علائم کمبود آهن چیست؟ عوارض فقر آهن در زنان، مردان، کودکان و…

کمبود آهن یا فقر آهن، یکی از شایع‌ترین نوع کم‌خونی است که در آن، بدن به اندازه کافی آهن ندارد تا بتواند هموگلوبین را تولید کند. هموگلوبین بخشی از گلبول‌های قرمز خون است که به بافت‌های بدن اکسیژن می‌رساند. کمبود آهن می‌تواند باعث کاهش گلبول‌های قرمز و هموگلوبین شود و در نتیجه اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن کاهش می‌یابد. اگر بدن شما با کمبودآهن مواجه شده است، باید بدانید که چه غذاها و داروهایی را باید مصرف کنید. در ادامه با دکتر مایکو همراه باشید تا در این مورد اطلاعاتی را کسب کنید:

علائم کمبود آهن در بدن زنان و مردان

کمبود آهن در بدن زنان و مردان ممکن است با علائم مشابه همراه باشد. با این حال، به دلیل اینکه زنان در طول دوران پریودی خود خون بیشتری از دست می‌دهند؛ بنابراین بیشتر در معرض خطر کم خونی فقر آهن هستند.

علائم کمبود آهن شامل خستگی، تنگی نفس، سرگیجه، تاری دید، سردرد، تورم و درد زبان و دهان، کاهش توان فکری و تمرکز، افسردگی، تغییر رنگ پوست و مو، تغییر در ضربان قلب و تند شدن نفس هستند. همچنین، کمبود آهن می‌تواند باعث کاهش گلبول‌های قرمز و هموگلوبین شود و در نتیجه اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن کاهش می‌یابد.

کمبود آهن در کودکان

کمبود آهن در کودکان می‌تواند باعث کاهش تولید گلبول‌های قرمز و هموگلوبین شود و در نتیجه اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن کاهش می‌یابد. علائم کمبود آهن در کودکان شامل خستگی، ضعف و خستگی، رنگ پریدگی، سرد شدن دست و پا، تنگی نفس، سرگیجه و سردرد هستند. در صورت تجربه هر یک از این علائم، به پزشک مراجعه کنید و در صورت تایید کمبود آهن، درمان مناسب را انجام دهید. برای مشورت با پزشک دیگر نیاز نیست به صورت حضوری به مطب یا بیمارستان مراجعه کنید. کافیست لیست پزشکان دکتر مایکو را بررسی کنید و نوبت آنلاین خود را برای ویزیت تصویری، تلفنی و متنی ثبت کنید.

درمان کمبود آهن در کودکان شامل مصرف مکمل‌های آهن، تغییر در رژیم غذایی و مصرف غذاهایی که حاوی آهن مانند گوشت قرمز، تخم مرغ، نخود، لوبیا، اسفناج، برگ‌های شبدر، هویج و غلات غنی شده با آهن می‌شود.

کمبود آهن در بارداری

کمبود آهن در بارداری می‌تواند باعث کمبود اکسیژن خون در بدن مادر و جنین او شود. در دوران بارداری، بدن مادر برای اینکه از جنین در حال رشد حمایت کند، حجم خون در گردش خود را افزایش می‌دهد؛ بنابراین، اگر به مقدار کافی آهن و ویتامین مصرف نکنید، تولید گلبول‌های قرمز و هموگلوبین کاهش می‌یابد و کمبود آهن در بارداری ایجاد می‌شود.

علائم کمبود آهن در بارداری شامل خستگی، ضعف و خستگی، رنگ پریدگی، سرد شدن دست و پا، تنگی نفس، سرگیجه و سردرد می‌شوند. اگر هر یک از این علائم را دارید حتما به پزشک مراجعه کنید تا در صورتی که پزشک کمبود آهن شما را تایید، درمان مناسب را انجام دهید.

