختگی بیش از حد و یا متعدد باعث پیری زودرس پوست و در بدترین سناریو سرطان پوست می شود. بنابراین لازم است در مواقع اضطراری به پزشک مراجعه کنید. سامانه ی دکتر مایکو به شما در یافتن بهترین متخصصان پوست مشغول در کلینیک و بیمارستان ها یاری می رساند.
آفتاب سوختگی صورت، سر و گردن کی اتفاق می افتد؟
اساساً وقتی از آفتاب سوختگی پوست صورت، سر یا گردن میگوییم، یعنی پوست بر اثر پرتو اشعه ی ماوراء بنفش نور خورشید، دچار تغییراتی می شود که می تواند به لایه ی رویین و یا لایه های زیرین آن آسیب بزند. آفتاب سوختگی می تواند برای انواع پوست های حساس تا معمولی رخ دهد. بنابراین هر نوع پوستی که داشته باشید اگر بیش از اندازه در معرض نور مستقیم خورشید باشید دچار آفتاب سوختگی سر، گردن و صورت می شوید. البته اگر لباس های آستین کوتاه یا شلوارک بپوشید احتمال آفتاب سوختگی در آن نواحی هم بالا می رود.
وقتی می گوییم بیش از اندازه، کاملاً به امری نسبی اشاره داریم چرا که برای برخی آفتاب سوختگی سریعتر و برای گروهی دیرتر اتفاق می افتد. پس در پاسخ به این سؤال که آفتاب سوختگی صورت، سر و گردن کی اتفاق می افتد، باید گفت وقتی پوست شما توان پذیرش بیشتر اشعه ی ماوراءبنفش را نداشته باشد. این زمان از چند دقیقه ی کوتاه تا چند ساعت، بسته به پوست، متفاوت است.
علائم آفتاب سوختگی پوست چیست؟
در هنگام درگیری با آفتاب سوختگی، پوست شما چنین علائمی از خود نشان می دهد:
- سرخ شدن
- درد و التهاب
- تورم بعضی بخشها
- تاول زدن
- پوسته پوسته شدن
همچنین بدن شما می تواند نشانه هایی مانند احساس خستگی، تب، سر درد و حالت تهوع بروز دهد. یکی دیگر از موضوعاتی که همزمان با آفتاب سوختگی ممکن است اتفاق بیفتد گرمازدگی است. بنابراین بهتر است با علائم گرمازدگی نیز آشنا شوید.
آفتاب سوختگی شدید چه شکلی است؟
تاول، تورم، پوست خیس همراه با درد، تغییر رنگ سفید در محل آفتاب سوختگی همه نشانه های واکنش پوست به قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید است. این نشانه ها حدود 4 تا 24 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید ظاهر می شوند.
آفتاب سوختگی چقدر طول می کشد؟
اکثر آفتاب سوختگی‌ها در عرض 3 تا 5 روز درد و رنگ قرمز خود را از دست می‌دهند اما اگر شدیدتر و تاول دار باشد، تا 10 روز هم طول می کشند! سرعت بهبودی بدن فرد ممکن است به صورت ژنتیکی تعیین شود، اما عوامل دیگری مانند سن و سلامت کلی نیز در درمان آفتاب سوختگی نقش مهمی دارند. بنابراین اگر به جای آفتاب‌سوختگی درجه یک، دچار آفتاب‌سوختگی درجه دو شده‌اید، قرمزی ممکن است کمی بیشتر باقی بماند.
آفتاب سوختگی چند درجه دارد؟
در جدول زیر سه درجه ی آفتاب سوختگی به همراه اصلی ترین نشانه ی آن ها ذکر شده است. هرچند برخی درجه ی دو و سه ی آن را یکی می دانند اما ما در این جدول آن ها را جدا کردیم.
| درجه اول آفتاب سوختگی | سوختگی |
| درجه دوم آفتاب سوختگی | التهاب |
| درجه سوم آفتاب سوختگی | تاول و لایه برداری |
نحوه ی درمان آفتاب سوختگی پوست
در هنگام بهبود آفتاب سوختگی، رگ های خونی برای افزایش جریان خون گشاد می شوند و سلول‌های ایمنی را به پوست می‌رسانند تا به پاکسازی آن کمک کنند. همه اینها باعث قرمزی، تورم و التهابی می شود که ما آن ها را با آفتاب سوختگی مرتبط می دانیم. آفتاب سوختگی در نهایت بهبود می یابد، اما بعضی سلول های زنده دارای جهش هایی هستند و بنابراین از ترمیم فرار می کنند.
