سینوزیت (عفونت سینوس‌ها) چیست؟ علائم و راه‌های درمان آن کدام است؟

سینوزیت یک بیماری التهابی است که سینوس‌های بینی را درگیر می‌کند. این عفونت می تواند به دلایل مختلف مانند ویروس، باکتری، آلرژی، ترشحات بینی، سیستم ایمنی ضعیف و پلیپ‌های بینی ایجاد شود. این حالت با علائم ناراحت کننده ای همراه است که می تواند فرد را از انجام فعالیت های روزمره عاجز کند. در ادامه می خواهیم علل، علائم، داروها و راه های درمان سینوزیت را به طور کامل بررسی کنیم. با دکتر مایکو همراه باشید.

انواع سینوزیت چیست؟

 این بیماری عفونی به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شود که شامل موارد زیر هستند:

• حاد: در این نوع، آبریزش بینی و درد ناگهانی برای ۱۰ تا ۱۴ روز باقی می‌ماند و عموماً حدود ۴ تا ۸ هفته طول می‌کشد.
• نیمه حاد: در این نوع، التهاب سینوس‌ها برای ۴ تا ۸ هفته باقی می‌ماند.
• مزمن: در این نوع سینوزیت، التهاب سینوس‌ها برای ۸ هفته یا بیشتر باقی می‌ماند.
• بازگشتی: در این نوع، سینوس‌ها چندین بار در سال ملتهب می‌شوند.

نکته ی مهم این است که هر نوع از این بیماری نیازمند درمان و مداوا است و بهتر است در صورت بروز هر یک از علائم که به آن ها هم می رسیم، به پزشک مراجعه کنید. سامانه ی دکتر مایکو شما را در یافتن بهترین پزشکان بیمارستان ها و کلینیک ها همراهی می کند.

علت عفونت سینوس‌ها

علت عفونت سینوس‌ها می‌تواند شامل چندین عامل باشد. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:

• عفونت ویروسی: بسیاری از عفونت‌های سینوس ناشی از ویروس‌های تنفسی مانند ویروس آنفولانزا، رینو ویروس، ویروس سینسیشیال و ویروس رشته‌های تنفسی بالایی است.
• عفونت باکتریایی: برخی از عفونت‌های سینوسی ناشی از باکتری‌هایی مانند استرپتوکوک، پنوموکوک، هموفیلوس و سوئدوموناس aeruginosa است.
• حساسیت: عوامل آلرژیک مانند گرده گیاهان، تنفس در محیط‌های پر از گرد و غبار و موی حیوانات ممکن است باعث ایجاد التهاب و عفونت در سینوس‌ها شوند.
• ترشحات بینی: ترشحات بینی به دلیل آلودگی ویروسی و باکتریایی ممکن است به سینوس‌ها منتقل شوند و منجر به عفونت در سینوس‌ها شوند.
• سیستم ایمنی ضعیف: در برخی از افراد، سیستم ایمنی ضعیف بوده و این باعث می‌شود که آن‌ها به عفونت‌های سینوسی مستعد شوند. بنابراین لازم است نسبت به تقویت سیستم ایمنی بدن کوشا باشید.
• پلیپ‌های بینی: پلیپ‌های بینی ممکن است باعث تنگ شدن مجاری هوایی و ایجاد عفونت در سینوس‌ها شوند.

علائم سینوزیت چیست؟

“علائم سینوزیت” شامل موارد زیر هستند:

• درد یا فشار در ناحیه بینی، پشت سر، گوش ها و چشم‌ها
• تب و خستگی
• سرفه
• آبریزش بینی یا بالا رفتن مخاط
• احساس فشار و تورم در ناحیه بینی
• خس خسی صدا
• تغییر در بو و طعم دهان
• سردرد

در برخی موارد، عفونت در سینوس‌ها ممکن است با علائمی مانند سرگیجه، تعریق و تهوع نیز همراه باشد. در صورت بروز هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اگر نیاز به مراجعه ی حضوری نبود شما می توانید برای ویزیت های بعدی از خدمات مشاوره ی تصویری، تلفنی و متنی دکتر مایکو استفاده کنید که در صرفه جویی وقت و هزینه ی رفت و آمد به شما کمک زیادی می کند.