عوارض کمبود آهن در بدن

کمبود آهن در بدن شما می‌تواند عوارض زیر را به دنبال داشته باشد:

• کاهش تولید گلبول‌های قرمز و هموگلوبین
• کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن
• خستگی و ضعف بدنی
• تنگی نفس و سرگیجه
• سردرد و تاری دید
• تورم و درد زبان و دهان
• کاهش توان فکری و تمرکز
• افسردگی
• تغییر رنگ پوست و مو
• تغییر در ضربان قلب و تند شدن نفس

فقر آهن در زنان

فقر آهن در زنان یکی از مشکلات شایع است. در دوران قاعدگی، زنان بیشترین خطر کمبود آهن را دارند؛ به علاوه، بارداری و شیردهی نیز می‌تواند باعث کاهش ذخایر آهن در بدن زنان شود. برای پیشگیری از فقر آهن در زنان، می‌توان به سراغ غذاهایی که حاوی آهن هستند، مانند گوشت، ماهی، حبوبات، سبزیجات برگ تیره و غلات غنی شده با آهن رفت. همچنین، مصرف همزمان ویتامین سی با مصرف غذاهای حاوی آهن، باعث افزایش جذب آهن در بدن می‌شود.

آیا فقر آهن خطرناک است؟

بله، فقر آهن خطرناک است؛ زیرا می‌تواند باعث کاهش تولید گلبول‌های قرمز و هموگلوبین شود و در نتیجه اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن کاهش می‌یابد. این موضوع می‌تواند باعث خستگی، تنگی نفس، سردرد، سرگیجه، تاری دید، تورم و درد زبان و دهان، کاهش توان فکری و تمرکز، افسردگی، تغییر رنگ پوست و مو، تغییر در ضربان قلب و تند شدن نفس شود.

آیا فقر آهن باعث سرطان خون می‌شود؟

با توجه به مطالعات انجام شده، فقر آهن باعث سرطان خون نمی‌شود. اگرچه کمبود آهن می‌تواند باعث کاهش تولید گلبول‌های قرمز و هموگلوبین شود و در نتیجه اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن کاهش می‌یابد، اما این موضوع ربطی به سرطان خون ندارد.

کمبود آهن و ریزش مو

کمبود آهن می‌تواند باعث ریزش موهای شما شود. در اکثر افرادی که دلیل ریزش موهای آن‌ها فقر آهن بوده است، با استفاده از درمان‌هایی که کمبود آهن در بدن را جبران می‌کنند، رشد موها نیز به حالت عادی برمی گردد؛ بنابراین، در صورتی که ریزش مو دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و در صورت تایید کمبود آهن، درمان مناسب را انجام دهید.

کمبود آهن در آزمایش خون

کمبود آهن می‌تواند در آزمایش خون تشخیص داده شود. برای تشخیص کمبود آهن در آزمایش خون، میزان آهن سرم بررسی می‌شود. در فرد مبتلا به کم خونی فقر آهن، میزان آهن سرم کاهش یافته است. همچنین، اندازه‌گیری سایر پارامترهایی مانند TIBC و Ferritin نیز می‌تواند به تشخیص کمبود آهن کمک کند.

برای کمبود آهن چه بخوریم؟

برای کمبود آهن در بدن، می‌توانید از مواد غذایی حاوی آهن استفاده کنید. در زیر لیستی از مواد غذایی حاوی آهن آمده است:

• گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماهی
• سبزیجات برگ تیره مانند اسفناج، کلم، جعفری و شبدر
• حبوبات مانند لوبیا، نخود، عدس و لوبیای سیاه
• غلات غنی شده با آهن مانند جو، گندم و برنج
• مغزهای خشک مانند بادام، فندق و گردو
• تخم مرغ و تخم مرغ مسلوق
• میوه‌های خشک مانند زردآلو، خرما و آلبالو
• شیر و محصولات لبنی مانند پنیر و ماست

همچنین، برای جذب بهتر آهن، می‌توانید از مواد غذایی حاوی ویتامین C مانند پرتقال، توت فرنگی، گوجه فرنگی و برگ سبز استفاده کنید.