۶ روش درمان آفتاب سوختگی پوست صورت
یادتان باشد که برای درمان آفتاب سوختگی صورت باید واکنش فوری داشته باشید، پس زمانی که احساس کردید پوست شما در حال سوختن در پرتو نور خورشید است سریع اقدام کنید.
دمای پوست را فوراً کاهش دهید
بلافاصله پس از اینکه متوجه شدید درگیر آفتاب سوختگی صورت شده اید، از نور خورشید دوری کرده و خودتان را به آب برسانید. ترجیحاً یک دوش خنک، این همان چیزی است که می تواند دمای پوست را به خوبی کاهش داده و التهاب را کم کند.
نکته: یادتان باشد، وقتی قرار است به کمک آب و دوش گرفتن دمای پوست صورت و بدن را کاهش دهید، دوش باید کوتاه و خنک باشد، دوش طولانی می تواند ناحیه سوخته را خشک کند. اگر سوختگی فقط ناحیه کوچکی از پوست شما را درگیر کرده می توانید از یک حوله یا پارچه ی تمیز سرد استفاده کنید.
نواحی سوخته پوست را با کرم، مرطوب کنید
پس از دوش، زمانی که پوست صورت شما هنوز مرطوب است، از یک کرم یا لوسیون مرطوب کننده استفاده کنید. این کار باعث می شود، رطوبت موجود بر روی پوست همچنان حفظ شده و درمان آفتاب سوختگی صورت انجام شود. این کار را نه فقط دقایقی پس از آفتاب سوختگی، بلکه تا چند روز پس از آن، تکرار و رعایت کنید. محدود کردن خشکی می تواند به سلامت دوباره ی پوست کمک کند.
نکته: اگر بر روی محل سوخته ی پوست قبل از خنک کردن، کرم یا لوشن بزنید، گرما را در همان ناحیه به دام انداخته اید و درد و التهاب شدت می گیرد. بنابراین فرآیند فوق را به ترتیب انجام دهید.
درد آفتاب سوختگی پوست را به کمک مسکن های موضعی کاهش دهید
برخی از انواع «آفتاب سوختگی صورت» می تواند بسیار دردناک باشد. از این رو شما پس از موارد اول و دوم ممکن است به یک مسکن موضعی احتیاج پیدا کنید. ژل خنک کننده ی آلوئه ورا بهترین گزینه برای تسکین درد و درمان سریع آفتاب سوختگی پوست است. اگر درد آرام نگرفت مسکن دارویی استفاده کنید.
نکته: از مصرف پمادهای حاوی مواد تحریک کننده خودداری کنید. همچنین از درمان های موضعی که به «کائین» ختم می شوند مانند بنزوکائین، لیدوکائین و … که می توانند باعث حساسیت شوند، اجتناب کنید. کرم حاوی الکل نیز ابداً برای شما خوب نیست.
زیاد آب بنوشید
آفتاب سوختگی مایعات بدن را از سایر قسمت های بدن به سمت پوست می کشد و این امر می تواند به سرعت باعث کم آبی بدن شود. بنابراین چیزی که به درمان آفتاب سوختگی صورت کمک می کند افزایش آب بدن است. هرچند برخی دکترها معتقدند که نوشیدن آب تاثیری در آفتاب سوختگی ندارد اما باز هم چیز بدی نیست و کار از محکم کاری عیب نمی کند. اینطور نیست؟!
به تاول ها دست نزنید
آفتاب سوختگی صورت می تواند عامل ایجاد تاول هایی شود که دردناک هستند. اگر می خواهید درگیر عفونت و زخم ماندگار بر روی صورتتان نشوید، تاول ها را رها کنید.