تشخیص سینوزیت چگونه است؟

بهترین و مطمئن‌ترین راه برای تشخیص سینوزیت، مراجعه به یک متخصص گوش و حلق و بینی است. با ارزیابی پرونده پزشکی و یا معاینه فیزیکی، این متخصص می‌تواند نوع بیماری را تشخیص دهد. اما روش‌های دیگری نیز برای تشخیص علائم وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها گرفتن سی‌تی اسکن و یا آندوسکوپی سینوس بینی است. اما باید توجه داشت که انتخاب روش مناسب برای تشخیص باید بر اساس توصیه پزشک و نوع بیماری باشد.

سینوزیت مزمن و حاد

سینوزیت می‌تواند به دو صورت حاد و مزمن بروز کند:

نوع حاد معمولاً به علت عفونت ویروسی یا باکتریایی در سینوس‌های بینی به وجود می‌آید. این نوع معمولاً در دوره کوتاهی از چند روز تا دو هفته درمان می‌شود. علائم نوع حاد شامل سردرد و فشار در ناحیه بینی، سرفه، خستگی و تب است.

نوع مزمن در مقابل حاد، بیشتر از ۸ هفته مستمر طول می‌کشد. این نوع ممکن است به دلیل عفونت باکتریایی، آلرژن‌ها یا سایر شرایط به وجود آورنده التهاب درازمدت در سینوس‌های بینی ایجاد شوند. علائم عفونت سینوس مزمن شامل درد و فشار در ناحیه بینی، خستگی و ضعف عمومی، سرفه، حالت تهوع و استفراغ، تغییر در بو و طعم دهان است.

سینوزیت در کودکان

سینوزیت یکی از بیماری‌های شایع در کودکان است. عفونت ویروسی و باکتریایی از عوامل اصلی بروز عفونت سینوسی در کودکان هستند. بیشترین میزان این عفونت‌ها در کودکان دو تا ده سال بروز پیدا می‌کند. عفونت سینوسی در کودکان در اکثر موارد درمان پذیر است. برخی مواقع استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مختلف برای درمان عفونت باکتریایی یا درمان نوع حاد مفید است.

این بیماری در کودکان ممکن است متفاوت با بزرگسالان باشد. در کودکان، ممکن است علاوه بر علائمی که در بزرگسالان دیده می‌شود مانند سرفه، تنفس دشوار، بی حالی، خستگی، تورم در اطراف بینی و ترشحات زرد یا سبزرنگ، علائم دیگری نیز وجود داشته باشد مانند اختلالات خواب، اختلال در تغذیه، سردردهای مکرر و تب.

برای درمان عفونت سینوسی در کودکان بهتر است به پزشک مراجعه کنید. ممکن است پزشک توصیه کند که کودک شما در حالت خواب برای کمک به تسکین علائم سینوزیت در محیطی خشک و تهویه شده قرار بگیرد.

پیشگیری از سینوزیت

برخی از روش‌های پیشگیری از سینوزیت عبارت‌اند از:

• شست و شوی منظم بینی: شست و شوی منظم بینی با استفاده از محلول‌های شست و شوی مناسب می‌تواند به بهبود علائم بیماری کمک کند.
• استفاده از گرمای مرطوب: استفاده از گرمای مرطوب مانند نوشیدن چای گرم، استفاده از بخور و یا دوش آب گرم می‌تواند به تسکین علائم کمک کند.
• از بین بردن عوامل آلرژی: اگر عوامل آلرژی باعث عفونت سینوسی شده است، بهتر است آن عوامل را در محیط خودتان کنترل کنید و از آن‌ها دوری کنید.
• استفاده از ماسک: در مواردی که آلودگی هوا یا محیط به این بیماری منجر می‌شود، استفاده از ماسک می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.
• تغذیه سالم: تغذیه سالم و متنوع، به عملکرد سالم بدن کمک می‌کند و پیشگیری از بروز بیماری را تسهیل می‌کند.
• از سیگار کشیدن دوری کنید: دود سیگار ممکن است باعث تحریک سینوس‌های بینی شود و بروز علائم سینوزیت را تسریع کند پس ترک اعتیاد فوری به آن را در اولویت قرار دهید.