غذاهای مضر برای فقر آهن

برای کمک به جلوگیری از کمبود آهن در بدن، می‌توانید از مواد غذایی حاوی آهن استفاده کنید. اما برخی مواد غذایی می‌توانند باعث کاهش جذب آهن در بدن شوند. در زیر لیستی از مواد غذایی مضر برای کمبود آهن آمده است:

• نوشیدنی‌هایی مانند نوشابه، چای، قهوه، نسکافه و شکلات داغ
• غلاتی مانند ریواس و سبوس گندم
• سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم کیل، چغندر، توت فرنگی و گیاهانی که حاوی اگزالات هستند.

بهتر است از مصرف این مواد غذایی در هنگام مصرف غذاهای حاوی آهن خودداری کنید.

درمان کمبود آهن

درمان کمبود آهن می‌تواند شامل مصرف مکمل‌های آهن، تغییر در رژیم غذایی و درمان بیماری‌هایی باشد که ممکن است باعث کمبود آهن شوند. در زیر لیستی از روش‌های درمان کمبود آهن آمده است:

• مصرف مکمل‌های آهن: مصرف مکمل‌های آهن می‌تواند به جبران کمبود آهن در بدن کمک کند. اما قبل از مصرف هر گونه مکمل آهن، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
• تغییر در رژیم غذایی: مصرف مواد غذایی حاوی آهن مانند گوشت قرمز، سبزیجات برگ تیره، حبوبات، غلات غنی شده با آهن، مغزهای خشک و میوه‌های خشک می‌تواند به جبران کمبود آهن در بدن کمک کند. همچنین، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C مانند پرتقال، توت فرنگی، گوجه فرنگی و برگ سبز نیز می‌تواند به جذب بهتر آهن کمک کند.
• درمان بیماری‌هایی که باعث کمبود آهن می‌شوند: در صورتی که کمبود آهن ناشی از بیماری‌هایی مانند زخم معده، بیماری کرون، بیماری کلیوی و… باشد، درمان این بیماری‌ها می‌تواند به جبران کمبود آهن کمک کند.
• مصرف مواد غذایی مضر را کاهش دهید: برخی مواد غذایی می‌توانند باعث کاهش جذب آهن در بدن شوند. بهتر است از مصرف این مواد غذایی در هنگام مصرف غذاهای حاوی آهن خودداری کنید.

قرص فیفول

فیفول (Fefol) یک مکمل غذایی است که به جبران کم‌خونی کمک می‌کند. ترکیبات اصلی این قرص شامل اسید فولیک و آهن است. مصرف فیفول باید مطابق دستور پزشک باشد.

درمان فقر آهن شدید

درمان فقر آهن شدید ممکن است شامل مصرف مکمل‌های آهن، تغییر در رژیم غذایی، درمان بیماری‌هایی که باعث کمبود آهن می‌شوند و در صورت لزوم، تزریق آهن به بیمار باشد.

مصرف مکمل‌های آهن باید بر اساس دستور پزشک باشد. اما مصرف آن‌ها ممکن است عوارضی مانند تهوع و استفراغ، یبوست و ایجاد حساسیت را به دنبال داشته باشد. همچنین، برای جلوگیری از کمبود آهن در بدن، می‌توانید از مواد غذایی حاوی آهن استفاده کنید. در صورتی که فقر آهن شدید باعث کم خونی شده باشد، ممکن است نیاز به تزریق آهن به بیمار باشد.

و در آخر کمبود آهن می تواند…

گلبول‌های قرمز خون را تحت تاثیر قرار دهد پس وجود آهن برای بدن بسیار مهم است. اگر به فکر سلامتی خود هستید حتما مشکل کمبود آهن را جدی بگیرید و به دنبال درمان آن باشید. این مشکل به راحتی درمان می‌شود و نیازی نیست نگرانی و استرس داشته باشید. اما حتما به توصیه‌های پزشک عمل کنید.

«اگر شما هم تجربه ی کمبود آهن دارید می توانید آن را در قسمت نظرات با دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.»

منابع:

www.mayoclinic.org/diseases-conditions/iron-deficiency-anemia

www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/iron-deficiency-anaemia