آیا یخ برای آفتاب سوختگی خوب است؟
استفاده از تکه های یخ ممکن است به شما احساس آرامش بدهد، اما آفتاب سوختگی را درمان نمی کند. متأسفانه، هیچ چیز این کار را نخواهد کرد: هنگامی که شما سوختید، کار از کار گذشته و فقط باید صبر کنید و به فرآیند بهبود کمک کنید تا زمانی که درمان شوید.
آیا هنگام آفتاب سوختگی از ضد آفتاب استفاده کنم؟
بله، ضد آفتاب به محافظت از پوست آفتاب سوخته در برابر اشعه ماوراء بنفش کمک می کند. برای محافظت بهتر در برابر آفتاب، حداقل از SPF 30 استفاده کنید.
چرا هنوز با ضد آفتاب می سوزم؟
به احتمال زیاد، اگر از ضد آفتاب استفاده می‌کنید و همچنان در حال سوختن هستید، یا از محصولات اشتباه استفاده می‌کنید یا آن‌ها را به درستی استفاده نمی‌کنید. هر دو سناریو خطرناک هستند زیرا شما به درستی از خود در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت نمی کنید پس محصول درستی را از گزینه های بهترین ضد آفتاب ایرانی و یا خارجی انتخاب نمایید.
عوامل خطر آفتاب سوختگی عبارتند از:
- داشتن پوست سفید و موهای قرمز
- داشتن سابقه آفتاب سوختگی
- زندگی یا تعطیلات در مکانی آفتابی، گرم یا در ارتفاع بالا
- کار در فضای باز
- شنا کردن یا اسپری کردن پوست با آب یا روغن بچه، زیرا پوست مرطوب بیشتر از پوست خشک می سوزد.
- تفریح در فضای باز به همراه نوشیدن الکل
- قرار دادن منظم پوست محافظت نشده در معرض اشعه ماوراء بنفش نور خورشید یا منابع مصنوعی، مانند تخت‌های برنزه
- مصرف دارویی که احتمال آفتاب سوختگی شما را افزایش می دهد (داروهای حساس کننده به نور)
درمان آفتاب سوختگی دریا
دریا، خورشید و شن و ماسه ی پیرامون آن، می توانند ترکیب خطرناکی برای سوزاندن پوست باشند. این موضوع در برخی سواحل شدت بیشتری هم دارد. اگر برای تفریح به ساحل می روید، آفتاب سوختگی دریا را باید جدی بگیرید. برای درمان این نوع آفتاب سوختگی نیز شش قدم اصلی اشاره شده در این مقاله را رعایت نمایید و استفاده از بهترین کرم ضد آفتاب مناسب پوستتان را نیز نادیده نگیرید.
نکته: یادتان باشد برای رهایی از آفتاب سوختگی، شنا در آب دریا ابداً کار عاقلانه ای نیست، پس فقط به خانه برگردید و راه های درمانی که ذکر شد را دنبال کنید.
درمان سریع آفتاب سوختگی صورت و تیرگی پوست
آفتاب سوختگی مانند انواع دیگر سوختگی درجاتی دارد. به صورت کلی آفتاب سوختگی درجه یک و دو وجود دارد. اگر آفتاب سوختگی همراه با حالات گرمازده شدن و علائم زیر بود، بلافاصله باید به پزشک رجوع کرد:
تب و لرز، سرگیجه، رؤیت تاول های درشت، حالت تهوع، سردرد، گرفتگی عضلات، گیجی، تشنج، لکنت زبان، تنفس با نبض سریع.
درمان خانگی آفتاب سوختگی صورت
برای درمان خانگی آفتاب سوختگی پوست صورت اول از حوله ی سرد، تمیز و بدون پرز استفاده کنید. روزانه ده تا پانزده دقیقه حوله را بر بخش سوخته ی پوست قرار دهید. می توانید بر روی همین حوله از سرکه ی سیب هم استفاده کنید. روغن نعناع، اسطوخودوس و بابونه هم می توانند التهاب پوست سوخته را به خوبی کاهش و پوست شما را خنک کنند. البته لازم است که روغن‌ها را با یک روغن حامل مانند روغن بادام رقیق کنید.