از آنجا که بیشتر موارد این بیماری از عفونت شروع می‌شود، می‌توان با شست و شوی منظم بینی، تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از انتقال عفونت از یک فرد به دیگری، از بروز و گسترش آن جلوگیری کرد.

درمان سینوزیت

درمان سینوزیت به عوامل مختلفی بستگی دارد و بسته به مدت و شدت بیماری، پزشک معالج می‌تواند برای شما نوع درمان مناسب را تجویز کند. برخی از روش‌های درمانی عبارت‌اند از:

• استفاده از آنتی‌بیوتیک: در صورت عفونت باکتریایی، پزشک ممکن است به شما آنتی‌بیوتیک تجویز کند تا باکتری‌های عامل عفونت را از بین ببرد.
• استفاده از داروهای ضد التهاب: داروهای ضد التهاب ممکن است برای کاهش التهاب و درد ناحیه سینوس‌ها تجویز شود.
• قطره‌های بینی: قطره‌های بینی می‌توانند به بهبود شرایط بینی و کاهش ازدیاد ترشحات بینی کمک کنند.
• بخور: بخور می‌تواند باعث افزایش تدریجی جریان هوای گرم و مرطوب شود و باعث بهبود شرایط سینوس‌های بینی گردد.
• ماساژ سینوس‌های بینی: با انجام ماساژ ملایم روی ناحیه سینوس‌ها، می توان به تسکین شرایط عفونت سینوسی کمک کرد.
• جراحی: در صورتی که درمان‌های مختلف موثر نباشد، ممکن است نیاز به جراحی برای حذف بافت‌های دچار التهاب و عفونت داشته باشید.

همچنین، در طول درمان، بسیار مهم است که استراحت کافی داشته باشید، آب بدن خود را افزایش دهید، از استعمال دخانیات پرهیز کنید و برای کمک به تسکین علائم سینوزیت، از گرمای مرطوب بخور استفاده کنید.

درمان خانگی سینوزیت

استفاده از بخور یکی از روش‌های خانگی معتبر و موثر برای درمان سینوزیت است. بخور باعث تسکین علایم ناشی از بیماری می‌شود و باز کردن مجرای تنفسی را تسهیل می‌کند. همچنین نوشیدن آب کافی می‌تواند به عنوان یک روش پیشگیری و درمانی موثر برای عفونت سینوسی در نظر گرفته شود. مصرف آب کافی باعث رطوبت‌رسانی به بینی و سینوس‌ها می‌شود که در پیشگیری و درمان بیماری بسیار موثر است.

به طور معمول، برای بزرگسالان حدود 8-10 لیوان آب در روز توصیه می‌شود، اما باید توجه داشت که در صورت ابتلا به عفونت سینوسی، باید مقدار بیشتری از آب مصرف شود. همچنین، برخی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها هم می‌توانند در درمان سینوزیت مفید باشند. به عنوان مثال، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین سی مانند پرتقال، گوجه فرنگی و نوشیدنی‌های گرم مانند چای زنجبیلی باعث روان شدن مخاط بینی و درمان بیماری می‌شوند.

دوری از سیگار می‌تواند در درمان بیماری بسیار مؤثر باشد. سیگار، یکی از عوامل تشدید کننده عفونت در سینوس‌ها است و باعث ایجاد التهاب در بینی و سینوس‌های آن می‌شود، بنابراین دوری از سیگار ممکن است به کاهش التهاب سینوس‌های بینی کمک کند و بهبود علائم را سرعت ببخشد. برای درمان این بیماری به‌طور کلی، ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک‌ها، آنتی هیستامین‌ها، قطره‌های بینی و در برخی موارد، جراحی باشد. در هر صورت، دوری از سیگار بهبود سریع‌تر و کامل‌تر علائم را تضمین خواهد کرد.

شست‌وشوی بینی با سرم نمک و آب نمکی گرم به عنوان یکی از روش‌های درمانی خانگی عفونت سینوسی محسوب می‌شود. شست‌وشوی بینی باعث باز شدن سینوس‌ها و از بین بردن ترشحات مخاطی در داخل بینی می‌شود. برای انجام این روش می‌توانید از دستگاه‌های شست‌وشوی بینی استفاده کنید. بهتر است برای تهیه محلول نمکی، از نمک دریا استفاده کنید. برای انجام این روش، حالت سر خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که یک حفره بینی بالا و دیگری پایین باشد. نکته مهم این است که برای استفاده از این روش، باید به طور دقیق و به مراتب بهداشتی عمل کرد و از استفاده از محلول‌های نامناسب خودداری کرد. همچنین در صورت وجود علائم شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و روش‌های درمانی دیگر را امتحان کنید.

استفاده از دوش آب گرم می‌تواند به درمان این بیماری کمک کند. با استفاده از آب گرم، مخاط بینی و سینوس‌ها رقیق شده و به راحتی از بینی جدا می‌شود. همچنین، آب گرم باعث گشاد شدن مجاری نفسی و کاهش فشار بر روی سینوس‌ها و کاهش علائم سینوزیت می‌گردد.

داروهای سینوزیت

از آنتی هیستامین‌ها برای درمان سینوزیت استفاده می‌شود. این داروها شامل ستیریزین و لوراتادین هستند که با کاهش علائم آلرژی مانند آبریزش بینی و خارش چشم، به درمان این بیماری و کاهش علائم کمک می‌کنند. آنتی هیستامین‌ها به صورت قرص، اسپری بینی، مایعات یا قطره چشم در دسترس هستند و برای کم کردن علائم آلرژی موثر هستند.

بهترین آنتی بیوتیک برای سینوزیت

انتخاب بهترین آنتی بیوتیک برای سینوزیت به دلیل وجود مقاومت به داروها، واکنش‌های ناخواسته و عوارض جانبی برای هر فردی می‌تواند متفاوت باشد. پزشک با بررسی وضعیت شما و در نظر گرفتن عوامل مختلف مثل سن، سابقه بیماری، داروهای مصرفی دیگر و سایر عوامل، بهترین آنتی بیوتیک برای شما را تعیین خواهد کرد. برخی از آنتی بیوتیک‌هایی که برای درمان این بیماری استفاده می‌شوند، شامل آموکسی سیلین، سفتریاکسون، کلاریترومایسین، آزیترومایسین و کوآموکسی‌کلاو هستند.

عمل سینوزیت

عمل سینوزیت به عنوان یک روش درمانی در مواردی که درمان دارویی و سایر روش‌های خانگی نتیجه مطلوب را ندهند مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این عمل، پزشک با استفاده از اندوسکوپ (یک دستگاه با لوله‌ای دقیق که از طریق بینی وارد سینوس می‌شود)، باز کردن سوراخ‌های ارتباطی میان سینوس و بینی، حذف بافت‌های التهابی و خارج کردن مواد توده‌ای و قرار دادن درن (در صورت لزوم)، مشکل عفونت سینوسی را برطرف می‌کند. این عمل به صورت جراحی کوچک و با استفاده از بیهوشی موضعی انجام می‌شود و معمولاً فرد می‌تواند همان روز عمل به خانه برگردد.

منابع:

www.mountsinai.org

سوالات شما