استفاده از روغن نارگیل هم توصیه می شود. این روغن چند منظوره سرشار از چربی های طبیعی است و می تواند مرطوب کننده ی درجه یکی باشد. خیار هم به شما کمک فراوانی می کند چراکه هم مسکن درد است و هم یک آنتی اکسیدان طبیعی و قوی. این نکته را البته در نظر بگیرید که اگر آفتاب سوختگی شدید است، پیش از هر نوع درمان خانگی باید با پزشک مشورت کنید.
بهترین ماسک برای افتاب سوختگی صورت
ماسک آلوئه ورا و خیار، آلوئه ورا به تنهایی، عسل، شیر، جوی دو سر همه می توانند در کاهش التهاب و درد آفتاب سوختگی صورت و بدن مؤثر باشند. برای درست کردن ماسک آلوئه ورا و خیار کافیست کارهای زیر را انجام دهید:
- یک چهارم یک خیار را بدون اینکه آن را پوست بگیرید، حلقه حلقه کنید.
- حلقه را کاملا رنده کنید و در یک کاسه بریزید.
- به خیار رنده شده چهار قاشق غذاخوری ژل آلوئه ورا بیفزایید.
- حالا یک قاشق غذاخوری روغن ویتامین E به مواد اضافه و آن را کاملا هم بزنید.
- بهترین ماسک برای آفتاب سوختگی شما آماده است! 20 دقیقه روی پوست گذاشته و آخر با آب سرد بشویید.
در درمان آفتاب سوختگی صورت و بدن چه کارهایی نکنم؟
آیا آفتاب سوختگی تبدیل به پوست برنزه می شود؟
برای محافظت از خود در برابر اثرات مضر خورشید، پوست شما تولید رنگدانه قهوه ای به نام ملانین را افزایش می دهد. ملانین اضافی پوست شما را تیره‌تر یا برنزه‌تر می‌کند.
پس از بهبودی ناشی از آفتاب سوختگی، ممکن است ناحیه آسیب دیده بیش از حد معمول برنزه شود، اما برنزه شدن تنها شکل دیگری از آسیب پوست توسط اشعه ماوراء بنفش است. آفتاب سوختگی خفیف به رنگ قرمز روشن است، به طور قابل توجهی متورم نیست و به خصوص ناراحت کننده یا دردناک نیست. این درجه از سوختگی می تواند در عرض سه روز یا کمتر بهبود پیدا کند و اغلب به رنگ برنزه تبدیل می شود.
عوارض آفتاب سوختگی صورت و بدن
شاید برای شما هم جالب یا عجیب باشد که شایع ترین عارضه ی آفتاب سوختگی، سرطان پوست است. مطالعات نشان می دهد، حتی یک بار آفتاب سوختگی می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را در افراد افزایش دهد. زیرا وقتی پوست اشعه ماوراءبنفش خورشید را جذب می کند، می تواند به مواد ژنتیکی سلول های پوست آسیب برساند. بنابراین درمان آفتاب سوختگی صورت را جدی بگیرید.
چه چیزی آفتاب سوختگی را بدتر می کند؟
آفتاب سوختگی با قرار گرفتن بیشتر در معرض اشعه ماوراء بنفش بدتر می شود. آفتاب سوختگی خفیف را می توان در خانه درمان کرد، اما آفتاب سوختگی شدید و تاول دار نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
بررسی کنید که برای درمان آفتاب سوختگی صورت به پزشک نیاز دارید یا خیر!
در آفتاب سوختگی شدید، گاهی درمان های خانگی و سریع جواب نمی دهند و شما به مراقبت های پزشکی نیاز پیدا می کنید. در سامانه ی دکتر مایکو می توانید به صورت های مختلف تصویری، تلفنی و متنی و البته حضوری از بهترین پزشکان نوبت بگیرید.
نکته: اگر در نواحی وسیعی از پوست تاول دارید، درد زیادی می کشید و نیز تب، لرز، سرگیجه یا گیجی آزارتان میدهد، به پزشک مراجعه کنید.
منابع:
سوالات شما
علائم آفتاب سوختگی صورت کدامند؟
اشعه ماوراء بنفش در ابتدا باعث آسیب نامرئی پوست شده و بعد علائم آفتاب سوختگی مشخص می شوند. آفتاب سوختگی بیش از حد و یا متعدد باعث پیری زودرس پوست و در بدترین سناریو سرطان پوست می شود پس حواستان به این علائم باشد:
سرخ شدن، درد و التهاب، تورم بعضی بخش های پوست، تاول زدن و پوسته پوسته شدن. همچنین در موارد جدی تر علائمی از قبیل: احساس خستگی، تب، سر درد و حالت تهوع.
اصلی ترین عوارض آفتاب سوختگی پوست چیست؟
سرطان پوست. حتی یک بار آفتاب سوختگی می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد چراکه وقتی پوست اشعه ماوراءبنفش خورشید را جذب می کند، می تواند به مواد ژنتیکی سلول های پوست آسیب برساند.
17 دیدگاه
سلام من ۱۲ سالمه و ۴ روز دیگه باید برم مدرسه و پوست صورتم چون خیلی سفید بوده خیلی خیلی تیره شده چجور میتونم تو این ۴ روز پوستمو برگردونم به همون روز اول 😔😔😔
سلام ببخشید رفته بودیم شمال مسافرت کنار دریا و من کرم ضد آفتاب نزدم و دست من از آرنج به پایین کمی سوخته و از اونجایی که پوستمم سفیده تیرگی خودش رو کمی نشون میده نزدیک یک ماه هم هست که تغییری حاصل نشده باید چیکار کنم؟ ممنونم.
سلام دوست عزیز.
چون شما پوست سفیدی دارید این آفتاب سوختگی و تیرگی شاید کمی بیشتر طول بکشد اما در نهایت به حالت اول برمی گردید. بهتر است آب زیاد بنوشید، روی تیرگی ها کرم مرطوب کننده بزنید و از ماسکی که در مقاله توضیح دادیم استفاده کنید تا فرآیند درمان را سریع تر پیش ببرید.
سلام من فقط مقداری پوستم تیره شده بعد چند وقت از بین میره؟؟
سلام دوست عزیز. احتمالا سه روز طول بکشد.
سلام دکتور صاحب خسته نباشید من صورتم چندسال پش با آبی گوشت سوخت دیگبخارمنفجرشد حلا صورتم چین چرک لکه تیرگی جوش میزنه وبا هرحساس شوده هرچه میزنم صورتم قرمز میشه وسوزش خارش میکنه حتا ده گرما وسرما لطف کمکم کنید
سلام دوست عزیز. لازم است برای بررسی دقیق و پیدا کردن راه درمان حتما با پزشک مشورت کنید. می توانید برای اینکار به جای مراجعه ی حضوری از خانه و به صورت تصویری، تلفنی و متنی با پزشکان بیمارستان ها و کلینیک های فعال در سامانه ی دکتر مایکو مشورت کنید تا در صورت لزوم برای شما دارو و آزمایش های لازم در نسخه ی الکترونیک شما ثبت شود. کافیست عکس از پوست خود بگیرید و پیش از صحبت با پزشک برای ایشان بفرستید و توضیحات لازم دیگر هم بدهید.
آفتاب سوختگی بچه خیلی بده. اصلا تحمل نداره.
بله متاسفانه بچه ها خیلی بی تابی می کنن.
خیلی عالی.. ممنون ..
ممنون از همراهی شما.
من یک بار کنار دریا تو آفتاب شدید خوابم برد، چشمتون روز بد نبینه:))))))
عجب 🙂 حتما سفر خیلی خوبی شده براتون.
سلام من صورتم سوخته شده ماست بزارم خوب میشه؟
سلام دوست عزیز. ماسک آلوئه ورا و خیار، آلوئه ورا به تنهایی، عسل، شیر، جوی دو سر همه می توانند در کاهش التهاب و درد آفتاب سوختگی صورت و بدن مؤثر باشند. همچنین لازم است مواردی که در تیتر ۶ روش درمان آفتاب سوختگی پوست صورت گفته شد را هم رعایت کنید.
خیلی کامل 🙂
ممنون از توجهتون.